¹ La Confederaziun po pajar contribuziuns per singulas culturas per:

a.

mantegnair la capacitad da producziun e da funcziun da singulas chadainas d'elavuraziun per garantir in provediment adequat da la populaziun;

b.

garantir in provediment adequat cun pavel per animals da niz.

² Il Cussegl federal designescha las culturas e fixescha l'import da las contribuziuns.

^2bis Per ravas da zutger ch'èn destinadas a la producziun da zutger vegn pajada fin l'onn 2026 ina contribuziun da 2100 francs per hectara ed onn. Sche las ravas da zutger vegnan cultivadas tenor las pretensiuns da l'agricultura biologica u da la producziun integrada, vegn pajada fin l'onn 2026 ina contribuziun supplementara da 200 francs per hectara ed onn.¹⁰¹

³ Las contribuziuns pon vegnir pajadas er per surfatschas en il territori ester da la zona da cunfin tenor l'artitgel 43 alinea 2 da la Lescha da duana dals 18 da mars 2005¹⁰².

¹ Per il graun po la Confederaziun pajar in supplement als producents. La Confederaziun po limitar il supplement per graun ch'è destinà a l'alimentaziun da l'uman.

² Il supplement sa drizza tenor ils meds finanzials budgetads e tenor la quantitad u tenor la surfatscha cultivada che dat il dretg a contribuziuns. Il Cussegl federal fixescha las premissas per pajar il supplement.

³ Per utilisar il supplement tenor l'alinea 1 pon las organisaziuns da branscha prender mesiras collectivas per gidar sasez.

¹ La Confederaziun po prender mesiras per utilisar puma da minz, puma da cros, pumaraida e products che sa basan sin fritgs sco er ivas. Ella po sustegnair cun contribuziuns l'utilisaziun.

² …¹⁰⁷

¹ Tgi che planta novas vits dovra ina permissiun dal chantun.

² Renovaziuns da culturas ston vegnir annunziadas al chantun.

³ Il chantun permetta da plantar vits per producir vin, sch'il lieu previs è adattà per la viticultura.

⁴ Il Cussegl federal fixescha ils princips per permetter e per annunziar plantaziuns da vits. El po prevair excepziuns.

⁵ Il chantun po scumandar temporarmain e per tschertas regiuns mintga plantaziun da novas vits che servan a la producziun da vin, sch'i vegnan finanziadas mesiras per distgargiar il martgà u per midar las surfatschas da vigna u sche la situaziun dal martgà pretenda quai.¹¹⁰

Tenor princips da la Confederaziun mainan ils chantuns in cataster da viticultura, en il qual els registreschan las particularitads da las plantaziuns da vits.

¹ Ils vins vegnan repartids en las suandantas classas:

a.

vins cun denominaziun d'origin controllada;

b.

vins locals;

c.

vins da maisa.

² Il Cussegl federal fa la glista dals criteris che valan per vins cun denominaziun d'origin controllada e per vins locals. El po fixar ils cuntegns minimalas natirals da zutger ed ils retgavs maximals per unitad da surfatscha resguardond las cundiziuns da producziun specificas per la regiun.

³ Dal rest fixeschan ils chantuns per mintga criteri las pretensiuns envers lur vins cun denominaziun d'origin controllada ed envers lur vins locals che vegnan producids sin lur territori e sut in'atgna denominaziun tradiziunala.

⁴ Il Cussegl federal fixescha las pretensiuns envers ils vins locals che vegnan vendids senza denominaziun tradiziunala ed envers ils vins da maisa. El po definir noziuns specificas per il vin, particularmain noziuns tradiziunalas, e reglar lur diever.

⁵ El decretescha prescripziuns per declassifitgar ils vins che n'adempleschan betg las pretensiuns minimalas.

⁶ Per las denominaziuns da vins cun denominaziun d'origin controllada e d'auters vins cun indicaziuns geograficas valan ils artitgels 16 alineas 6, 6^bis e 7 sco er 16b tenor il senn.

¹ Per proteger las denominaziuns e las caracterisaziuns decretescha il Cussegl federal prescripziuns concernent la controlla da la vendemia e la controlla dal commerzi cun vin. El fixescha las pretensiuns ch'ils chantuns, ils producents, ils vinificaturs ed ils martgadants da vin ston observar, particularmain concernent las annunzias, ils documents accumpagnants, la contabilitad dals tschalers ed ils inventaris. Per quant che la protecziun da las denominaziuns e da las caracterisaziuns n'è betg pregiuditgada, po il Cussegl federal prevair excepziuns e simplificaziuns. El coordinescha las controllas.

² Per simplifitgar la collavuraziun dals organs da controlla po el prevair ina banca da datas centrala. El definescha las pretensiuns envers il cuntegn ed envers la funcziun da la banca da datas sco er la qualitad da las datas, e regla las cundiziuns per l'access e per l'utilisaziun da las datas.

³ La realisaziun da la controlla da la vendemia è chaussa dals chantuns. La Confederaziun po conceder ina contribuziun pauschala als custs chantunals da controlla; la contribuziun vegn fixada sin fundament da la surfatscha da vignas dals chantuns.

⁴ La realisaziun da la controlla dal commerzi da vin vegn surdada ad in organ da controlla designà dal Cussegl federal.

¹ Per indemnisar las prestaziuns d'utilitad publica vegnan pajads pajaments directs als administraturs da manaschis agriculs.

² Ils pajaments directs cumpiglian:

a.

contribuziuns per la cuntrada cultivada;

b.

contribuziuns per la segirezza dal provediment;

c.

contribuziuns da biodiversitad;

d.

contribuziuns a favur da la qualitad da la cuntrada;

e.

contribuziuns per sistems da producziun;

f.

contribuziuns per l'utilisaziun effizienta da las resursas;

g.

contribuziuns transitoricas.

³ Il Cussegl federal fixescha l'import da las contribuziuns. El resguarda la dimensiun da las prestaziuns d'utilitad publica furnidas, ils custs che resultan per furnir questas prestaziuns ed ils retgavs che vegnan cuntanschids sin il martgà.

¹ Pajaments directs vegnan pajadas, sche:

a.

il manaschi è in manaschi puril che cultivescha il terren;

b.

la cumprova da prestaziun ecologica vegn furnida;

c.

las disposiziuns decisivas per la producziun agricula da la legislaziun davart la protecziun da las auas, da l'ambient e dals animals vegnan observadas;

d.

las surfatschas n'èn betg situadas en zonas da construcziun ch'èn vegnidas determinadas cun vigur legala tenor la legislaziun davart la planisaziun dal territori suenter l'entrada en vigur da questa disposiziun;

e.

in volumen da lavur minimal en forzas da lavur da standard vegn cuntanschì sin il manaschi administrà;

f.

ina part minimala da las lavurs vegn liquidada tras forzas da lavur dal manaschi sez;

g.

l'administratur n'ha betg surpassà ina tscherta limita da vegliadetgna;

h.

l'administratur ha fatg ina scolaziun agricula.

² La cumprova da prestaziun ecologica cumpiglia:

a.

ina tegnida dals animals da niz che resguarda ils basegns da las spezias;

b.

ina bilantscha da ladim equilibrada;

c.

ina part commensurada da surfatschas da promoziun da la biodiversitad;

d.

ina cultivaziun tenor las prescripziuns d'objects en inventaris d'impurtanza naziunala tenor la Lescha federala dal 1. da fanadur 1966¹¹⁸ davart la protecziun da la natira e da la patria;

e.

culturas alternantas regladas;

f.

ina protecziun adequata dal terren;

g.

ina selecziun ed in'applicaziun intenziunada dals meds per proteger las plantas.

³ Il Cussegl federal:

a.

concretisescha la cumprova da prestaziun ecologica;

b.

fixescha las valurs e las pretensiuns tenor l'alinea 1 literas a ed e-h;

c.

po limitar la summa dals pajaments directs per forza da lavur da standard;

d.

po fixar excepziuns da la litera c e da l'alinea 1 litera h;

e.

po fixar excepziuns da l'alinea 1 litera a per las contribuziuns da biodiversitad e per las contribuziuns a favur da la qualitad da la cuntrada;

f.

fixescha limitas areguard la surfatscha per manaschi, a partir da las qualas las contribuziuns vegnan graduadas u reducidas.

⁴ Il Cussegl federal po fixar ulteriuras premissas e cundiziuns per conceder pajaments directs.

⁵ El fixescha las surfatschas, per las qualas i vegnan pajadas contribuziuns.

¹ En il territori d'alpegiada vegnan las contribuziuns pajadas a l'administratur d'in manaschi d'alpegiada, d'in manaschi da pastgiras cuminaivlas u d'ina surfatscha d'alpegiada.

² Cun excepziun da la litera c na valan las premissas tenor l'artitgel 70a alinea 1 betg en il territori d'alpegiada.

³ Il Cussegl federal fixescha las premissas d'administraziun per il territori d'alpegiada.

¹ Per garantir ina cuntrada cultivada averta vegnan pajadas contribuziuns per la cuntrada cultivada. Las contribuziuns cumpiglian:

a.

ina contribuziun per hectara, graduada tenor zonas, cun l'intent da promover la cultivaziun en las singulas zonas;

b.

ina contribuziun da difficultad per hectara sin spundas e sin costas stippas, graduada tenor la pendenza da la spunda e tenor il tip d'utilisaziun, cun l'intent da promover la cultivaziun sut difficultads topograficas;

c.

supplementarmain ina contribuziun graduada tenor la quota da prads da segar sin costas stippas;

d.

ina contribuziun per chargiada normala a favur da manaschis da l'entir onn per ils animals mess ad alp, cun l'intent da promover l'alpegiada;

e.

ina contribuziun d'alpegiada per envernanta messa ad alp u per chargiada normala, graduada tenor la categoria d'animals, cun l'intent da promover la cultivaziun e la tgira da surfatschas d'alpegiada.

² Per la contribuziun d'alpegiada fixescha il Cussegl federal la chargiada admissibla e las categorias d'animals, per las qualas la contribuziun vegn pajada.

¹ Per garantir in provediment segir da la populaziun cun victualias vegnan pajadas contribuziuns per la segirezza dal provediment. Las contribuziuns cumpiglian:

a.

ina contribuziun da basa per hectara per mantegnair la capacitad da producziun;

b.

ina contribuziun per hectara per garantir ina quota adequata da surfatschas d'er avertas e da surfatschas cun culturas permanentas;

c.

ina contribuziun da difficultad per hectara en il territori da muntogna e da collinas, graduada tenor zonas, per mantegnair la capacitad da producziun sut difficultads climaticas.

² Per la surfatscha verda vegnan las contribuziuns pajadas mo, sch'i vegn cuntanschì ina chargiada minimala. Il Cussegl federal fixescha la chargiada minimala d'animals da niz che maglian pavel sitg. El po prevair ch'i na stoppia vegnir cuntanschì nagina chargiada minimala per prads artifizials e per surfatschas da promoziun da la biodiversitad, ed el po fixar ina contribuziun da basa pli bassa per surfatschas da promoziun da la biodiversitad.

³ Contribuziuns per la segirezza dal provediment pon vegnir pajadas er per surfatschas en il territori ester da la zona da cunfin tenor l'artitgel 43 alinea 2 da la Lescha da duana dals 18 da mars 2005¹¹⁹.

¹ Per promover e per garantir la biodiversitad vegnan pajadas contribuziuns da biodiversitad. Las contribuziuns cumpiglian:

a.

ina contribuziun per hectara, graduada tenor il gener ed il nivel da qualitad da la surfatscha da promoziun da la biodiversitad e tenor zonas, cun l'intent da promover la diversitad da las spezias e dals spazis da viver;

b.

ina contribuziun per hectara, graduada tenor il gener da la surfatscha da promoziun da la biodiversitad, cun l'intent da promover la colliaziun da las surfatschas.

² Il Cussegl federal fixescha, per tge geners da surfatschas da promoziun da la biodiversitad ch'i vegnan pajadas contribuziuns.

³ Per la colliaziun da surfatschas da promoziun da la biodiversitad paja la Confederaziun maximalmain 90 pertschient da las contribuziuns. Ils chantuns procuran per la finanziaziun restanta.

¹ Per garantir, per promover e per sviluppar vinavant cuntradas da cultura multifaras vegnan pajadas contribuziuns a favur da la qualitad da la cuntrada.

² La Confederaziun metta a disposiziun als chantuns meds finanzials per hectara u per chargiada normala, sche:

a.

ils chantuns u auters purtaders regiunals han fixà finamiras ed han definì mesiras per cuntanscher questas finamiras;

b.

ils chantuns han fatg cunvegnas da cultivaziun cun ils administraturs en concordanza cun questas mesiras; e

c.

las finamiras e las mesiras adempleschan las premissas d'in svilup persistent dal territori.

³ La quota da la Confederaziun munta a maximalmain 90 pertschient da las contribuziuns concedidas dal chantun. Per las prestaziuns fixadas en las cunvegnas da cultivaziun impundan ils chantuns ils meds a norma d'ina clav da repartiziun specifica per il project.

¹ Per promover furmas da producziun ch'èn spezialmain natiralas e che respectan particularmain l'ambient ed ils animals, vegnan pajadas contribuziuns per sistems da producziun. Las contribuziuns cumpiglian:

a.

ina contribuziun per hectara, graduada tenor il tip d'utilisaziun, per furmas da producziun che cumpiglian l'entir manaschi;

b.¹²⁰

ina contribuziun graduada tenor il tip d'utilisaziun e tenor l'effect, per furmas da producziun che cumpiglian ina part dal manaschi;

c.

ina contribuziun per envernanta, graduada tenor la categoria d'animals, per furmas da producziun che respectan spezialmain ils animals.

² Il Cussegl federal fixescha, tge furmas da producziun che vegnan promovidas.

¹ Per promover l'utilisaziun persistenta da resursas sco il terren, l'aua e l'aria sco er per meglierar l'utilisaziun effizienta da meds da producziun vegnan pajadas contribuziuns per l'utilisaziun effizienta da las resursas.

² Las contribuziuns vegnan concedidas per mesiras che han la finamira d'introducir tecnicas u proceduras da manaschi che schanegian las resursas. Ellas vegnan concedidas per ina durada limitada.

³ Il Cussegl federal fixescha, tge mesiras che vegnan promovidas. Las contribuziuns vegnan concedidas, sche:

a.

l'efficacitad da la mesira è cumprovada;

b.

la mesira vegn cuntinuada suenter che la promoziun è terminada;

c.

la mesira è economicamain supportabla per ils manaschis agriculs a vista mesauna.

¹ Per garantir in svilup socialmain supportabel vegnan pajadas contribuziuns transitoricas.

² Las contribuziuns transitoricas vegnan calculadas tenor ils credits deliberads minus las expensas per las contribuziuns tenor ils artitgels 71-76, 77a e 77b sco er per las indemnisaziuns tenor l'artitgel 62a da la Lescha dals 24 da schaner 1991¹²¹ davart la protecziun da las auas.

³ Las contribuziuns transitoricas vegnan pajadas tenor manaschi. La contribuziun per il manaschi singul sa drizza tenor la differenza tranter ils pajaments directs generals avant la midada da sistem e las contribuziuns tenor ils artitgels 71 alinea 1 literas a-c e 72 suenter la midada da sistem. La differenza vegn fixada sin basa da la structura ch'il manaschi aveva avant la midada da sistem.

⁴ Il Cussegl federal fixescha:

a.

la calculaziun da las contribuziuns per il manaschi singul;

b.

las modalitads en cas da surdadas da manaschis ed en cas da midadas structuralas pli grondas;

c.

limitas areguard las entradas e la facultad suttamessas a la taglia dals administraturs, a partir da las qualas las contribuziuns vegnan reducidas u refusadas; per administraturs maridads fixescha el limitas pli autas.

¹ La Confederaziun po metter a disposiziun als chantuns meds finanzials per gidar manaschis agriculs.

² Ils chantuns pon conceder als administraturs d'in manaschi puril in agid al manaschi agricul per eliminar u impedir ina difficultad finanziala ch'è resultada senza atgna culpa u ch'è vegnida chaschunada tras ina midada da las cundiziuns generalas economicas.¹²⁷

³ La concessiun da meds federals premetta ina participaziun finanziala adequata dal chantun. Prestaziuns da terzas persunas pon vegnir messas a quint.

¹ Il chantun conceda l'agid a manaschis agriculs sco emprest senza tschains per:

a.

transfurmar debits existents cun l'intent da reducir la grevezza da tschains;

b.

surmuntar grevezzas finanzialas extraordinarias.

^1bis In agid a manaschis agriculs po vegnir concedì er en cas d'ina liquidaziun dal manaschi per transfurmar credits d'investiziun existents u contribuziuns da restituir existentas en in emprest senza tschains, premess che l'indebitament saja supportabel suenter la concessiun da l'emprest.¹²⁸

² Ils emprests vegnan concedids tras ina disposiziun per maximalmain 20 onns. Il Cussegl federal regla ils detagls.

³ Sche l'emprest duai vegnir segirà tras in pegn immobigliar, po la documentaziun publica dal contract da pegn vegnir remplazzada tras ina disposiziun da l'autoritad che conceda l'emprest.¹²⁹

¹ Emprests d'agid a manaschis agriculs tenor l'artitgel 79 alinea 1 vegnan per regla concedids, sche las suandantas premissas èn ademplidas:¹³⁰

a.¹³¹

il manaschi porscha, eventualmain ensemen cun in gudogn betg agricul, in'existenza a lunga vista e dovra in volumen da lavur adequat per vegnir administrà, almain dentant ina forza da lavur da standard;

b.

il manaschi vegn administrà en moda raziunala;

c.

l'indebitament è supportabel suenter la concessiun da l'emprest.

² Per segirar l'administraziun u ina spessezza adequata da l'abitadi po il Cussegl federal fixar per manaschis en il territori da muntogna e da collinas in volumen da lavur pli bass che prescrit en l'alinea 1 litera a.¹³²

³ Il Cussegl federal po fixar ulteriuras premissas e cundiziuns.

¹ Sch'in emprest surpassa - sulet u ensemen cun il saldo d'anteriurs emprests d'agid e d'anteriurs credits d'investiziun al manaschi agricul - ina tscherta summa (limita), suttametta il chantun la decisiun a l'approvaziun dal UFAG. Il Cussegl federal fixescha la limita.

² Il UFAG communitgescha al chantun entaifer 30 dis, sch'el approvescha la decisiun u sch'el decida sez en chaussa. Avant che decider lascha el vegnir a pled il chantun.

Sch'il manaschi u ina part da tal vegn alienà cun gudogn, sto la part restanta da l'emprest vegnir restituida.

En cas d'in motiv impurtant po il chantun revocar l'emprest.

¹ Ils chantuns surpiglian ils custs d'administraziun.

² Els na dastgan incassar naginas contribuziuns per spesas.

¹ Emprests restituids vegnan impundids dal chantun per novs agids a manaschis agriculs.

² Ils tschains vegnan duvrads en la suandanta successiun per:

a.

cuvrir ils custs d'administraziun;

b.

cuvrir perditas da la concessiun d'emprests;

c.

auters emprests d'agid a manaschis agriculs.

³ Sche las restituziuns ed ils tschains surpassan il basegn en il chantun, po il UFAG far il suandant cun la part federala dals meds betg duvrads:

a.

pretender enavos e conceder ad in auter chantun; u

b.

metter a disposiziun al chantun respectiv per credits d'investiziun.¹³⁴

¹ Perditas che resultan da la concessiun d'emprests, ils quals na surpassan betg la limita tenor l'artitgel 81, inclusiv eventuals custs giuridics ston vegnir surpigliads dals chantuns, uschenavant ch'els n'èn betg cuvrids tras tschains.

² Perditas ed eventuals custs giuridics che resultan da la concessiun d'emprests, ils quals èn vegnids approvads tras il UFAG tenor l'artitgel 81, ston vegnir repartids sin la Confederaziun e sin ils chantuns tenor lur participaziun a l'emprest, uschenavant ch'els n'èn betg cuvridas tras tschains.

¹ A persunas cun in'activitad independenta en l'agricultura u a lur conjugals po la Confederaziun conceder agids per sa scolar en ina professiun betg agricula.

² La concessiun d'in tal agid premetta ch'il manaschi agricul vegnia liquidà. Il Cussegl federal po fixar ulteriuras premissas ed er cundiziuns.

³ Agids da rescolaziun vegnan pajads il pli tard fin la fin da l'onn 2019.¹³⁶

¹ La Confederaziun po pajar contribuziuns per la reducziun da las premias d'assicuranzas da racolta privatas, sche las assicuranzas cuvran ristgas che pon pertutgar surfatschas extendidas, sco setgira e schelira.

² Las contribuziuns vegnan concedidas als cultivaturs assicurads. La Confederaziun paja la contribuziun als assicuraders, tar ils quals ils cultivaturs èn assicurads. Ils assicuraders utiliseschan las contribuziuns exclusivamain per reducir las premias d'assicuranza.

³ La contribuziun federala importa maximalmain 30 pertschient da las premias.

⁴ Il Cussegl federal fixescha las premissas e las cundiziuns per il pajament da las contribuziuns, l'autezza da las contribuziuns e la franschisa minimala da las persunas assicuradas.

⁵ Sche las ristgas èn assicurablas en il rom da las assicuranzas da racolta promovidas, èn auters sustegns da la Confederaziun exclus per cumpensar ils donns.

La Confederaziun sustegna meglieraziuns da structura per:

a.

rinforzar la cumpetitivitad dals manaschis;

b.

meglierar las cundiziuns da lavur e da vita sin ils manaschis;

c.

proteger e meglierar la capacitad da producziun da l'agricultura;

d.

promover ina producziun che respecta l'ambient ed ils animals;

e.

rinforzar il territori rural, en spezial il territori da muntogna.

¹ La Confederaziun sustegna:

a.

las suandantas mesiras per meglierar las structuras en la construcziun bassa:

1.

meglieraziuns,

2.

infrastructuras per transports agriculs,

3.

stabiliments e mesiras en il sectur da la meglieraziun dal terren e da la bilantscha d'aua,

4.

infrastructuras da basa dal territori rural;

b.

las suandantas mesiras per meglierar las structuras en la construcziun auta:

1.

edifizis e stabiliments che servan ad elavurar, a deponer u commerzialisar products agriculs regiunals,

2.

edifizis d'economia, edifizis d'abitar e stabiliments da l'agricultura,

3.

diversificaziun da l'activitad en secturs parentads cun l'agricultura;

c.

projects per il svilup regiunal;

d.

las suandantas mesiras supplementaras per meglierar las structuras:

1.

mesiras per promover la sanadad dals animals sco er ina producziun che respecta spezialmain l'ambient ed ils animals,

2.

mesiras per promover la collavuraziun tranter plirs manaschis,

3.

mesiras per promover l'acquist da manaschis agriculs e da terren agricul.

² Sustegnidas vegnan mesiras collectivas da plirs manaschis e mesiras individualas da manaschis singuls.

¹ Sustegnidas vegnan mesiras collectivas e mesiras collectivas cumplessivas.

² Mesiras collectivas vegnan sustegnidas, sch'ils suandants manaschis èn pertutgads en moda relevanta:

a.

almain dus manaschis tenor l'artitgel 89 alinea 1 litera a;

b.

in manaschi d'alpegiada; u

c.

in manaschi industrial pitschen da l'emprim stgalim d'elavuraziun.

³ Mesiras collectivas cumplessivas vegnan sustegnidas, sch'ellas:

a.

s'extendan sur in territori cun ina cunfinaziun natirala u economica; e

b.

promovan la cumpensaziun ecologica e la colliaziun da biotops.

¹ Mesiras individualas da manaschis singuls vegnan sustegnidas, sche las suandantas premissas èn ademplidas:

a.¹⁴²

il manaschi porscha, eventualmain ensemen cun in gudogn betg agricul, in'existenza a lunga vista e dovra in volumen da lavur adequat per vegnir administrà, almain dentant ina forza da lavur da standard;

b.¹⁴³

il petent maina il manaschi en moda economica prosperaivla;

c.¹⁴⁴

suenter l'investiziun po il manaschi furnir la cumprova da prestaziun ecologica tenor l'artitgel 70a alinea 2;

d.¹⁴⁵

la finanziaziun e la supportabladad da l'investiziun previsa èn cumprovadas resguardond las cundiziuns generalas economicas futuras;

e.

uschenavant che quai po vegnir pretendì dal petent, impunda el agens meds e credits;

f.

il petent dispona d'ina scolaziun adequata;

g.¹⁴⁶

il proprietari maina sez il manaschi u vegn a manar sez il manaschi suenter l'investiziun;

h.¹⁴⁷

il fittadin cumprova ch'igl è vegnì constituì in dretg da construcziun per mesiras da construcziun u - en cas da credits d'investiziun - ch'il contract da fittanza è vegnì prenotà en il register funsil tenor l'artitgel 290 dal Dretg d'obligaziuns¹⁴⁸ per la durada fixada dal credit d'investiziun.

² Il Cussegl federal po fixar in volumen da lavur pli bass che prescrit en l'alinea 1 litera a:

a.

per segirar l'administraziun u ina spessezza adequata da l'abitadi;

b.

en cas da mesiras che han l'intent da diversifitgar l'activitad en il sectur agricul ed en secturs parentads.¹⁴⁹

³ Il Cussegl federal po fixar excepziuns da l'alinea 1 litera g.¹⁵⁰

¹ Il project na dastga avair nagina influenza sin la concurrenza per ils manaschis industrials directamain pertutgads en l'intschess economicamain relevant.

² Avant l'approvaziun dal project verifitgescha il chantun, sche la neutralitad areguard la concurrenza è ademplida.

³ Ils manaschis industrials directamain pertutgads en l'intschess economicamain relevant sco er lur organisaziuns professiunalas e lur federaziuns da branscha pon vegnir tadladas. Il Cussegl federal regla ils detagls.

⁴ Manaschis industrials che n'han prendì nagin med legal davart la neutralitad areguard la concurrenza entaifer il termin chantunal da publicaziun, na pon betg pli far recurs en ina procedura posteriura.

⁵ Suenter che la neutralitad areguard la concurrenza è vegnida giuditgada cun vigur legala, na po ella betg pli vegnir contestada.

Ils inventaris federals dals objects d'impurtanza naziunala èn liants per realisar las meglieraziuns da structura sustegnidas da la Confederaziun.

¹ Sch'il manaschi u ina part da tal vegn alienà cun gudogn, vala la suandanta obligaziun da restituir ils agids d'investiziun per mesiras individualas dal manaschi singul:¹⁵²

a.

contribuziuns ston vegnir restituidas, nun ch'il pajament final saja vegnì fatg avant passa 20 onns;

b.¹⁵³

parts restantas d'emprests ston vegnir restituidas.

² Las restituziuns ston vegnir pajadas immediatamain suenter l'alienaziun.

Durant e suenter la realisaziun stattan las meglieraziuns da structura sut la surveglianza dal chantun.

¹ La Confederaziun sustegna las meglieraziuns da structura cun credits d'investiziun.

² Ella metta a disposiziun als chantuns ils meds finanzials per ils credits d'investiziun.

³ Ils chantuns concedan ils credits d'investiziun sco emprests senza tschains.

⁴ Ils emprests ston vegnir restituids entaifer 20 onns.

⁵ Sche l'emprest duai vegnir segirà tras in pegn immobigliar, po la documentaziun publica dal contract da pegn vegnir remplazzada tras ina disposiziun da l'autoritad che conceda l'emprest.

⁶ Il Cussegl federal fixescha l'autezza dals credits d'investiziun e las modalitads da la restituziun.

⁷ El po fixar premissas e cundiziuns per conceder credits d'investiziun.

Credits d'investiziun per mesiras individualas da manaschis singuls vegnan concedids per mesiras tenor l'artitgel 87a alinea 1 literas b e d cifras 1 e 3.

¹ Credits d'investiziun per mesiras collectivas vegnan concedidas per mesiras tenor l'artitgel 87a alinea 1 literas a, b, c e d cifra 2.

² Per projects collectivs pli gronds pon credits d'investiziun vegnir concedids er en furma da credits da construcziun.

¹ Sch'in credit surpassa - sulet u ensemen cun il saldo d'anteriurs credits d'investiziun e d'anteriurs emprests d'agid al manaschi agricul - ina tscherta summa (limita), suttametta il chantun la decisiun a l'approvaziun dal UFAG. Il Cussegl federal fixescha la limita.

^1bis Davart l'approvaziun d'in credit d'investiziun decida il UFAG pir, cur ch'il project ha survegnì forza legala.¹⁷²

² Il UFAG communitgescha al chantun entaifer 30 dis, sch'el approvescha la decisiun.¹⁷³

³ Sch'ils credits d'investiziun vegnan concedids sco credits da construcziun tenor l'artitgel 107 alinea 2, na vegn il saldo da credits anteriurs betg tratg en consideraziun.

¹ En cas d'in motiv impurtant po il chantun revocar il credit d'investiziun.

² En cas da direzza pon vegnir pretendids tschains per il credit d'investiziun empè da revocar il credit.

¹ Emprests e tschains restituids vegnan puspè impundids dal chantun per credits d'investiziun.

² Sche las restituziuns ed ils tschains surpassan il basegn en il chantun, po il UFAG far il suandant cun ils meds betg duvrads:

a.

pretender enavos e conceder ad in auter chantun; u

b.

metter a disposiziun al chantun respectiv per l'agid a manaschis agriculs.

Perditas che resultan da la concessiun da credits d'investiziun, inclusiv eventuals custs giuridics vegnan surpigliads dals chantuns.

Ils chantuns surpiglian ils custs d'administraziun.

¹ La Confederaziun promova l'elavuraziun, la valurisaziun ed il barat da savida en l'agricultura ed en l'economia alimentara e sustegna uschia quests secturs en lur stentas da producir en moda raziunala e persistenta.¹⁷⁶

² Ina part adequata dals meds finanzials vegn impundida per furmas da producziun ch'èn spezialmain natiralas e che respectan particularmain l'ambient ed ils animals.

¹ La Confederaziun maina ina staziun da perscrutaziun agricula.

² La staziun da perscrutaziun agricula consista d'in campus da perscrutaziun central cun centers da perscrutaziun regiunals e cun staziuns d'emprova decentralas. Las staziuns d'emprova ston esser situadas en differentas regiuns dal pajais.

³ La staziun da perscrutaziun agricula è suttamessa al UFAG.

¹ La staziun da perscrutaziun agricula ha en spezial las suandantas incumbensas:

a.

elavurar las enconuschientschas scientificas e las basas tecnicas per la pratica, la furmaziun e la cussegliaziun agricula;

b.

elavurar basas scientificas per decisiuns da la politica agrara;

c.

sviluppar, accumpagnar ed evaluar mesiras da la politica agrara;

d.

furnir infurmaziuns da basa per novas orientaziuns en l'agricultura;

e.

furnir infurmaziuns da basa per furmas da producziun che respectan l'ambient ed ils animals;

f.

ademplir incumbensas executivas.¹⁸⁰

² ...¹⁸¹

¹ La Confederaziun po conceder agids finanzials ad organisaziuns per sustegnair las prestaziuns ch'ellas furneschan en la perscrutaziun.

² Ella po conceder agids finanzials per sustegnair projects da perscrutaziun.

³ Ella po surdar incaricas da perscrutaziun ad instituts da scolas autas federalas e chantunalas u ad auters instituts.

La Confederaziun po pajar agids finanzials ad organisaziuns e per projects che gidan a crear raits tranter la perscrutaziun, la furmaziun e la cussegliaziun d'ina vart e la pratica agricula ed alimentara da l'autra vart.

La Confederaziun po pajar agids finanzials per:

a.

projects da pilot che fan emprovas cun enconuschientschas scientificas da la perscrutaziun en vista a lur applicaziun en la pratica;

b.

projects da demonstraziun che rendan enconuschent a la pratica ed a la publicitad novas tecnologias, novas metodas, novs process e novs servetschs.

La Confederaziun po pajar agids finanzials per stgaffir e per manar raits da cumpetenza e d'innovaziun.

¹ La Confederaziun maina ina tratga da chavals sco center da cumpetenza per l'allevament e per la tegnida da chavals. La tratga da chavals è suttamessa al UFAG.

² Il Cussegl federal fixescha las incumbensas da la tratga da chavals.

¹ La cussegliaziun sa drizza a persunas che lavuran en l'agricultura, en l'economia da chasa purila, en organisaziuns agriculas u en il rom dal svilup dal territori rural sco er en la preservaziun ed en la promoziun da la qualitad da products agriculs. Questas persunas vegnan accumpagnadas e cussegliadas en lur process professiunals ed en la furmaziun supplementara orientada a la professiun.

² Ils chantuns procuran per la cussegliaziun sin plaun chantunal.

³ En il rom dals credits deliberads paja la Confederaziun agids finanzials per prestaziuns da cussegliaziun ad organisaziuns u ad instituziuns ch'èn activas sin plaun surregiunal u naziunal en secturs spezials sco er a centralas da cussegliaziun naziunalas.

^3bis La Confederaziun po sustegnair activitads da cussegliaziun en il rom da scleriments preliminars per iniziativas da projects cuminaivels.¹⁹²

⁴ Sustegnidas vegnan activitads da cussegliaziun che promovan il barat da savida, d'infurmaziuns e d'experientschas tranter la perscrutaziun e la pratica, tranter ils manaschis agriculs e las persunas tenor l'alinea 1. Il Cussegl federal fixescha ils singuls champs d'activitad e las singulas categorias da prestaziun.

⁵ Il Cussegl federal regla las pretensiuns envers las organisaziuns, las instituziuns e las centralas da cussegliaziun sco er envers ils cussegliaders che vegnan engaschads da talas.

¹ La Confederaziun decretescha prescripziuns per impedir che organissems nuschaivels fetschian donns sco er che meds da producziun betg adattads vegnian mess en circulaziun.

² En quest connex observa el las premissas da la segirezza da products.²⁰⁷

¹ Sche las infurmaziuns scientificas per far in giudicament cumplessiv da las ristgas d'in med da producziun u da material vegetal, che po esser il purtader d'organissems nuschaivels spezialmain privlus, èn insuffizientas, pon vegnir prendidas mesiras preventivas, sche:

a.

i para d'esser plausibel che quest med da producziun u material vegetal po avair effects secundars inacceptabels per la sanadad dals umans, dals animals, da las plantas u da l'ambient; e

b.

la probabilitad che quests effects secundars sa mussian vegn giuditgada sco considerabla u las consequenzas respectivas pon esser gravantas.

² Las mesiras preventivas ston vegnir examinadas ed adattadas entaifer ina perioda adequata a norma da novas enconuschientschas scientificas.

³ Sco mesiras preventivas po il Cussegl federal particularmain:

a.

restrenscher, colliar cun cundiziuns u scumandar l'import, il metter en circulaziun u l'utilisaziun da meds da producziun;

b.

restrenscher, colliar cun cundiziuns u scumandar l'import ed il metter en circulaziun da material vegetal e d'objects che pon esser ils purtaders d'organissems nuschaivels spezialmain privlus.

¹ Sco meds da producziun²²⁰ valan substanzas ed organissems che servan a la producziun agricula. Latiers tutgan en spezial ladims, meds per proteger las plantas, pavels e material vegetal da multiplicaziun.

² Il Cussegl federal po suttametter a las prescripziuns da quest chapitel meds da producziun che vegnan duvrads en moda analoga, ma betg per l'agricultura.

¹ I dastgan vegnir importads u mess en circulaziun mo meds da producziun che:

a.

èn adattads per l'utilisaziun previsa;

b.

n'han - premess ch'els vegnan duvrads tenor las prescripziuns - nagins effects secundars inacceptabels; e

c.

garanteschan che victualias ed objects da diever che adempleschan las pretensiuns da la legislaziun da victualias vegnan fatgs sin basa da products da partenza tractads cun tals meds.

² Tgi che dovra meds da producziun sto observar las instrucziuns d'utilisaziun.

Il Cussegl federal po decretar prescripziuns per importar, metter en circulaziun ed utilisar meds da producziun. Particularmain po el limitar u scumandar d'importar, da metter en circulaziun e d'utilisar meds da producziun.

¹ Il Cussegl federal decretescha prescripziuns per importar e per metter en circulaziun meds da producziun.

² El po suttametter ad in'obligaziun d'admissiun:

a.

l'import ed il metter en circulaziun da meds da producziun sco er las persunas che fan quai;

b.

producents da pavels e da material da multiplicaziun vegetal;

c.

producents d'auters meds da producziun, sche la controlla da lur metodas da producziun gida essenzialmain che quests meds da producziun adempleschan las pretensiuns per als metter en circulaziun.²²²

³ El determinescha tge servetschs federals che ston vegnir integrads en la procedura d'admissiun.

⁴ Sche meds da producziun èn suttamess ad in'obligaziun d'admissiun er pervia d'auters decrets, determinescha il Cussegl federal in servetsch d'admissiun cuminaivel.

⁵ Il Cussegl federal regla la collavuraziun tranter ils servetschs federals participads.

⁶ Admissiuns estras u lur revocaziuns sco er rapports da controlla esters ed attestaziuns da confurmitad estras che sa basan sin pretensiuns equivalentas vegnan renconuschids, uschenavant che las relaziuns agronomas e relevantas per l'ambient concernent l'utilisaziun dals meds da producziun èn cumparegliablas. Il Cussegl federal po prevair excepziuns.²²³

⁷ L'import ed il metter en circulaziun da meds da producziun permess en Svizra ed a l'exteriur èn libers. Quests meds da producziun vegnan designads dal servetsch cumpetent.

⁸ Igl è scumandà da duvrar antibiotica e substanzas sumegliantas per augmentar la prestaziun d'animals. L'utilisaziun per intents terapeutics sto vegnir annunziada e sto vegnir cumprovada cun in schurnal da tractament. Per charn importada prenda il Cussegl federal mesiras tenor l'artitgel 18.

Ils meds per proteger las plantas ch'èn vegnids mess legalmain en circulaziun en il champ d'applicaziun territorial da la Cunvegna dals 21 da zercladur 1999²²⁵ tranter la Confederaziun svizra e la Communitad europeica davart il commerzi cun products agriculs, dastgan vegnir mess en circulaziun en Svizra. Sche interess publics èn periclitads, po il Cussegl federal restrenscher u scumandar l'import u il metter en circulaziun.

¹ Las organisaziuns che han il dretg da far recurs tenor l'artitgel 12 alinea 1 litera b da la Lescha federala dal 1. da fanadur 1966²²⁷ davart la protecziun da la natira e da la patria, pon dumandar l'autoritad d'admissiun - entaifer 14 dis suenter l'infurmaziun davart ina procedura d'admissiun d'in product fitosanitar - da survegnir il status da partida.

² Tgi che na dumonda betg il status da partida, è exclus da l'ulteriura procedura.

³ Sch'in privel resulta dal retard, na sto l'autoritad d'admissiun betg tadlar las organisaziuns che han survegnì il status da partida.

⁴ Il Cussegl federal fixescha la procedura.

Il Cussegl federal decretescha prescripziuns per designar e per emballar ils meds da producziun.

¹ Il Cussegl federal po prescriver che da singulas spezias da plantas dastgan vegnir importadas, messas en circulaziun, renconuschidas u duvradas en Svizra mo sorts ch'èn vegnidas inscrittas en in catalog da sorts. El regla las premissas per l'inscripziun en ils catalogs da sorts.

² El po autorisar il UFAG da decretar catalogs da sorts.

³ El po tractar l'inscripziun en in catalog da sorts d'in auter pajais da medema maniera sco l'inscripziun en il catalog da sorts svizzer.

¹ Ils chantuns pon obligar ils cultivaturs da parcellas che n'èn betg previsas per producir material da multiplicaziun vegetal, da resguardar distanzas da segirezza tar culturas vischinas da las medemas spezias, sche quai è necessari per motivs da la cultivaziun, da la multiplicaziun u da la protecziun da las plantas.

² Ils benefiziaris ston indemnisar adequatamain ils cultivaturs che vegnan restrenschids en lur activitad da cultivaziun. En cas da dispita fixescha il chantun l'indemnisaziun.

Il Cussegl federal po obligar ils producents da meds da producziun e las firmas da commerzi da far indicaziuns davart las quantitads da meds da producziun ch'èn vegnidas messas en circulaziun en Svizra.

¹ Las furniziuns da pavel concentrà e da ladim ston vegnir communitgadas a la Confederaziun, per che tala possia bilantschar ils surplis da substanzas nutritivas sin plaun naziunal e regiunal.

² Il Cussegl federal fixescha il circul da las persunas ch'èn suttamessas a l'obligaziun da communicaziun e regla en spezial, tge datas ch'èn da registrar ed a tge servetsch ch'ellas ston vegnir communitgadas.

¹ Tgi che metta en circulaziun products fitosanitars, è obligà da communitgar a la Confederaziun las datas respectivas.

² Il Cussegl federal regla en spezial, tge datas ch'èn da registrar ed a tge servetsch ch'ellas ston vegnir communitgadas.

¹ Tgi che metta en circulaziun meds da producziun, sto infurmar ils cumpraders davart las qualitads e davart l'utilisabladad da quests meds.

² Ils servetschs federals cumpetents han il dretg d'infurmar la publicitad davart las qualitads e davart l'utilisabladad da meds da producziun.

¹ Sche meds da producziun u material vegetal u d'animals èn ina periclitaziun pussaivla per la sanadad dals umans, dals animals, da las plantas u da l'ambient u per las cundiziuns generalas economicas per l'agricultura pervia d'eveniments radiologics, biologics, chemics, natirals u auters cun consequenzas internaziunalas, naziunalas u regiunalas, po il UFAG prender mesiras preventivas en cunvegnientscha cun ils uffizis federalas cumpetents.

² Sco mesiras preventivas po il UFAG particularmain:

a.

restrenscher, colliar cun cundiziuns u scumandar la pasculaziun, la sortida al liber u la racolta;

b.

restrenscher, colliar cun cundiziuns u scumandar l'import, il metter en circulaziun u l'utilisaziun da meds da producziun e da material vegetal e d'animals;

c.

fixar en cas d'in privel imminent che:

1.

ils meds da producziun eventualmain periclitants u il material vegetal e d'animals stoppian vegnir sequestrads u confiscads e destruids,

2.

manaschis hajan da smetter cun la producziun,

3.

manaschis stoppian dismetter products.

³ Las mesiras preventivas ston vegnir controlladas regularmain e ston vegnir adattadas u abolidas a norma dal giudicament da las ristgas.

⁴ Sch'in donn è resultà tras las ordinaziuns d'ina autoritad, po vegnir pajada - tenor duaivladad - ina indemnisaziun a la persuna donnegiada.

¹ Ils proprietaris da bains immobigliars ston tolerar gratuitamain la cultivaziun e la tgira da terren nuncultivà, sch'i dat in interess public per quai. In interess public è en spezial avant maun, sche la cultivaziun dal terren è necessaria per mantegnair l'agricultura, per proteger cunter privels da la natira u per mantegnair spezias da plantas e d'animals spezialmain degnas da vegnir protegidas.

² L'obligaziun da tolerar la cultivaziun exista almain 3 onns. Tgi che vul - suenter che quest termin è scadì - puspè cultivar sez il bain immobigliar u al laschar cultivar d'in fittadin, sto annunziar quai al cultivatur vertent almain 6 mais avant la scadenza dal termin.

³ Ils chantuns decreteschan las disposiziuns executivas necessarias; en il cas singul fixeschan els, sche la cultivaziun e la tgira ston vegnir toleradas.

¹ Il UFAG maina in sistem d'infurmaziun per exequir questa lescha, particularmain per conceder contribuziuns e per realisar retschertgas statisticas da la Confederaziun.

² Il sistem d'infurmaziun cuntegna datas da persunas, inclusiv las datas dals cultivaturs en la producziun primara, sco er datas davart ils manaschis agriculs e davart las tegnidas d'animals.

³ Il UFAG po render accessiblas online las datas per ils suandants servetschs e per las suandantas persunas u dar vinavant las datas a tals ed a talas:

a.

Uffizi federal da segirezza alimentara e fatgs veterinars (USAV)²³¹: per garantir la segirezza da victualias, l'igiena da victualias, la segirezza dal pavel, la sanadad dals animals e la protecziun dals animals sco er ina producziun primara irreproschabla;

b.

Uffizi federal da sanadad publica (UFSP)²³²: per garantir la segirezza da victualias, l'igiena da victualias sco er la protecziun cunter engion;

c.

Uffizi federal d'ambient (UFAM): per sustegnair l'execuziun da la legislaziun davart la protecziun da l'ambient, da la natira e da la patria sco er da las auas;

d.

ulteriurs servetschs federals: per ademplir las incumbensas surdadas ad els, sch'il Cussegl federal prevesa quai;

e.

autoritads executivas chantunalas: per ademplir las incumbensas legalas da lur champ da cumpetenza;

f.

terzas persunas ch'èn incaricadas tenor ils artitgels 43 e 180 cun incumbensas da l'execuziun da la legislaziun d'agricultura;

g.

terzas persunas che possedan in'autorisaziun da l'administratur.

¹ Il UFAG maina in sistem d'infurmaziun per planisar, registrar ed administrar controllas tenor questa lescha e per evaluar ils resultats da questas controllas. Il sistem d'infurmaziun serva en spezial a controllar ils pajaments directs.

² Il sistem d'infurmaziun dal UFAG è ina part integrala dal sistem d'infurmaziun central cuminaivel per lung da la chadaina da victualias dal UFAG, dal USAV e dal UFSP²³³ per garantir la segirezza da victualias, la segirezza dal pavel, la sanadad dals animals, la protecziun dals animals ed ina producziun primara irreproschabla.

³ Il sistem d'infurmaziun dal UFAG cuntegna datas da persunas inclusiv:

a

datas da controllas e da resultats da controllas;

b.

datas da mesiras administrativas e da sancziuns penalas.

⁴ En il rom da lur incumbensas legalas pon las suandantas autoritads ed ulteriuras persunas autorisadas elavurar online datas en il sistem d'infurmaziun:

a.

il USAV: per garantir la segirezza da victualias, l'igiena da victualias, la segirezza dal pavel, la sanadad dals animals e la protecziun dals animals sco er ina producziun primara irreproschabla;

b.

il UFSP²³⁴: per garantir la segirezza da victualias, l'igiena da victualias e la protecziun cunter engion;

c.

las autoritads executivas chantunalas ed ils servetschs ch'èn incumbensads dad ellas da far las controllas: per ademplir las incumbensas legalas da lur champ da cumpetenza;

d.

terzas persunas ch'èn incaricadas cun incumbensas d'execuziun.

⁵ En il rom da lur incumbensas legalas pon ils suandants servetschs e las suandantas persunas consultar online datas en il sistem d'infurmaziun:

a.

il USAV: per garantir la segirezza da victualias, l'igiena da victualias, la segirezza dal pavel, la sanadad dals animals e la protecziun dals animals sco er ina producziun primara irreproschabla;

b.

il UFSP²³⁵: per garantir la segirezza da victualias, l'igiena da victualias e la protecziun cunter engion;

c.

il UFAM: per sustegnair l'execuziun da la legislaziun davart la protecziun da l'ambient, da la natira e da la patria sco er da las auas;

d.

ulteriurs servetschs federals: per ademplir las incumbensas surdadas ad els, sch'il Cussegl federal prevesa quai;

e.

las autoritads executivas chantunalas ed ils servetschs ch'èn incumbensads dad ellas da far las controllas: per ademplir las incumbensas legalas da lur champ da cumpetenza;

f.

l'administratur per datas che al concernan;

g.

terzas persunas che possedan in'autorisaziun da l'administratur.

¹ Il UFAG maina in sistem d'infurmaziun geografica per sustegnair las incumbensas d'execuziun da la Confederaziun e dals chantuns tenor questa lescha.

² Il sistem d'infurmaziun cuntegna datas davart las surfatschas e davart lur utilisaziun sco er ulteriuras datas per incumbensas d'execuziun che han ina relaziun cun il spazi.

³ L'access a e l'utilisaziun da las datas sa drizzan tenor las disposiziuns da la Lescha da geoinfurmaziun dals 5 d'october 2007²³⁶.

¹ Il UFAG maina in sistem d'infurmaziun per registrar ils transferiments da substanzas nutritivas en l'agricultura.

² Manaschis che consegnan substanzas nutritivas ston registrar tuttas furniziuns en il sistem d'infurmaziun.

³ Manaschis che surpiglian substanzas nutritivas ston confermar tuttas furniziuns en il sistem d'infurmaziun.

⁴ En il rom da lur incumbensas legalas pon ils suandants servetschs e las suandantas persunas consultar online datas en il sistem d'infurmaziun:

a.

il UFAM: per sustegnair l'execuziun da la legislaziun davart la protecziun da las auas;

b.

las autoritads executivas chantunalas ed ils servetschs ch'èn incumbensads dad ellas da far las controllas: per ademplir las incumbensas legalas da lur champ da cumpetenza;

c.

l'administratur per datas che al concernan;

d.

terzas persunas che possedan in'autorisaziun da l'administratur.

¹ La Confederaziun maina in sistem d'infurmaziun central per registrar l'utilisaziun da products fitosanitars tras utilisaders professiunals e commerzials sco er tras il maun public.

² Tgi che utilisescha products fitosanitars per intents professiunals u commerzials, sto endatar l'utilisaziun en il sistem d'infurmaziun.

³ En il rom da lur incumbensas legalas pon ils suandants servetschs e las suandantas persunas consultar online datas en il sistem d'infurmaziun:

a.

ils servetschs federals pertutgads: per sustegnair l'execuziun en lur champ da cumpetenza respectiv;

b.

las autoritads executivas chantunalas ed ils servetschs ch'èn incumbensads dad ellas da far las controllas: per ademplir las incumbensas legalas da lur champ da cumpetenza;

c.

l'utilisader: per las datas che pertutgan el sez;

d.

terzas persunas ch'èn vegnidas autorisadas da l'utilisader da consultar las datas.

Per ils sistems d'infurmaziun tenor ils artitgels 165c-165f ^bis regla il Cussegl federal spezialmain:²³⁸

a.

la furma da la retschertga da datas ed ils termins da las furniziuns da las datas;

b.

la structura ed il catalog da datas;

c.

la responsabladad per l'elavuraziun da las datas;

d.

ils dretgs d'access, particularmain la dimensiun dals dretgs d'access online;

e.

las mesiras organisatoricas e tecnicas ch'èn necessarias per garantir la protecziun da las datas e la segirezza da las datas;

f.

la collavuraziun cun ils chantuns;

g.

ils termins da tegnair en salv e da stizzar las datas;

h.

l'archivaziun.

¹ Las datas da la banca da datas davart il traffic d'animals tenor l'artitgel 45b da la Lescha dal 1. da fanadur 1966²⁴⁰ davart epidemias d'animals (LFE) pon vegnir elavuradas per l'execuziun da mesiras da la politica agrara. Il Cussegl federal regla, tge datas che pon vegnir elavuradas.

² Il Cussegl federal po delegar a la Identitas SA (art. 7a LFE) incumbensas che concernan l'execuziun da mesiras da la politica agrara. El regla la delegaziun da las incumbensas, la surpigliada dals custs e l'elavuraziun da las datas.

¹ Cun excepziun dals dretgs d'autur tutgan a la Confederaziun ils dretgs vi da bains immaterials ch'èn vegnids stgaffids - exequind lur activitad uffiziala - da persunas che stattan en ina relaziun da lavur cun il UFAG u cun la staziun da perscrutaziun agricula en il senn da la Lescha dals 24 da mars 2000²⁴¹ davart il persunal da la Confederaziun.²⁴²

² En cas da programs da computer ch'èn vegnids stgaffids da persunas tenor l'alinea 1 exequind lur activitad uffiziala, sa chattan ils dretgs d'utilisaziun exclusivs tar il UFAG u tar la staziun da perscrutaziun agricula. Per transferir dretgs en il sectur da las ulteriuras categorias d'ovras dal dretg d'autur pon il UFAG e las staziuns da perscrutaziun fixar regulaziuns contractualas cun ils titulars dals dretgs.²⁴³

³ Tgi cha ha stgaffì bains immaterials en il senn dals alineas 1 e 2 sto vegnir participà commensuradamain ad in eventual gudogn che resulta da l'utilisaziun commerziala da quels bains.

¹ Tar l'uffizi federal cumpetent poi vegnir fatg recurs cunter disposiziuns d'organisaziuns e da firmas tenor l'artitgel 180. Recurs cunter decisiuns da cumissiuns da recurs da posts da certificaziun u d'inspecziun, ch'èn vegnidas incaricadas da controllar ils products designads tenor ils artitgels 14 e 63, ston vegnir inoltrads al Tribunal administrativ federal.²⁴⁴

² Cunter disposiziuns ch'ils uffizis federals, ils departaments e las ultimas instanzas chantunalas han decretà en applicaziun da questa lescha e da sias disposiziuns executivas sco er da la Cunvegna dals 21 da zercladur 1999²⁴⁵ tranter la Confederaziun svizra e la Communitad europeica davart il commerzi cun products agriculs, poi vegnir fatg recurs tar il Tribunal administrativ federal; exceptà da quai èn disposiziuns chantunalas davart meglieraziuns da structura.²⁴⁶

^2bis Avant ch'il Tribunal administrativ federal decida davart in recurs che pertutga l'import, l'export u il metter en circulaziun da meds per proteger las plantas, consultescha el ils servetschs da giudicament ch'èn stads participads a la procedura da l'instanza precedenta.²⁴⁷

³ L'uffizi federal cumpetent è autorisà da far valair ils meds legals dal dretg chantunal e federal cunter disposiziuns da las autoritads chantunalas en applicaziun da questa lescha e da ses decrets executivs sco er da la Cunvegna tranter la Confederaziun svizra e la Communitad europeica davart il commerzi cun products agriculs.²⁴⁸

⁴ Las autoritads chantunalas communitgeschan lur disposiziuns immediatamain e gratuitamain a l'uffizi federal cumpetent. Il Cussegl federal po prevair excepziuns.

¹ Il Cussegl federal po prevair en ils decrets executivs ina procedura da protesta cunter disposiziuns da l'emprima instanza.

² Tgi che na fa betg protesta, è exclus da l'ulteriura procedura.²⁵⁰

¹ En cas da cuntravenziuns cunter questa lescha, cunter sias disposiziuns executivas u cunter las disposiziuns ch'èn vegnidas decretadas sin basa da questa lescha pon vegnir prendidas las suandantas mesiras administrativas:

a.

avertiment;

b.

privaziun da renconuschientschas, da permissiuns, da contingents e da chaussas sumegliantas;

c.

exclusiun d'autorisaziuns;

d.

exclusiun da la commerzialisaziun directa;

e.

bloccada da la furniziun, da la consegna e da l'utilisaziun;

f.

execuziun d'uffizi sin custs da la persuna che ha violà las disposiziuns e las decretaziuns sco er da l'organisaziun incaricada da las incumbensas;

g.

sequestraziun;

h.²⁵¹

adossament d'in import da maximalmain 10 000 francs.

² Sche products vegnan mess en circulaziun illegalmain u sche contribuziuns vegnan pretendidas u retratgas illegalmain, po vegnir incassà in import che correspunda maximalmain al retgav brut dals products mess en circulaziun illegalmain u a l'import da las contribuziuns pretendidas u retratgas illegalmain.²⁵²

³ Per restabilir il stadi legal pon vegnir prendidas supplementarmain las suandantas mesiras:

a.

scumond da duvrar e da metter en circulaziun products u designaziuns;

b.

refusa da products tar l'import u tar l'export;

c.

obligaziun da prender enavos u da revocar products u d'avertir publicamain davart eventualas ristgas da products;

d.

neutralisaziun, confiscaziun u destrucziun dals products.²⁵³

¹ Las contribuziuns pon vegnir reducidas u refusadas, sch'il petent violescha questa lescha, las disposiziuns executivas u las disposiziuns ch'èn vegnidas decretadas sin basa da talas.

² La reducziun u la refusa vala almain per quels onns, en ils quals il petent ha violà las disposiziuns.

^2bis Sche las disposiziuns da la legislaziun davart la protecziun da las auas, da l'ambient e dals animals ch'èn decisivas per la producziun agricula na vegnan betg observadas, pon la reducziun e la refusa vegnir fatgas per tut ils geners da pajaments directs.²⁵⁴

³ Il Cussegl federal regla las reducziuns en cas che prescripziuns en il sectur dals pajaments directs e da la cultivaziun da plantas vegnan violadas.²⁵⁵

¹ Sche las premissas, sut las qualas ina contribuziun è vegnida concedida, n'èn betg pli ademplidas, u sche cundiziuns na vegnan betg observadas, vegnan las contribuziuns pretendidas enavos dal tuttafatg u per part.

² Contribuziuns u avantatgs da facultad retratgs illegalmain ston vegnir restituids u scuntrads, e quai independentamain dal fatg, sche las disposiziuns penalas vegnan applitgadas u betg.

¹ En il martgà per products agriculs e per meds da producziun èn fatschentas en cuntrapart d'interpresas che domineschan il martgà, las qualas collian la surpigliada da rauba e da servetschs per pretschs inadequats cun la clusiun dal contract, en mintga cas in cumportament inadmissibel tenor l'artitgel 7 da la Lescha da cartels dals 6 d'october 1995²⁵⁷ e vegnan chastiadas a norma da ses artitgel 49a u 50.

² L'inadequatezza d'in pretsch en il senn da l'alinea 1 vegn presumada, sche quest pretsch divergescha considerablamain dal pretsch per rauba cumparegliabla e per servetschs cumparegliabels en il champ d'applicaziun territorial da la Cunvegna dals 21 da zercladur 1999²⁵⁸ tranter la Confederaziun svizra e la Communitad europeica davart il commerzi cun products agriculs.

³ En las proceduras exequidas da las autoritads da concurrenza tenor l'alinea 1 n'èn ils artitgels 8 e 31 da la Lescha da cartels dals 6 d'october 1995 betg applitgabels.

¹ Tgi che dovra illegalmain ina denominaziun d'origin protegida u ina indicaziun geografica protegida tenor l'artitgel 16 u ina classificaziun u designaziun tenor l'artitgel 63, vegn chastià sin dumonda cun in chasti da detenziun da fin 1 onn u cun in chasti pecuniar. L'organ da controlla incumbensà dal Cussegl federal tenor l'artitgel 64 alinea 4 ha medemamain il dretg da purtar plant concernent la classificaziun e la designaziun tenor l'artitgel 63.²⁶⁰

² Tgi che agescha da professiun, vegn persequità d'uffizi. Il chastì è in chasti da detenziun da fin 5 onns u in chasti pecuniar. …²⁶¹

¹ Premess ch'il malfatg na vegnia betg smanatschà cun in chasti pli grev tenor in'autra prescripziun, vegn chastià cun ina multa da fin 40 000 francs, tgi che:²⁶²

a.²⁶³

violescha u usurpescha l'apparientscha cuminaivla che la Confederaziun ha fixà tenor l'artitgel 12 alinea 3;

a^bis.²⁶⁴

cuntrafa a las prescripziuns da designaziun decretadas u renconuschidas tenor ils artitgels 14 alinea 1 literas a-c, e ed f sco er 15;

a^ter.²⁶⁵

cuntrafa a las prescripziuns davart il diever dals segns uffizials decretadas tenor l'artitgel 14 alinea 4;

b.

cuntrafa a las prescripziuns decretadas tenor l'artitgel 18 alinea 1 davart la decleraziun da products che vegnan producids tenor metodas da producziun ch'èn scumandadas en Svizra;

c.

refusa da dar infurmaziuns u fa indicaziuns faussas u incumplettas tar retschertgas tenor ils artitgels 27 u 185;

c^bis.²⁶⁶

n'observa betg las pretensiuns tenor l'artitgel 27a alinea 1, violescha l'obligaziun decretada tenor l'artitgel 27a alinea 2 da dumandar ina permissiun u cuntrafa a las mesiras ordinadas;

d.

fa en ina procedura da contribuziun u en la procedura per la repartiziun d'in contingent indicaziuns faussas u engianantas;

e.

producescha u metta en circulaziun latg u products da latg senza observar las prescripziuns u las disposiziuns decretadas da la Confederaziun sin basa da questa lescha;

f.²⁶⁷

planta vits senza permissiun, n'ademplescha betg sias obligaziuns en connex cun il commerzi cun vin u cuntrafa a las pretensiuns pertutgant las noziuns specificas per il vin tenor l'artitgel 63 alinea 4;

g.

cuntrafa a las prescripziuns davart l'inseminaziun artifiziala tenor l'artitgel 145;

g^bis.²⁶⁸

n'observa betg las cundiziuns decretadas tenor l'artitgel 146 davart l'import d'animals da razza, da sperma, da cellas d'ov e d'embrios;

g^ter.²⁶⁹

cuntrafa a las prescripziuns decretadas tenor l'artitgel 146a davart l'allevament, l'import u il metter en circulaziun d'animals da niz modifitgads geneticamain;

g^quater.²⁷⁰

cuntrafa a las mesiras preventivas decretadas tenor l'artitgel 148a u 165a;

h.²⁷¹

cuntrafa a las prescripziuns decretadas per mantegnair la sanadad da las plantas tenor ils artitgels 152, 153 u 153a;

i.²⁷²

n'observa betg las instrucziuns d'utilisaziun tenor l'artitgel 159 alinea 2 u las prescripziuns davart l'utilisaziun decretadas tenor l'artitgel 159a;

k.²⁷³

producescha, importa, depositescha, transporta, metta en circulaziun, offrescha u propaghescha senza admissiun meds da producziun ch'èn suttamess a l'obligaziun da dumandar in'admissiun (art. 160), utilisescha antibiotica e substanzas sumegliantas per augmentar la prestaziun d'animals u n'annunzia betg lur utilisaziun per intents terapeutics (art. 160 al. 8);

k^bis.²⁷⁴

producescha, importa, depositescha, transporta, metta en circulaziun, offrescha u propaghescha meds da producziun senza esser admess u registrà tar il servetsch cumpetent;

k^ter.²⁷⁵

cuntrafa a las prescripziuns decretadas tenor l'artitgel 161 davart la designaziun e l'emballadi da meds da producziun;

k^quater.²⁷⁶

importa, depositescha, transporta, metta en circulaziun, offrescha u propaghescha meds da producziun scumandads (art. 159a);

l.

importa, dovra u metta en circulaziun material da multiplicaziun vegetal d'ina sort che n'è betg inscritta en il catalog da sorts (art. 162);

m.

n'observa betg las distanzas da segirezza tenor l'artitgel 163;

n.

na fa betg las indicaziuns tenor l'artitgel 164;

o.

n'ademplescha betg l'obligaziun da dar infurmaziuns tenor l'artitgel 183.

² Tgi che agescha per negligientscha, vegn chastià cun ina multa da fin 10 000 francs.

³ Premess ch'il malfatg na vegnia betg smanatschà cun in chasti pli grev tenor in'autra prescripziun, vegn chastià cun ina multa da fin 5000 francs, tgi che:

a.²⁷⁷

...

b.

cuntrafa ad ina disposiziun executiva, da la quala il surpassament è vegnì declerà sco chastiabel.

⁴ L'emprova e la cumplicitad èn chastiablas.

⁵ En cas spezialmain levs poi vegnir desistì d'ina persecuziun penala e d'in chasti.

Sch'il malfatg vegn commess d'ina persuna giuridica u d'ina cuminanza da persunas, valan ils artitgels 6 e 7 da la Lescha federala dals 22 da mars 1974²⁷⁸ davart il dretg penal administrativ.

¹ La persecuziun penala è chaussa dals chantuns.

² Tgi che violescha las prescripziuns davart l'import, davart l'export u davart il transport tras la Svizra, vegn persequità e chastià tenor la legislaziun da duana. En cas da cuntravenziun spezialmain levs en il sectur da l'administraziun da contingents d'import per products agriculs poi vegnir renunzià ad ina procedura penala.²⁷⁹

³ Sch'ina acziun ademplescha il medem mument il causal d'ina cuntravenziun tenor l'alinea 2 e d'ina autra cuntravenziun ch'è da persequitar da l'Uffizi federal da la duana e da la segirezza dals cunfins, vegn pronunzià il chasti per la cuntravenziun pli greva; il chasti po vegnir augmentà commensuradamain.²⁸⁰

Ils artitgels 37-39 da la Lescha da subvenziuns dals 5 d'october 1990²⁸¹ davart malfatgs, davart l'obtenziun d'in avantatg cun rampigns e davart la persecuziun penala n'èn betg applitgabels.

¹ Il Cussegl federal decretescha las disposiziuns executivas necessarias, uschenavant che la lescha na regla betg autramain questa cumpetenza.

² El po delegar l'incumbensa da decretar prescripziuns da natira principalmain tecnica u administrativa al DEFR ed - en il sectur da l'admissiun da products fitosanitars - al Departament federal da l'intern u a lur posts da servetsch sco er ad uffizis federals subordinads.²⁸²

¹ En il sectur agrar po il Cussegl federal far en atgna cumpetenza cunvegnas internaziunalas; exceptà da quai èn cunvegnas davart il commerzi agrar.

² En enclegientscha cun ils auters uffizis e servetschs federals interessads po il UFAG far cunvegnas da natira tecnica cun autoritads agraras estras, cun staziuns da perscrutaziun da dretg public u cun organisaziuns internaziunalas, particularmain davart:

a.

la renconuschientscha da servetschs da controlla, da valitaziun da la confurmitad, d'accreditaziun, d'annunzia e d'admissiun en il sectur agrar;

b.

la renconuschientscha da rapports da controlla, da valitaziuns da la confurmitad e d'admissiuns en il sectur da la protecziun da las plantas e dals meds da producziun sco er da las metodas da producziun;

c.

la collavuraziun tecnica ed il barat d'infurmaziuns en il sectur da la protecziun da las plantas sco er l'admissiun ed il metter en circulaziun da meds da producziun;

d.

las cundiziuns e las pretensiuns tar la consegna u tar la surpigliada da resursas geneticas per l'alimentaziun e per l'agricultura da bancas geneticas controlladas dal stadi;

e.

la renconuschientscha da denominaziuns d'origin en il sectur agrar;

f.

pajaments directs, mesiras da sustegn per il martgà e contribuziuns d'utilisaziun en enclavas ed en il Principadi da Liechtenstein che stattan en connex cun l'applicaziun da questa lescha e da prescripziuns ch'èn relevantas per l'agricultura en il sectur da la legislaziun davart epidemias d'animals, davart la protecziun dals animals, davart la protecziun da las auas, davart la protecziun da l'ambient e davart la protecziun da la natira e da la patria;

g.

projects en il rom da la perscrutaziun agrara internaziunala.

¹ Il UFAG, sia staziun da perscrutaziun agricula (art. 114) sco er la tratga da chavals (art. 121) pon furnir prestaziuns commerzialas a terzas persunas, sche questas prestaziuns:²⁸⁵

a.

stattan en in stretg connex cun las incumbensas principalas;

b.

na pregiuditgeschan betg l'adempliment da las incumbensas principalas; e

c.

na pretendan betg meds materials e persunals supplementars considerabels.

² Las prestaziuns commerzialas ston vegnir furnidas sin basa d'ina contabilitad dals custs e da las prestaziuns almain per pretschs che cuvran ils custs. Il DEFR po permetter excepziuns per tschertas prestaziuns, sche l'economia privata na vegn betg concurrenzada da quellas prestaziuns.

¹ Uschenavant che l'execuziun n'è betg attribuida a la Confederaziun, è ella chaussa dals chantuns.

² Ils chantuns decreteschan las disposiziuns executivas necessarias e las suttamettan al DEFR per prender enconuschientscha.

³ Ils chantuns designeschan las autoritads u las organisaziuns ch'èn cumpetentas per l'execuziun e per la surveglianza.

⁴ Sch'in chantun na decretescha betg a temp las disposiziuns executivas, las decretescha provisoricamain il Cussegl federal.

⁵ Per exequir las mesiras en il sectur dals pajaments directs utiliseschan ils chantuns datas da basa definidas, registreschan las surfatschas necessarias e lur utilisaziun sco er ils ulteriurs objects necessaris en il sistem d'infurmaziun geografica tenor l'artitgel 165e e calculeschan las contribuziuns per mintga manaschi a maun da questas datas.²⁸⁶

¹ Il Cussegl federal surveglia l'execuziun da questa lescha tras ils chantuns.

² La Confederaziun po pretender enavos, reducir u refusar ils agids finanzials ad in chantun che n'exequescha betg questa lescha u che l'exequescha en moda manglusa.²⁸⁷ Quai vala er, sch'in dretg da recurs en il senn da l'artitgel 166 alinea 3 n'è betg vegni duvrà.

¹ La Confederaziun ed ils chantuns pon consultar firmas ed organisaziuns per l'execuziun da questa lescha u crear organisaziun adattadas per quest intent.

² La cooperaziun da questas firmas ed organisaziuns vegn survegliada dal stadi. L'autoritad cumpetenta descriva las incumbensas e las cumpetenzas che vegnan surdadas a questas firmas ed a questas organisaziuns. Davart lur gestiun e lur contabilitad ston ellas render quint a questa autoritad; exceptads da quai èn ils posts da certificaziun, ch'èn vegnids incaricads da controllar ils products designads tenor l'artitgel 14 da questa lescha sco er tenor l'artitgel 41a da la Lescha dal guaud dals 4 d'october 1991²⁸⁸.²⁸⁹ La controlla parlamentara da la Confederaziun e dals chantuns resta resalvada.

³ Il Cussegl federal ed ils chantuns pon autorisar las firmas e las organisaziuns cooperantas da metter a quint taxas adequatas per lur activitad. Lur tariffas ston vegnir approvadas dal DEFR.

¹ Uschenavant che l'execuziun da questa lescha, da las disposiziuns executivas u da las disposiziuns ch'èn vegnidas decretadas sin basa da talas pretenda quai, ordineschan ils organs executivs las mesiras da controlla e las retschertgas necessarias.²⁹⁰

^1bis Il Cussegl federal po decretar prescripziuns per garantir in'activitad da controlla unitara, cuminaivla ed accordada sco er il barat d'infurmaziuns necessari tranter ils organs da controlla responsabels cun exequir questa lescha e las ulteriuras leschas che pertutgan l'agricultura.²⁹¹

² Persunas, firmas ed organisaziuns che chaschunan, engrevgeschan u impedeschan controllas tras lur cumportament illegal, èn obligadas da cuvrir ils custs che resultan tras quest cumportament.

³ Il Cussegl federal po surdar singulas mesiras da controlla e retschertgas als chantuns.

⁴ Per controllas che na chaschunan naginas reclamaziuns po el fixar taxas, particularmain per:

a.

controllas fitosanitaras;

b.

controllas da semenza e da plantas;

c.

analisas da controlla;

d.

controllas dals pavels.²⁹²

⁵ El po prevair che l'importader sto pajar tar l'import ina taxa per controllas spezialas che ston vegnir fatgas pervia da ristgas enconuschentas u pervia da ristgas che sa mussan da nov en connex cun tscherts meds da producziun agriculs u cun tschertas plantas.²⁹³

⁶ El po prevair autras taxas, uschenavant che la Svizra è s'obligada en in contract internaziunal d'incassar talas.²⁹⁴

⁷ La Confederaziun po finanziar analisas da labor che servan a controllar las disposiziuns davart ils products fitosanitars.²⁹⁵

¹ Il Cussegl federal coordinescha l'execuziun da la Lescha da victualias dals 9 d'october 1992²⁹⁷, da la Lescha da duana dals 18 da mars 2005²⁹⁸ e da la lescha qua avant maun; ultra da quai po el obligar l'Administraziun federala da taglia da dar infurmaziuns.²⁹⁹

² Il Cussegl federal nominescha in servetsch central per eruir cuntravenziuns en ils secturs:

a.

designaziun protegida da products agriculs;

b.

import, transport tras la Svizra ed export da products agriculs;

c.

decleraziun da la derivanza e da la metoda da producziun.

Uschenavant che l'execuziun da questa lescha, da las disposiziuns executivas u da las disposiziuns ch'èn vegnidas decretadas sin basa da talas pretenda quai, sto mintga persuna dar oravant tut las infurmaziuns pretendidas als organs cumpetents sco er preschentar ils mussaments e surdar tals temporarmain per la controlla; ultra da quai sto mintga persuna permetter l'access al manaschi ed als locals da fatschenta e da deposit e conceder invista dals cudeschs e da las correspundenzas sco er tolerar ch'i vegnian prendidas emprovas.

Il UFAG e las autoritads da la Confederaziun, dals chantuns e da las vischnancas sa sustegnan vicendaivlamain e barattan las infurmaziuns ch'èn necessarias per ademplir lur incumbensas.

¹ Per sa procurar las basas ch'èn indispensablas per exequir questa lescha e per controllar l'efficacitad relevescha e registrescha la Confederaziun tant sin plaun secturial sco er sin plaun dal manaschi singul datas:

a.

per realisar mesiras da la politica agrara;

b.

per giuditgar la situaziun economica da l'agricultura;

c.

per observar la situaziun dal martgà;

d.

sco contribuziun per giuditgar las consequenzas da l'agricultura sin las basas da viver natiralas e sin la tgira da la cuntrada cultivada.

^1bis Ella fa in monitoring concernent la situaziun economica, ecologica e sociala da l'agricultura sco er da las prestaziuns d'utilitad publica che vegnan furnidas da l'agricultura.³⁰³

^1ter Ella evaluescha l'efficacitad da las mesiras da questa lescha.³⁰⁴

² Per armonisar la retschertga e la registraziun da las datas ed en il senn d'ina statistica agricula unitara po il Cussegl federal prender disposiziuns.

³ Il Cussegl federal po incumbensar servetschs federals, chantuns u auters servetschs da far las retschertgas e da manar ils registers. El po indemnisar questas prestaziuns.

^3bis Il Cussegl federal po obligar ils cultivaturs da manaschis agriculs che survegnan agids finanzials tenor questa lescha, da furnir las datas dals manaschis singuls ch'èn necessarias per cuntanscher las finamiras tenor l'alinea 1 literas b e d. El infurmescha la publicitad, a tgi ch'el ha transmess las datas.³⁰⁵

⁴ L'organ federal responsabel po elavurar las datas retschertgadas per intents statistics.

⁵ e ⁶ ...³⁰⁶

Il Cussegl federal nominescha ina cumissiun consultativa permanenta da maximalmain 15 commembers che al cusseglian en l'applicaziun da questa lescha.

¹ Las disposiziuns abolidas restan applitgablas per tut ils fatgs ch'èn capitads durant il temp ch'ellas eran en vigur, cun excepziun da las prescripziuns da procedura.

^2-9 ...³⁰⁸

¹⁰ La premissa d'ina cumprova da prestaziun ecologica tenor l'artitgel 70 alinea 2 entra en vigur il pli tard 5 onns suenter l'entrada en vigur da questa lescha.

^11-13 ...³⁰⁹

¹⁴ Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart la revocaziun da l'emprest concedì a l'organisaziun cuminaivla tenor l'artitgel 1 alinea 2 da l'Urden dal martgà da chaschiel dals 27 da zercladur 1969³¹⁰. Ils departaments ed ils uffizis designads dal Cussegl federal han il dretg da dar instrucziuns a l'organisaziun cuminaivla davart l'utilisaziun da las activas e davart l'adempliment da las obligaziuns; prestaziuns da la Confederaziun vegnan concedidas mo, sche questas instrucziuns vegnan observadas. L'elecziun dals liquidaturs che vegnan designads da l'organisaziun cuminaivla sto vegnir approvada dal departament designà dal Cussegl federal. Ils custs che resultan tras la liquidaziun da l'organisaziun cuminaivla porta la Confederaziun. Il Cussegl federal guarda ch'ils purtaders da l'organisaziun cuminaivla na retirian nagin profit da la liquidaziun; el decida er, quant enavant ch'il chapital d'aczias vegn restituì.

¹⁵ L'artitgel 55 entra pir en vigur cur che la Lescha dals 20 da mars 1959³¹¹ davart il graun è abolida.

^1-4 ...³¹⁴

⁵ L'artitgel 138 entra pir en vigur cur che la nova Lescha dals 13 da december 2002³¹⁵ davart la furmaziun professiunala è entrada en vigur.

⁶ e ⁷ ...³¹⁶

⁸ ...³¹⁷

¹ Vins da l'annada 2007 e d'annadas pli veglias pon vegnir elavurads e designads tenor il dretg vertent. Els dastgan vegnir vendids als consuments, fin che las reservas èn exaustas.

² ...³¹⁹

¹ Fin ils 30 da zercladur 2016 preschenta il Cussegl federal in rapport cun ina metodica per evaluar il niz da plantas modifitgadas geneticamain. En quest connex duai vegnir giuditgà, sche las plantas modifitgadas geneticamain han - cumpareglià cun ils products agriculs e cun ils meds da producziun tradiziunals - avantatgs per la producziun, per ils consuments sco er per l'ambient. Sin basa da la metodica elavurada fa il Cussegl federal per la Svizra ina bilantscha dals custs e dal niz da las plantas modifitgadas geneticamain ch'existan il mument che la midada dals 22 da mars 2013³²¹ da questa lescha entra en vigur.

² En collavuraziun cun ils chantuns e las branschas fixescha il Cussegl federal fin la fin da l'onn 2014 las finamiras e las strategias per diagnostitgar e per survegliar la resistenza cunter l'antibiotica e per reducir l'applicaziun d'antibiotica.

³ Cun formular las finamiras e las strategias tenor l'alinea 2 ston vegnir resguardads particularmain:

a.

las finamiras da l'agricultura che concernan l'ambient;

b.

las recumandaziuns e las directivas internaziunalas;

c.

il stadi actual da la scienza.

⁴ Sin basa dal rapport verifitgeschan la Confederaziun ed ils chantuns, sche las finamiras tenor l'alinea 2 èn vegnidas cuntanschidas, e prendan, en cas da basegn, las mesiras correspundentas.

¹ …

² Per proceduras cunter decisiuns da cumissiuns da recurs da posts da certificaziun u d'inspecziun tenor l'artitgel 166 alinea 1, ch'èn pendentas il mument da l'entrada en vigur da questa midada, vala il dretg vegl.

¹ Questa lescha è suttamessa al referendum facultativ.

² Il Cussegl federal fixescha l'entrada en vigur.

³ Ils artitgels 40-42 valan fin ils 31 da december 2008.³²³

Data da l'entrada en vigur:³²⁴ 1. da schaner 1999
Art. 28-45 ed agiunta lit. l-n: 1. da matg 1999
Art. 160 al. 7 ed agiunta cifra 7: 1. d'avust 1999