¹ Contaminaziuns da l'aria, canera, vibraziuns e radiaziuns vegnan limitadas tras mesiras a la funtauna (limitaziun d'emissiuns).

² Independentamain da la contaminaziun da l'ambient existenta ston emissiuns vegnir limitadas tras mesiras preventivas uschè lunsch ch'il stadi da la tecnica e las cundiziuns dal manaschi permettan quai ed uschenavant che quai è economicamain supportabel.

³ Las emissiuns vegnan limitadas pli rigurusamain, sch'igl è cumprovà u sto vegnir spetgà che las influenzas - resguardond la contaminaziun da l'ambient existenta - daventan nuschaivlas u mulestusas.

¹ Emissiuns vegnan limitadas cun decretar:

a.

limitas d'emissiuns;

b.

prescripziuns da construcziun e d'equipament;

c.

prescripziuns da traffic u da manaschi;

d.

prescripziuns concernent l'isolaziun termica d'edifizis;

e.

prescripziuns concernent combustibels e carburants.

² Las limitaziuns vegn prescrittas tras ordinaziuns u, sche quellas na prevesan nagut, tras disposiziuns che sa basan directamain sin questa lescha.

¹ Per giuditgar las influenzas nuschaivlas u mulestusas fixescha il Cussegl federal limitas d'immissiuns tras in'ordinaziun.

² En quest connex resguarda el er ils effects da las immissiuns sin gruppas da persunas cun ina sensibilitad pli gronda, sco uffants, persunas malsaunas, persunas attempadas e dunnas en speranza.

Las limitas d'immissiuns per contaminaziuns da l'aria ston vegnir fixadas uschia che - tenor il stadi da la scienza u da l'experientscha - immissiuns sut questas limitas:

a.

na pericliteschan betg umans, animals e plantas, lur cuminanzas da vita e lur spazis da viver;

b.

na disturban betg en moda relevanta la populaziun en ses bainstar;

c.

na fan betg donn ad edifizis;

d.

na pregiuditgeschan betg la fritgaivladad dal terren, la vegetaziun e las auas.

Las limitas d'immissiuns per canera e per vibraziuns ston vegnir fixadas uschia che - tenor il stadi da la scienza u da l'experientscha - immissiuns sut questas limitas na disturban betg en moda relevanta la populaziun en ses bainstar.

¹ Stabiliments che na correspundan betg a las prescripziuns da questa lescha u a las prescripziuns davart l'ambient d'autras leschas federalas ston vegnir sanads.

² Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart ils stabiliments, davart la dimensiun da las mesiras che ston vegnir prendidas, davart ils termins e davart la procedura.

³ Avant che ordinar mesiras da sanaziun considerablas, dumonda l'autoritad il possessur dal stabiliment da preschentar propostas da sanaziun.

⁴ En cas urgents ordineschan las autoritads la sanaziun sco mesira preventiva. En il mender cas pon ellas ordinar ch'in stabiliment vegnia serrà.

¹ Sch'ina sanaziun tenor l'artitgel 16 alinea 2 fiss sproporziunada en il cas singul, concedan las autoritads facilitaziuns.

² Las limitas d'immissiuns per contaminaziuns da l'aria sco er la limita d'alarm per immissiuns da canera na dastgan però betg vegnir surpassadas.³²

¹ In stabiliment che sto vegnir sanà dastgà vegnir modifitgà u engrondì mo, sch'el vegn sanà a medem temp.

² Facilitaziuns tenor l'artitgel 17 pon vegnir restrenschidas u annulladas.

Per giuditgar l'urgenza da sanaziuns (art. 16 al. 2 ed art. 20) po il Cussegl federal fixar per immissiuns da canera limitas d'alarm che sa chattan sur las limitas d'immissiuns (art. 15).

¹ Sche las immissiuns da canera sin edifizis ch'existan en ils conturns da vias existentas, d'eroports e da stabiliments da viafier existents u d'auters stabiliments fixs publics u concessiunads na sa laschan betg sbassar sut la limita d'alarm cun mesiras a la funtauna, vegnan ils proprietaris dals edifizis pertutgads obligads da proveder locals, che servan a dimoras pli lungas da persunas, cun fanestras isoladas cunter la canera u da proteger tals cun mesiras architectonicas sumegliantas.

² Ils proprietaris dals stabiliments fixs che produceschan la canera portan ils custs da las mesiras da protecziun cunter la canera necessarias, nun ch'els cumprovian ch'il mument da l'inoltraziun da la dumonda da construcziun da l'edifizi pertutgà:

a.

las limitas d'immissiuns èn gia vegnidas surpassadas; u

b.

ils projects dals stabiliments eran gia exponids publicamain.

¹ Tgi che vul construir in edifizi che duai servir ad ina dimora pli lunga da persunas, sto prevair ina protecziun architectonica adequata cunter la canera externa ed interna sco er cunter vibraziuns.

² Il Cussegl federal fixescha la protecziun minimala tras in'ordinaziun.

¹ Permissiuns da construcziun per edifizis novs che servan ad ina dimora pli lunga da persunas vegnan concedidas cun resalva da l'alinea 2 mo, sche las limitas d'immissiuns na vegnan betg surpassadas.

² Sche las limitas d'immissiuns èn surpassadas, vegnan concedidas permissiuns da construcziun per edifizis novs che servan ad ina dimora pli lunga da persunas mo, sch'ils locals èn ordinads en moda adattada e sch'i èn vegnidas prendidas las mesiras supplementaras da protecziun cunter la canera ch'èn eventualmain necessarias.³³

Per la planisaziun da novas zonas da construcziun e per la protecziun cunter novs stabiliments fixs che produceschan canera fixescha il Cussegl federal valurs da planisaziun per la canera. Questas valurs da planisaziun èn pli bassas che las limitas d'immissiuns.

¹ Novas zonas da construcziun per edifizis d'abitar u per auters edifizis che servan ad ina dimora pli lunga da persunas dastgan vegnir previsas mo en regiuns, nua che las immissiuns da canera na surpassan betg las valurs da planisaziun u nua che questas valurs pon vegnir observadas tras mesiras da planisaziun, da concepziun u da construcziun. La midada da zona da zonas da construcziun na vala betg sco determinaziun da novas zonas da construcziun.³⁴

² Las zonas da construcziun ch'existan, ma che n'èn anc betg rendidas accessiblas per edifizis d'abitar u per auters edifizis che servan ad ina dimora pli lunga da persunas, ed en las qualas las valurs da planisaziun vegnan surpassadas, ston vegnir attribuidas ad ina moda d'utilisaziun main sensibla a canera, nun che las valurs da planisaziun possian vegnir observadas en la gronda part da questas zonas cun mesiras da planisaziun, da concepziun u da construcziun.

¹ Stabiliments fixs dastgan vegnir construids mo, sche las immissiuns da canera producidas da quests stabiliments na surpassan betg las valurs da planisaziun en ils conturns; l'autoritad da permissiun po pretender ina prognosa da canera.

² Sch'il stabiliment è d'in interess public predominant, en spezial er d'in interess per la planisaziun dal territori, e sche l'observaziun da las valurs da planisaziun chaschunass ina grevezza sproporziunada per il project, pon vegnir concedidas facilitaziuns.³⁵ En tals cas na dastgan - cun resalva da l'alinea 3 - las limitas d'immissiuns però betg vegnir surpassadas.

³ Sche las limitas d'immissiuns na pon betg vegnir observadas cun mesiras a la funtauna tar la construcziun da vias, d'eroports e da stabiliments da viafier u d'auters stabiliments fixs publics u concessiunads, ston ils edifizis pertutgads da la canera vegnir protegids cun fanestras isoladas cunter canera u cun mesiras architectonicas sumegliantas, e quai sin custs dal proprietari dal stabiliment.

¹ La producziun da ruments duai vegnir evitada uschenavant che quai è pussaivel.

² Ruments ston vegnir reciclads uschenavant che quai è pussaivel.

³ Ruments ston vegnir dismess en moda ecologica ed, uschenavant che quai è pussaivel e raschunaivel, en Svizra.

Il Cussegl federal po:

a.

scumandar da metter en circulaziun products ch'èn destinads per in'utilisaziun unica e da curta durada, sche lur niz na giustifitgescha betg la contaminaziun da l'ambient ch'els chaschunan;

b.

scumandar l'utilisaziun da substanzas u d'organissems che engrevgeschan considerablamain la dismessa e che pon periclitar l'ambient cur ch'els vegnan dismess;

c.

obligar ils producents d'evitar ruments da producziun, sch'i n'èn enconuschentas naginas proceduras per dismetter quests ruments en moda ecologica.

¹ Per tscherts ruments che s'adattan per il recicladi u che ston vegnir tractads spezialmain po il Cussegl federal prescriver, ch'els vegnian surdads a la dismessa en moda separada.

² El po prescriver a quels che mettan en circulaziun products che s'adattan sco ruments per il recicladi u che ston vegnir tractads spezialmain:

a.

da prender enavos quests products suenter l'utilisaziun;

b.

d'incassar in pegn minimal e da restituir quel tar il return.

³ El po procurar ch'ina cassa da cumpensaziun dal pegn vegnia installada e prescriver en spezial che:

a.

quels che mettan en circulaziun products ch'èn engrevgiads cun in pegn ston consegnar a la cassa ils surplis da l'incassament dal pegn;

b.

ils surplis ston vegnir duvrads per cuvrir las perditas da la restituziun dal pegn e per promover il return da products engrevgiads cun in pegn.

¹ Per il deposit ston ils ruments vegnir tractads uschia ch'els cuntegnan uschè pauc carbon organic sco pussaivel e ch'els èn uschè pauc solvibels en l'aua sco pussaivel.

² Ruments na dastgan betg vegnir ars ordaifer stabiliments; exceptà da quai è l'arder rument da guaud, da funs e d'iert natiral, sche quai na chaschuna naginas immissiuns excessivas.

³ Per tscherts ruments po il Cussegl federal decretar ulteriuras prescripziuns concernent il tractament.

¹ Ils ruments ston vegnir reciclads u suttamess ad ina reutilisaziun materiala, sche quai è tecnicamain pussaivel ed economicamain supportabel e contaminescha l'ambient main ferm ch'ina autra dismessa u che la producziun da novs products.

² Ad ina reutilisaziun materiala tenor ils princips da l'alinea 1 ston vegnir suttamess en spezial:

a.

metals reciclabels ch'èn cuntegnids en las restanzas dal tractament da ruments, da l'aua persa e da l'aria persa;

b.

cumparts reciclablas ch'èn cuntegnidas en il material da stgavament e d'exchavaziun betg smerdà, che duai vegnir deponì definitivamain;

c.

fosfor ch'è cuntegnì en la glitta da sereneras sco er en la farina d'animals e dad ossa ed en vanzadiras da spaisas;

d.

ruments ch'èn adattads per la cumpostaziun u per la fermentaziun;

e.

nitrogens da sereneras.

³ Sch'ina reutilisaziun materiala tenor las cundiziuns da l'alinea 1 n'è betg pussaivla, ston ils ruments vegnir reciclads prioritarmain en moda materiala ed energetica e lura en moda puramain energetica.

⁴ A maun dal basegn naziunal fixescha il Cussegl federal la quantitad da fosfor ch'è cuntegnida en las auas persas communalas u en la glitta da sereneras centralas e ch'è puspè d'attribuir al ciclus economic.

⁵ L'obligaziun da la reutilisaziun materiala da fosfor ch'è cuntegnì en la glitta da sereneras, vegn considerada sco ademplida, sch'il furnitur da la glitta da sereneras cumprova a l'autoritad executiva, che la quantitad da fosfor fixada dal Cussegl federal vegn puspè attribuida al ciclus economic per la quantitad da glitta da sereneras ch'el furnescha. Ils custs da manaschi e da chapital che n'èn betg cuvrids tras ils retgavs dals products, sco l'acid da fosfor, ston vegnir surpigliads dals chaschunaders da la glitta da sereneras.

⁶ Sch'i vegn cumprovà, che l'obligaziun da la reutilisaziun da fosfor ch'è cuntegnì en la glitta da sereneras en il senn da l'alinea 5 saja ademplida, po la glitta da sereneras vegnir utilisada sco combustibel substitutiv, senza stuair recuperar fosfor.

⁷ Il Cussegl federal po restrenscher l'utilisaziun da materials e da products per tscherts intents, sche quai gida a promover la vendita da products correspundents dal recicladi da ruments e sche quai è pussaivel senza perditas da qualitad essenzialas e senza custs supplementars essenzials.

¹ Ruments dastgan vegnir depositads mo sin deponias.

² Tgi che vul installar u manar ina deponia, dovra ina permissiun dal chantun; la permissiun vegn concedida mo, sch'el cumprova che la deponia saja necessaria. En la permissiun vegnan circumscrits ils ruments che dastgan vegnir depositads.

¹ Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart il traffic cun ruments, dals quals la dismessa ecologica pretenda mesiras spezialas (ruments spezials). En quest connex regla el er l'import, l'export ed il transit e resguarda en spezial ils interess da la collavuraziun regiunala transcunfinala sco er la cumpatibilitad ecologica da las pussaivladads da dismessa en Svizra ed a l'exteriur. El po er decretar prescripziuns per interpresas che organiseschan da la Svizra anora il traffic cun ruments spezials u ch'èn participadas vi da quel.

² El prescriva en spezial che ruments spezials:

a.

ston vegnir segnads per la surdada en Svizra sco er per l'import, per l'export e per il transit;

b.

dastgan vegnir surdads en Svizra mo ad interpresas che possedan ina permissiun tenor la litera d;

c.

dastgan vegnir exportads mo cun ina permissiun da l'uffizi federal;

d.

dastgan vegnir prendids en consegna u importads mo d'interpresas che possedan ina permissiun dal chantun.

³ Questas permissiuns vegnan concedidas, sch'ina dismessa ecologica dals ruments è garantida.

⁴ ...⁴⁹

¹ Il Cussegl federal po decretar prescripziuns tenor l'artitgel 30f alineas 1 e 2 davart il traffic cun auters ruments, sch'ina dismessa ecologica n'è betg garantida.

² ...⁵⁰

¹ Il Cussegl federal decretescha prescripziuns tecnicas ed organisatoricas davart stabiliments per dismetter ruments.

² Las autoritads pon limitar la durada da la gestiun da stabiliments per dismetter ruments.

¹ Ils chantuns fan ina planisaziun dals ruments. En spezial erueschan els lur basegn da stabiliments per dismetter ruments, eviteschan surcapacitads e fixeschan ils lieus dals stabiliments per dismetter ruments.

² Els communitgeschan lur planisaziun dals ruments a la Confederaziun.

¹ Tar la planisaziun dals ruments e tar la dismessa collavuran ils chantuns. Els eviteschan surcapacitads da stabiliments per dismetter ruments.

² Sch'els na chattan nagina cunvegna, suttamettan els propostas da soluziun a la Confederaziun. Sche l'intermediaziun da la Confederaziun na porta nagina enclegientscha, po il Cussegl federal ordinar als chantuns:

a.

da fixar, or da tge territoris che ruments duain vegnir surdads als stabiliments per als tractar, reciclar u depositar (intschess);

b.

da fixar lieus per stabiliments per dismetter ruments;

c.

da metter a disposiziun ad auters chantuns stabiliments adattads per dismetter ruments; sche necessari regla il Cussegl federal la repartiziun dals custs.

¹ Ruments chasans, ruments che derivan dal mantegniment da las vias publicas e da las sereneras publicas sco er ruments da possessurs betg eruibels u insolvents, vegnan dismess dal chantun. Per ruments che ston vegnir reciclads dal possessur u che ston vegnir prendids enavos da terzs sin basa da prescripziuns spezialas da la Confederaziun, sa drizza l'obligaziun da dismessa tenor l'artitgel 31c.

² Per quests ruments fixeschan ils chantuns intschess e procuran per ina gestiun economica dals stabiliments per dismetter ruments.⁵¹

³ Il possessur sto surdar ils ruments a las rimnadas u als centers da rimnada previs dals chantuns.

¹ Ils ulteriurs ruments ston vegnir dismess dal possessur. El po incumbensar terzs cun la dismessa.

² Sche necessari faciliteschan ils chantuns la dismessa da quests ruments cun mesiras adattadas. En spezial pon els determinar intschess.

³ Sche la dismessa da quests ruments pretenda en tut la Svizra mo paucs intschess, po il Cussegl federal determinar tals.

¹ Il possessur dals ruments porta ils custs da la dismessa; exceptads èn ruments, per ils quals il Cussegl federal regla autramain la surpigliada dals custs.

² Sch'il possessur na po betg vegnir eruì u sch'el na po betg ademplir l'obligaziun tenor l'alinea 1, perquai ch'el è insolvent, portan ils chantuns ils custs da la dismessa.

¹ Ils chantuns procuran ch'ils custs per la dismessa dals ruments chasans - uschenavant ch'els èn responsabels per tala - vegnian adossads als chaschunaders tras taxas u tras autras contribuziuns. Concepind las taxas vegnan resguardads spezialmain:

a.

il gener e la quantitad dal rument che vegn furnì;

b.

ils custs per construir, per manar e per mantegnair ils stabiliments per dismetter ruments;

c.

las amortisaziuns ch'èn necessarias per mantegnair la substanza da tals stabiliments;

d.

ils tschains;

e.

il basegn d'investiziun ch'è planisà per las lavurs da mantegniment, per la sanaziun e per la substituziun sco er per las adattaziuns a pretensiuns legalas e per las optimaziuns dal manaschi.

² Sche taxas che cuvran ils custs e che correspundan al princip dal chaschunader periclitassan l'allontanament ecologic dals ruments chasans, po quel vegnir finanzià en in'autra moda e maniera uschenavant che quai è necessari.

³ Ils possessurs dals stabiliments per dismetter ruments ston far las retenziuns necessarias.

⁴ Las basas per calcular las taxas èn accessiblas publicamain.

¹ Il Cussegl federal po obligar producents, importaders ed interpresas estras da vendita online, che mettan en circulaziun en Svizra products che resultan - suenter ch'els èn vegnids duvrads - tar numerus possessurs sco ruments e che ston vegnir tractads spezialmain u ch'èn adattads da vegnir reciclads, da pajar ina taxa da dismessa anticipada ad in'organisaziun privata incumbensada e survegliada da la Confederaziun. Questa taxa vegn duvrada per finanziar la dismessa dals ruments tras persunas privatas u tras corporaziuns da dretg public.⁵⁵

^1bis Sco interpresa estra da vendita online vegn considerà, tgi che venda professiunalmain u commerzialmain products sin via digitala e che furnescha u lascha furnir quests products a consuments en Svizra, senza avair ina sedia, in domicil u in lieu da manaschi en Svizra.⁵⁶

² Sin basa dals custs da dismessa fixescha il Cussegl federal l'import minimal e l'import maximal da la taxa. En quest connex determinescha il Departament federal per ambient, traffic, energia e communicaziun⁵⁷ l'autezza da la taxa.

³ Il Cussegl federal regla l'incassament e l'utilisaziun da la taxa. El po prescriver en spezial che quels che mettan en circulaziun products infurmeschan il consument en moda adattada davart l'autezza da la taxa.

⁴ L'Uffizi federal da la duana e da la segirezza dals cunfins (UDSC) communitgescha a l'organisaziun privata las indicaziuns ch'èn cuntegnidas en las decleraziuns da duana e ch'èn necessarias per incassar la taxa da dismessa anticipada tenor l'alinea 1.⁵⁸

⁵ L'import dals products suttamess a la taxa tenor l'alinea 1 è exclus da la decleraziun simplifitgada da rauba tenor la legislaziun da duana.⁵⁹

Il Cussegl federal prenda mesiras per garantir che las interpresas estras da vendita online adempleschian lur obligaziuns da pajar taxas, en spezial cun obligar ellas da designar ina represchentanza en Svizra. En quest connex tegna el quint da las obligaziuns internaziunalas da la Svizra.

Sche l'obligaziun da designar ina represchentanza en Svizra vegn fixada sco mesira tenor l'artitgel 32a^quater, è questa represchentanza responsabla solidaricamain per la taxa tenor l'artitgel 32a^bis respectivamain per la contribuziun tenor l'artitgel 32a^ter.

¹ Sch'in gestiunari d'ina plattafurma electronica pussibilitescha da metter en circulaziun products tenor ils artitgels 32a^bis u 32a^ter, tras quai che interpresas estras da vendita online e consuments pon concluder in cun l'auter contracts sin la plattafurma, è il gestiunari responsabel per dar a l'organisaziun privata respectivamain a l'organisaziun professiunala privata las infurmaziuns ed ils scleriments concernent las obligaziuns da pajar taxas e contribuziuns.

² Il gestiunari è obligà d'infurmar ils utilisaders da sia plattafurma electronica davart lur obligaziuns da pajar taxas e contribuziuns tenor ils artitgels 32a^bis e 32a^ter.

³ Sco gestiunari d'ina plattafurma electronica vegn considerà, tgi che maina ina plattafurma tenor l'artitgel 20a da la Lescha dals 12 da zercladur 2009⁶⁴ davart la taglia sin la plivalur.

¹ L'uffizi federal po ordinar mesiras administrativas cunter persunas ch'èn obligadas da pajar taxas e contribuziuns, ma che n'adempleschan betg lur obligaziuns tenor ils artitgels 32a^bis-32a^quinquies.

² El po ordinar las suandantas mesiras administrativas:

a.

la publicaziun dals nums u da las firmas da las persunas ch'èn obligadas da pajar taxas e contribuziuns;

b.

in scumond d'importar lur products;

c.

la segirada provisorica dals products al cunfin e l'ingiant dals products;

d.

la segirada provisorica dals products al cunfin e la surdada gratuita dals products ad in'organisaziun d'utilitad publica;

e.

la segirada provisorica dals products al cunfin e la destrucziun dals products, sch'els èn donnegiads, signifitgan in privel per la segirezza u per l'ambient u èn vegnids importads illegalmain.

³ Il retgav da l'ingiant tenor l'alinea 2 litera c vegn utilisà, suenter la deducziun da las spesas da l'organisaziun privata tenor l'artitgel 32a^bis respectivamain da l'organisaziun professiunala privata tenor l'artitgel 32a^ter, per finanziar la dismessa dals ruments.

⁴ L'uffizi federal po publitgar ils nums u las firmas dals gestiunaris da plattafurmas electronicas, che n'adempleschan betg lur obligaziuns tenor l'artitgel 32a^sexies.

⁵ Avant che ordinar las mesiras administrativas, taidla el las persunas ch'èn obligadas da pajar taxas e contribuziuns ed ils gestiunaris da plattafurmas electronicas.

⁶ Las mesiras tenor l'alinea 2 literas b ed e vegnan exequidas dal UDSC, las mesiras tenor l'alinea 2 liters a, c e d da l'uffizi federal. Per che l'uffizi federal possia exequir las mesiras tenor l'alinea 2 literas c e d, al surdat il UDSC ils products ch'èn vegnids segirads provisoricamain al cunfin.

En connex cun l'execuziun dals artitgels 32a^bis-32a^septies tegna il Cussegl federal quint da las regulaziuns dals partenaris commerzials ils pli impurtants da la Svizra.

¹ Tgi che maina u vul manar ina deponia, sto garantir cun agid da retenziuns, d'ina assicuranza u en autra furma ch'ils custs per la terminaziun, per il manaschi posteriur e per la sanaziun sajan cuvrids.

² Sch'il possessur da la deponia surpiglia sez la garanzia, sto el annunziar a l'autoritad mintga onn l'autezza da tala.

³ Sch'in terz surpiglia la garanzia, sto el annunziar a l'autoritad l'existenza, l'interrupziun e la terminaziun da la garanzia. Il Cussegl federal po prevair che la garanzia vegnia interrutta u terminada pir 60 dis suenter che l'annunzia è vegnida inoltrada.

⁴ Il Cussegl federal po decretar prescripziuns davart la garanzia. En spezial po el:

a.

fixar sia dimensiun e sia durada u surlaschar quai a l'autoritad en il cas singul;

b.

prevair ch'il territori da deponias vegnia transferì en proprietad dal chantun, cur ch'ellas vegnan serradas, e decretar prescripziuns davart in'eventuala indemnisaziun.

¹ Sch'in possessur d'in bain immobigliar allontanescha d'in lieu contaminà material che na sto betg vegnir dismess pervia d'ina sanaziun tenor l'artitgel 32c, po el pretender dals chaschunaders da la contaminaziun e dals anteriurs possessurs dal lieu per regla dus terzs dals custs supplementars per l'analisa e per la dismessa dal material, sche:

a.

ils chaschunaders n'han prestà nagina indemnisaziun per la contaminaziun u ils anteriurs possessurs n'han concedì nagina reducziun dal pretsch pervia da la contaminaziun, cur ch'els han vendì il bain immobigliar;

b.

l'allontanament dal material è necessari per construir u per midar edifizis; e

c.

il possessur ha acquistà il bain immobigliar tranter il 1. da fanadur 1972 ed il 1. da fanadur 1997.

² La pretensiun po vegnir fatga valair tar la dretgira civila al lieu, nua che l'object sa chatta. Valair vala la procedura civila correspundent.

³ Pretensiuns tenor l'alinea 1 pon vegnir fatgas valair fin maximalmain il 1. da november 2021.

¹ Ils chantuns procuran ch'ils suandants lieus vegnian sanads, sch'els chaschunan influenzas nuschaivlas u mulestusas u sch'igl exista in privel concret che talas influenzas sa sviluppian:

a.

deponias ed auters lieus contaminads cun ruments (lieus contaminads);

b.

plazzas da giugar publicas per uffants e surfatschas verdas publicas, sche lur terrens èn contaminads cun substanzas privlusas per l'ambient e sche uffants pitschens giogan regularmain là.⁶⁹

^1bis Ils chantuns pon conceder prestaziuns finanzialas per sanar plazzas da giugar privatas per uffants e curtins dasper chasa privats, sche:

a.

ils terrens da quests lieus èn contaminads cun substanzas privlusas per l'ambient ed uffants pitschens giogan regularmain là; e

b.

quests lieus chaschunan influenzas nuschaivlas u mulestusas u igl exista in privel concret che talas influenzas sa sviluppian.⁷⁰

² Ils chantuns fan in cataster dals lieus contaminads, il qual è accessibel a la publicitad.

³ Els pon analisar, survegliar e sanar sezs lieus contaminads u incumbensar terzs cun questa incumbensa, sche:

a.

quai è necessari per dustar ina influenza che smanatscha directamain;

b.

il responsabel n'è betg en cas da procurar che las mesiras vegnian realisadas; u

c.

il responsabel resta inactiv, malgrà ch'el è vegnì admonì e malgrà ch'in termin è vegnì fixà.

⁴ Per ils lieus tenor l'alinea 1 po il Cussegl federal decretar prescripziuns davart il basegn da sanaziun sco er davart las finamiras e davart l'urgenza da sanaziuns.⁷¹

¹ Il chaschunader porta ils custs per las mesiras ch'èn necessarias per analisar, survegliar e sanar lieus contaminads.

² Sche plirs chaschunaders èn participads, portan els ils custs en proporziun da lur responsabladad. En emprima lingia porta quel ils custs che ha chaschunà las mesiras tras ses cumportament. Tgi ch'è mo participà sco possessur dal lieu, na porta nagins custs, sch'el na pudeva - agind cun tut la premura - savair nagut da la contaminaziun.

³ La communitad responsabla porta la part dals custs dals chaschunaders che na pon betg vegnir eruids u ch'èn insolvents.

⁴ L'autoritad decretescha ina disposiziun davart la repartiziun dals custs, sch'in chaschunader pretenda quai u sche l'autoritad realisescha sezza las mesiras.

⁵ Sch'ina analisa d'in lieu inscrit en il cataster (art. 32c al. 2) u previs per l'inscripziun mussa ch'el n'è betg contaminà, porta la communitad responsabla ils custs da las mesiras necessarias da l'analisa.

¹ L'autoritad po pretender dal chaschunader da garantir che sia part probabla dals custs da l'analisa, da la surveglianza e da la sanaziun saja cuvrida en ina furma adequata, sch'i sto vegnir fatg quint che influenzas nuschaivlas u mulestusas resultian d'in lieu contaminà.

² L'autezza da la garanzia vegn determinada en spezial resguardond la dimensiun sco er il gener e l'intensitad da la contaminaziun. Ella vegn adattada, sche quai è giustifitgà sin basa d'in meglier stadi da las enconuschientschas.

³ La vendita u la partiziun d'in bain immobigliar, nua ch'i sa chatta in lieu ch'è registrà en il cataster dals lieus contaminads, dovra ina permissiun da l'autoritad. La permissiun vegn concedida:

a.

sch'i na sto betg vegnir fatg quint ch'il lieu chaschunia influenzas nuschaivlas u mulestusas;

b.

sche la cuvrida dals custs per las mesiras, cun las qualas i sto vegnir fatg quint, è garantida; u

c.

sch'igl exista in interess public predominant vi da la vendita u vi d'ina partiziun.

⁴ L'autoritad chantunala po laschar remartgar en il register funsil ch'il bain immobigliar pertutgà è inscrit en il cataster.

¹ Il Cussegl federal po prescriver:

a.

al possessur d'ina deponia da pajar a la Confederaziun ina taxa sin il deposit da ruments;

b.

a quel ch'exportescha ruments per il deposit da pajar a la Confederaziun ina taxa sin l'export da ruments.

^1bis Per deponias, sin las qualas vegnan depositads exclusivamain ruments betg smerdads, po vegnir prescritta ina taxa mo, sche quai è necessari per promover il recicladi da tals ruments.⁷³

² Il Cussegl federal fixescha las tariffas da la taxa e resguarda en quest connex ils custs, cun ils quals i sto vegnir fatg quint, sco er il tip da la deponia. La tariffa da la taxa importa maximalmain:

a.

per ruments depositads en Svizra:

1.

en cas da deponias per ruments betg u pauc smerdads: 8 fr./t,

2.

en cas da las ulteriuras deponias: 25 fr./t;

b.

per ruments depositads a l'exteriur:

1.

en cas da deponias sutterranas: 30 fr./t,

2.

en cas d'autras deponias: uschè bler sco ch'ella importass per depositar ils ruments sin ina deponia en Svizra.⁷⁴

^2bis El po adattar la tariffa da la taxa tenor l'alinea 2 a l'index naziunal dals pretschs da consum.⁷⁵

^3-6 …⁷⁶

¹ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da las analisas da lieus ch'èn sa mussads sco betg contaminads (art. 32d al. 5), sche las analisas èn terminadas fin ils 31 da december 2045.

² La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da las analisas da lieus contaminads, en ils quals nagins ruments n'èn pli vegnids depositads suenter ils 31 da schaner 2001, sch'il giudicament dal basegn da surveglianza e da sanaziun è terminà fin ils 31 da december 2032 e sche:

a.

il chaschunader na po betg vegnir eruì u è insolvent; exceptads èn ils lieus tenor ils alineas 6-8; u

b.

i èn vegnids depositads principalmain ruments chasans en quest lieu.

³ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da las analisas da lieus ch'èn vegnids contaminads tras in stabiliment per arder ruments, en ils quals nagins ruments n'èn pli vegnids depositads suenter il 1. da settember 2007, sch'il giudicament dal basegn da surveglianza e da sanaziun è terminà fin ils 31 da december 2032.

⁴ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da la surveglianza e da la sanaziun da lieus contaminads, en ils quals nagins ruments n'èn pli vegnids depositads suenter ils 31 da schaner 2001, sche las mesiras da surveglianza e las mesiras architectonicas da sanaziun èn terminadas fin ils 31 da december 2045 e sche:

a.

il chaschunader na po betg vegnir eruì u è insolvent; exceptads èn ils lieus tenor ils alineas 6 e 7; u

b.

i èn vegnids depositads principalmain ruments chasans en quest lieu.

⁵ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da la surveglianza e da la sanaziun da lieus ch'èn vegnids contaminads tras in stabiliment per arder ruments, en ils quals nagins ruments n'èn pli vegnids depositads suenter il 1. da settember 2007, sche las mesiras da surveglianza e las mesiras architectonicas da sanaziun èn terminadas fin ils 31 da december 2045.

⁶ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da las analisas, da la surveglianza e da la sanaziun dals suandants lieus ch'èn situads en la vischinanza d'implants da tir, che na servan en emprima lingia betg ad in intent commerzial e che n'èn betg suttamess a l'alinea 7, sche las mesiras èn terminadas fin ils 31 da december 2045:

a.

lieus en zonas da protecziun da l'aua sutterrana, en ils quals nagins ruments n'èn pli vegnids depositads suenter ils 31 da december 2012;

b.

ulteriurs lieus, en ils quals nagins ruments n'èn pli vegnids depositads suenter ils 31 da december 2020.

⁷ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da las analisas, da la surveglianza e da la sanaziun da lieus ch'èn situads en la vischinanza d'implants da tir istoric e da tir champester, sco er ils custs da mesiras da protecziun adequatas, sco tschiffaballas, sche:

a.

las mesiras èn terminadas fin ils 31 da december 2045; e

b.

i èn vegnids depositads là mo ils ruments da maximalmain in tir istoric u in tir champester per onn, che vegniva realisà regularmain gia avant ils 31 da december 2020 en il medem lieu.

⁸ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs d'analisas e da sanaziuns terminadas fin ils 31 da december 2060 pertutgant plazzas da giugar publicas per uffants e surfatschas verdas publicas che vegnan sanadas tenor l'artitgel 32c alinea 1 litera b, uschenavant ch'i n'exista nagin dretg d'indemnisaziun tenor ils alineas 1-7.

⁹ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da sanaziuns terminadas fin ils 31 da december 2060 pertutgant plazzas da giugar privatas per uffants e curtins dasper chasa privats che vegnan sanads tenor l'artitgel 32c alinea 1^bis, uschenavant ch'i n'exista nagin dretg d'indemnisaziun tenor ils alineas 1-7.

¹⁰ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da las analisas da lieus contaminads tras stgimas da stizzar fieu che cuntegnan cumposiziuns alchilicas per- e polifluoradas (PFAS), premess che naginas stgimas che cuntegnan PFAS na sajan arrivadas en quests lieus entaifer ils 2 onns suenter l'entrada en vigur da la midada dals 27 da settember 2024, sche:

a.

il giudicament dal basegn da surveglianza e da sanaziun è terminà fin ils 31 da december 2035; e

b.

ils corps da pumpiers che han chaschunà la contaminaziun vegnan purtads da corporaziuns publicas u èn vegnids clamads per sustegnair u per remplazzar tals corps da pumpiers.

¹¹ La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas tenor l'artitgel 32e per indemnisar ils custs da la surveglianza e da la sanaziun da lieus contaminads tras stgimas da stizzar fieu che cuntegnan PFAS, premess che naginas stgimas che cuntegnan PFAS na sajan arrivadas en quests lieus entaifer ils 2 onns suenter l'entrada en vigur da la midada dals 27 da settember 2024, sche:

a.

las mesiras da surveglianza e las mesiras architectonicas da sanaziun èn terminadas fin ils 31 da december 2045; e

b.

ils corps da pumpiers che han chaschunà la contaminaziun vegnan purtads da corporaziuns publicas u èn vegnids clamads per sustegnair u per remplazzar tals corps da pumpiers.

¹² La Confederaziun utilisescha il retgav da las taxas per pajar a las autoritads chantunalas cumpetentas indemnisaziuns per la lavur ch'ellas han stuì impunder:

a.

per giuditgar il basegn da surveglianza e da sanaziun dals lieus contaminads che basegnan in'analisa tenor ils alineas 2 e 4, sch'il giudicament è terminà fin ils 31 da december 2032;

b.

per giuditgar las mesiras da sanaziun per ils lieus che basegnan ina sanaziun tenor ils alineas 6 e 7, sche las mesiras architectonicas da sanaziun èn terminadas fin ils 31 da december 2045; e

c.

per giuditgar las mesiras da sanaziun per tut ils ulteriurs lieus che basegnan ina sanaziun, cun excepziun dals lieus tenor ils alineas 8 e 9, sche las mesiras architectonicas da sanaziun èn terminadas fin ils 31 da december 2045.

¹ Las indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis vegnan pajadas mo, sche las mesiras prendidas èn ecologicas ed economicas e correspundan al stadi da la tecnica. Ellas vegnan pajadas als chantuns a norma da la lavur e dals custs ed importan:

a.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alinea 1: 40 pertschient dals custs imputabels;

b.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alineas 2 e 4 litera b:

1.

40 pertschient dals custs imputabels per lieus, en ils quals nagins ruments n'èn pli vegnids depositads suenter ils 31 da schaner 1996,

2.

30 pertschient dals custs imputabels per lieus, en ils quals ruments èn vegnids depositads suenter ils 31 da schaner 1996, dentant maximalmain fin ils 31 da schaner 2001;

c.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alineas 3 e 5: 40 pertschient dals custs imputabels;

d.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alinea 4 litera a:

1.

60 pertschient dals custs imputabels per lieus, en ils quals nagins ruments n'èn pli vegnids depositads suenter ils 31 da schaner 1996,

2.

30 pertschient dals custs imputabels per lieus, en ils quals ruments èn vegnids depositads suenter ils 31 da schaner 1996, dentant maximalmain fin ils 31 da schaner 2001;

e.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alineas 6 e 7: 40 pertschient dals custs imputabels;

f.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alinea 8: 60 pertschient dals custs imputabels;

g.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alinea 9: 40 pertschient dals custs imputabels;

h.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alinea 10: 40 pertschient dals custs imputabels;

i.

per indemnisaziuns tenor l'artitgel 32e^bis alinea 11: 40 pertschient dals custs imputabels;

j.

per indemnisaziuns tenor l'alinea 32e^bis alinea 12 litera a: pauschalmain 3000 francs per lieu;

k.

per indemnisaziuns tenor l'alinea 32e^bis alinea 12 litera b: pauschalmain 5000 francs per lieu;

l.

per indemnisaziuns tenor l'alinea 32e^bis alinea 12 litera c: pauschalmain 10 000 francs per lieu.

² Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart las proceduras da l'incassament da las taxas e da las indemnisaziuns sco er davart ils custs imputabels.

³ Per finanziar l'analisa, la surveglianza e la sanaziun da lieus contaminads, po il dretg chantunal prevair atgnas taxas.

¹ Combustibels e carburants regenerabels dastgan vegnir mess en circulaziun mo, sch'els adempleschan tschertas pretensiuns ecologicas.

² Combustibels e carburants regenerabels che vegnan producids or da victualias u or da pavel u che concurrenzeschan directamain la producziun da victualias, na dastgan betg vegnir mess en circulaziun. Exceptads da quai èn combustibels e carburants regenerabels cun massa bilantschada, che adempleschan las pretensiuns ecologicas.

³ Il Cussegl federal fixescha las pretensiuns ecologicas. En quest connex resguarda el regulaziuns e standards internaziunals cumparegliabels.

⁴ Il Cussegl federal po prevair pretensiuns ecologicas per metter en circulaziun ulteriurs combustibels e carburants, che chaschunan bler pli paucas emissiuns da gas cun effect da serra che combustibels e carburants fossils convenziunals.

⁵ Il Cussegl federal po prevair, che las pretensiuns da quest artitgel na sajan betg applitgablas per:

a.

etanol destinà a la combustiun;

b.

combustibels e carburants regenerabels che vegnan mess en circulaziun mo en pitschnas quantitads.

⁶ Il Cussegl federal po prevair ulteriuras excepziuns, sche quai è necessari pervia da las cundiziuns dal martgà.

¹ Igl è scumandà da metter en circulaziun per l'emprima giada lain e products da lain, sche lur explotaziun e lur commerzi na correspundan betg a las prescripziuns dal pajais d'origin davart il tagl da laina e davart il commerzi cun laina.

² En concordanza cun las disposiziuns da l'Uniun europeica fixescha il Cussegl federal las pretensiuns per metter en circulaziun lain e products da lain.

³ En concordanza cun standards internaziunals po il Cussegl federal definir pretensiuns per metter en circulaziun ulteriuras materias primas ed ulteriurs products u scumandar da metter en circulaziun tala rauba, sche la cultivaziun, l'explotaziun u la producziun engrevgescha considerablamain l'ambient u periclitescha considerablamain l'utilisaziun persistenta da las resursas natiralas.

¹ Tgi che metta en circulaziun per l'emprima giada lain u products da lain ubain ulteriuras materias primas ed ulteriurs products designads dal Cussegl federal tenor l'artitgel 35e alinea 3, sto agir cun tut il quità necessari per garantir che la rauba adempleschia las pretensiuns tenor l'artitgel 35e.

² Il Cussegl federal regla:

a.

il gener, il cuntegn e la dimensiun da l'obligaziun da diligenza;

b.

la controlla da l'observaziun da l'obligaziun da diligenza;

c.

la renconuschientscha d'organisaziuns che sustegnan e controlleschan l'observaziun da l'obligaziun da diligenza sco er la controlla da lur activitad.

³ Il Cussegl federal po suttametter ad in'obligaziun d'annunzia tgi che metta en circulaziun per l'emprima giada lain u products da lain.

⁴ Il Cussegl federal po prevair che lain u products da lain sco er ulteriuras materias primas ed ulteriurs products ch'el ha designà tenor l'artitgel 35e alinea 3 vegnian tramess enavos, sequestrads u confiscads, en cas che l'alinea 1 u 2 u l'artitgel 35e vegn violà. En cas spezialmain gravants po el plinavant prevair ch'i vegnia pronunzià in scumond da far commerzi cun lain u cun products da lain.

¹ Ils commerziants ston documentar da tge furnitur ch'els han retratg lain u products da lain ed a tge cumprader ch'els han vendì questa rauba; il Cussegl federal po introducir ina tala obligaziun da documentaziun per ulteriuras materias primas e per ulteriurs products ch'el ha designà tenor l'artitgel 35e alinea 3.

² Mintga persuna che furnescha lain u products da lain al consument sto declerar la spezia e la derivanza dal lain. Il Cussegl federal definescha il lain ed ils products da lain ch'èn suttamess a questa obligaziun da decleraziun.

¹ Las autoritads u ils terzs che han l'incumbensa da realisar questa lescha ubain da controllar u da survegliar la realisaziun, pon elavurar datas persunalas, inclusiv datas persunalas spezialmain sensiblas davart sancziuns administrativas u penalas, sche quai è necessari per exequir questa part.

² Las autoritads svizras pon communitgar datas persunalas, inclusiv datas persunalas spezialmain sensiblas davart sancziuns administrativas u penalas, ad autoritads estras ed ad instituziuns internaziunalas, sche quai è necessari per exequir las disposiziuns da l'Uniun europeica per metter en circulaziun lain e products da lain.

¹ A norma da la grevezza che products ed emballadis chaschunan per l'ambient, po il Cussegl federal fixar pretensiuns per metter en circulaziun ils products ed emballadis, en spezial davart:

a.

la reciclabladad sco er la durada da vita, la disponibladad da tocca da reserva e la pussaivladad da reparar ils products;

b.

l'evitaziun d'influenzas nuschaivlas e l'augment da l'effizienza da las resursas durant il ciclus da vita;

c.

l'unifurmitad, la cumparegliabladad, la visibilitad e la chapaivladad da las inscripziuns e da las infurmaziuns;

d.

l'introducziun d'in index da reparatura.

² En connex cun l'execuziun da l'alinea 1 tegna il Cussegl federal quint da las regulaziuns dals partenaris commerzials ils pli impurtants da la Svizra.

¹ En il rom d'ina consideraziun cumplessiva da la persistenza, che sa basa sin l'ovra da construcziun e sin il ciclus da vita, sco er a norma da la grevezza che las ovras da construcziun chaschunan per l'ambient e resguardond las obligaziuns internaziunalas da la Svizra, po il Cussegl federal fixar pretensiuns davart:

a.

l'utilisaziun da materials e d'elements da construcziun che schanegian l'ambient;

b.

l'utilisaziun da materials da construcziun che derivan da la reutilisaziun materiala da ruments da construcziun;

c.

la spazzabladad d'ovras da construcziun; e

d.

la reutilisaziun d'elements da construcziun en ovras da construcziun.

² La Confederaziun surpiglia ina funcziun d'exempel en connex cun la planisaziun, la construcziun, il manaschi, la renovaziun e la spazzada da las atgnas ovras da construcziun. Per quest intent tegna ella quint da pretensiuns pli grondas envers il construir cun schanegiar las resursas sco er da soluziuns innovativas.

Cun resalva da l'artitgel 41 è l'execuziun da questa lescha chaussa dals chantuns.

Las prescripziuns executivas dals chantuns concernent la protecziun cunter catastrofas (art. 10), l'examinaziun ecologica (art. 10a-10d), la sanaziun (art. 16-18), la protecziun cunter la canera d'edifizis (art. 20 e 21) sco er ils ruments (art. 30-32, 32a^bis-32e) ston vegnir approvadas da la Confederaziun per esser valaivlas.

¹ La Confederaziun surveglia l'execuziun da questa lescha.

² Ella coordinescha las mesiras executivas dals chantuns sco er da ses agens stabiliments e manaschis.

³ Il Cussegl federal determinescha, tge metodas d'examinaziun, da mesiraziun e da calculaziun che ston vegnir applitgadas.

¹ Il Cussegl federal decretescha las prescripziuns executivas.

^1bis En quest connex po el declerar sco applitgablas prescripziuns e normas tecnicas armonisadas sin plaun internaziunal ed:

a.

autorisar l'uffizi federal cumpetent da declerar sco applitgablas midadas subordinadas da questas prescripziuns e normas;

b.

prevair che las prescripziuns e las normas decleradas sco applitgablas sajan l'object d'ina publicaziun speziala e renunziar a lur translaziun en las linguas uffizialas.⁹⁹

² El po concluder cunvegnas internaziunalas davart:¹⁰⁰

a.

prescripziuns tecnicas;

a^bis.¹⁰¹

substanzas privlusas per l'ambient (art. 26-29);

b.¹⁰²

l'evitaziun e la dismessa da ruments;

c.

la collavuraziun en regiuns da cunfin cun crear cumissiuns internaziunalas che han ina funcziun consultativa;

d.

collecziuns da datas e retschertgas;

e.

la perscrutaziun e la scolaziun.

³ ...¹⁰³

¹ Il Cussegl federal po suttametter il metter en circulaziun stabiliments producids en seria ad ina valitaziun da la confurmitad, ad ina marcaziun, ad in'annunzia u ad in'admissiun a norma da la contaminaziun da l'ambient chaschunada da tals.

² El po renconuscher examinaziuns, valitaziuns da confurmitad, marcaziuns, annunzias ed admissiuns estras.

¹ La Confederaziun exequescha ils artitgels 12 alinea 1 litera e (prescripziuns concernent combustibels e carburants), 26 (autocontrolla), 27 (infurmaziun dals cumpraders), 29 (prescripziuns concernent substanzas), 29a-29h (applicaziun d'organissems), 30b alinea 3 (cassa da cumpensaziun dal pegn), 30f e 30g (import ed export da ruments), 31a alinea 2 e 31c alinea 3 (mesiras da la Confederaziun concernent la dismessa da ruments), 32a^bis-32a^septies (taxa da dismessa anticipada e contribuziuns da recicladi), 32e alineas 1-4 (taxa per finanziar sanaziuns), 35a-35c (taxas directivas), 35d (pretensiuns envers combustibels e carburants), 35e-35h (lain e products da lain sco er ulteriuras materias primas ed ulteriurs products), 35i (concepziun da products e d'emballadis cun schanegiar las resursas), 39 (prescripziuns executivas e cunvegnas internaziunalas), 40 (metter en circulaziun stabiliments producids en seria) e 46 alinea 3 (indicaziuns davart substanzas ed organissems); ella po engaschar ils chantuns per tschertas incumbensas parzialas.¹⁰⁵

² L'autoritad federala che exequescha in'autra lescha federala u in contract internaziunal è cumpetenta - ademplind questa incumbensa - er per exequir la Lescha davart la protecziun da l'ambient. Avant che prender ina decisiun consultescha ella ils chantuns pertutgads. L'uffizi federal ed ils ulteriurs servetschs federals pertutgads coopereschan a l'execuziun tenor ils artitgels 62a e 62b da la Lescha federala dals 21 da mars 1997¹⁰⁶ davart l'organisaziun da la regenza e da l'administraziun.¹⁰⁷

³ Sche la procedura tenor l'alinea 2 n'è betg adattada per tschertas incumbensas, regla il Cussegl federal l'execuziun tras ils servetschs federals pertutgads.¹⁰⁸

⁴ Las autoritads executivas da la Confederaziun resguardan las mesiras ch'ils chantuns han prendì a favur da la protecziun da l'ambient.¹⁰⁹

¹ La Confederaziun ed, en il rom da lur cumpetenzas, ils chantuns collavuran cun las organisaziuns da l'economia per exequir questa lescha.

² Els pon promover cunvegnas da branscha cun prescriver finamiras quantitativas e termins correspundents.

³ Avant che decretar prescripziuns executivas examineschan els las mesiras voluntaras da l'economia. Sche pussaivel e necessari surpiglian els dal tuttafatg u per part cunvegnas da branscha en il dretg d'execuziun.

⁴ Cun decretar las prescripziuns executivas tegnan els quint da las mesiras voluntaras che las interpresas han gia prendì, sche questas mesiras han almain il medem effect areguard la protecziun da l'ambient sco il dretg executiv.¹¹¹

¹ Per giuditgar dumondas pertutgant la protecziun da l'ambient installeschan ils chantuns in post spezialisà u designeschan per quest intent uffizis adattads ch'existan gia.

² L'uffizi federal è il post spezialisà da la Confederaziun.¹¹²

Las autoritads executivas pon delegar incumbensas executivas, en spezial la controlla e la surveglianza, a corporaziuns da dretg public u a persunas privatas.

¹ Il Cussegl federal po decretar prescripziuns davart l'introducziun:

a.

d'in sistem voluntar per in segn ecologic (etichetta ecologica);

b.

d'in sistem voluntar per giuditgar e per meglierar la protecziun da l'ambient tras las interpresas (manaschament da l'ambient ed audit).

² En quest connex resguarda el il dretg internaziunal e las normas tecnicas renconuschidas sin plaun internaziunal.

¹ La Confederaziun ed ils chantuns fan retschertgas davart la contaminaziun da l'ambient e controlleschan il success da las mesiras da questa lescha.

² Il Cussegl federal coordinescha las retschertgas e las collecziuns da datas federalas e chantunalas.

³ El decida, tge indicaziuns retschertgadas davart substanzas e davart organissems sin fundament da la legislaziun davart la tecnica genetica, davart victualias, davart medicaments, davart chemicalias, davart l'agricultura, davart epidemias e davart epidemias d'animals, che ston vegnir messas a disposiziun a l'uffizi federal.¹¹⁵

¹ Sch'igl è cler u sch'i sto vegnir fatg quint che influenzas nuschaivlas u mulestusas da contaminaziuns da l'aria vegnan chaschunadas da pliras funtaunas, fa l'autoritad cumpetenta in plan da las mesiras che gidan a reducir u ad eliminar questas influenzas entaifer in termin fixà (plan da mesiras).

² Plans da mesiras èn liants per las autoritads ch'èn incaricadas dals chantuns cun incumbensas executivas. Els fan la differenza tranter mesiras che pon vegnir ordinadas directamain e talas, per las qualas las basas giuridicas ston anc vegnir stgaffidas.

³ Sch'in plan prevesa mesiras che pertutgan la cumpetenza da la Confederaziun, fan ils chantuns las dumondas correspundentas al Cussegl federal.

Il Cussegl federal po prescriver la controlla regulara da stabiliments sco stgaudaments dad ieli, stabiliments per dismetter ruments u maschinas da construcziun.

¹ Mintgin è obligà da dar a las autoritads las infurmaziuns ch'èn necessarias per l'execuziun e, sche necessari, da far u da tolerar scleriments.

² Il Cussegl federal u ils chantuns pon ordinar ch'i vegnian manads registers cun indicaziuns davart contaminaziuns da l'aria, davart canera e davart vibraziuns, davart ruments e davart lur dismessa sco er davart il tip, la quantitad ed il giudicament da substanzas e d'organissems, e che quests registers vegnian tegnids en salv e consegnads a las autoritads sin giavisch.¹¹⁸

³ Il Cussegl federal po ordinar ch'i vegnian fatgas indicaziuns davart substanzas e davart organissems che pon periclitar l'ambient u che duain vegnir mess en circulaziun per l'emprima giada.¹¹⁹

¹ e ² ...¹²¹

³ Tut las persunas ch'èn incumbensadas cun l'execuziun da questa lescha sco er ils experts ed ils commembers da cumissiuns e da gremis spezialisads suttastattan al secret d'uffizi.

⁴ Infurmaziuns confidenzialas che vegnan eruidas cun exequir questa lescha dastgan vegnir surdadas ad autoritads estras ed ad organisaziuns internaziunalas mo, sch'in cunvegna internaziunala, conclus d'organisaziuns internaziunalas u ina lescha federala prescrivan quai.¹²² Il Cussegl federal regla las cumpetenzas e la procedura.¹²³

¹ Per permissiuns, per controllas e per servetschs spezials tenor questa lescha vegn incassada ina taxa.

² Per la Confederaziun vegnan las tariffas fixadas dal Cussegl federal, per ils chantuns da l'autoritad ch'è cumpetenta tenor il dretg chantunal.

Per realisar projects da pilot innovativs po il Cussegl federal decretar disposiziuns che divergeschan da questa lescha, uschenavant che questas disposiziuns èn limitadas areguard il temp, il lieu e la materia e servan a rimnar experientschas per sviluppar vinavant questa lescha e sia execuziun.

¹ Il Cussegl federal po prevair che las partidas stoppian liquidar sin via electronica il barat da documents cun l'autoritad executiva federala, sch'ellas:

a.

fan pretensiuns en proceduras tenor questa lescha; u

b.

ston ademplir in'obligaziun d'annunzia sin basa da prescripziuns davart la protecziun da l'ambient.

² Sch'igl è prescrit tras lescha, ch'ina dumonda inoltrada sin via electronica stoppia vegnir suttascritta, po il Cussegl federal renconuscher - empè da la signatura electronica qualifitgada - in'autra furma per laschar confermar las indicaziuns tras la partida.

La procedura da recurs sa drizza tenor las disposiziuns generalas da la giurisdicziun federala.

¹ Las organisaziuns per la protecziun da l'ambient han il dretg da far recurs cunter disposiziuns da las autoritads chantunalas u federalas davart la planisaziun, davart la construcziun u davart la midada da stabiliments ch'èn suttamess ad in'examinaziun ecologica tenor l'artitgel 10a, sche:

a.

l'organisaziun è activa en tut la Svizra;

b.

ella persequitescha finamiras puramain idealas; eventualas activitads economicas ston servir a cuntanscher las finamiras idealas.

² Il dretg da far recurs han las organisaziuns mo per contestaziuns en secturs dal dretg che furman dapi almain 10 onns l'object da lur intent statutar.

³ Il Cussegl federal designescha las organisaziuns che han il dretg da far recurs.

⁴ Cumpetent per far il recurs è l'organ executiv suprem da l'organisaziun.

⁵ Per lur territori d'activitad local pon las organisaziuns autorisar lur sutorganisaziuns chantunalas ed interchantunalas, ch'èn giuridicamain autonomas, da far protesta en general e da far recurs en il cas singul.

¹ L'autoritad communitgescha a las organisaziuns sia disposiziun tenor l'artitgel 55 alinea 1 cun ina communicaziun en scrit u cun ina publicaziun en il Fegl uffizial federal u en l'organ da publicaziun chantunal.

² Sch'il dretg federal u il dretg chantunal prevesa ina procedura da protesta, ston er vegnir publitgadas las dumondas tenor l'alinea 1.

¹ Organisaziuns che n'han betg fatg recurs pon sa participar a l'ulteriur andament da la procedura mo pli sco partida, sche la disposiziun vegn midada uschia ch'ella chaschuna in dischavantatg per talas. Per expropriaziuns vala la Lescha federala dals 20 da zercladur 1930¹⁴³ davart l'expropriaziun.

² Sch'ina organisaziun n'è betg sa participada ad ina procedura da protesta tenor il dretg federal u tenor il dretg chantunal, na po ella betg pli far recurs.

³ Sch'ina organisaziun n'ha betg fatg las contestaziuns admessas cunter in plan d'utilisaziun cun caracter da disposiziun u sche las contestaziuns èn vegnidas refusadas cun vigur legala, na dastga l'organisaziun betg pli far valair questas contestaziuns en ina procedura che suonda.

⁴ Ils alineas 2 e 3 valan er per protestas e per recurs tenor il dretg chantunal cunter plans d'utilisaziun.

¹ Sch'ils petents e las organisaziuns fan cunvegnas davart obligaziuns che concernan fatgs dal dretg public, valan quellas exclusivamain sco pretensiuns cuminaivlas a l'autoritad. Quella resguarda il resultat en sia disposiziun u en sia decisiun. Ella renunzia a quai, sch'il resultat cuntegna mancanzas tenor l'artitgel 49 da la Lescha federala dals 20 da december 1968¹⁴⁵ davart la procedura administrativa.

² Las cunvegnas tranter ils petents e las organisaziuns concernent prestaziuns finanzialas u autras prestaziuns n'èn betg admessas, sch'ellas èn destinadas:

a.

a far valair obligaziuns da dretg public, en spezial cundiziuns d'autoritads;

b.

a mesiras ch'il dretg public na prevesa betg u che na stattan en nagin connex cun il project;

c.

ad indemnisar ina renunzia d'applitgar meds legals u in auter cumportament processual.

³ L'autoritad da recurs n'entra betg en in recurs, sche quel è abusiv u sche l'organisaziun ha pretendì prestaziuns inadmissiblas en il senn da l'alinea 2.

Cun las lavurs da construcziun poi vegnir cumenzà avant che la procedura è terminada, uschenavant ch'il resultat da la procedura na po betg influenzar las lavurs.

Sche l'organisaziun perda la procedura, la vegnan adossads ils custs da la procedura da recurs davant las autoritads federalas.

¹ Cunter permissiuns per metter en circulaziun organissems patogens, che duain vegnir duvrads confurm a l'intent en l'ambient, han las organisaziuns per la protecziun da l'ambient il dretg da far recurs, sche:

a.

l'organisaziun è activa en tut la Svizra;

b.

ella è vegnida fundada almain 10 onns avant l'inoltraziun dal recurs.

² Il Cussegl federal designescha las organisaziuns che han il dretg da far recurs.

³ Ils artitgels 55a e 55b alineas 1 e 2 èn applitgabels.

¹ L'uffizi federal è autorisà da far valair ils meds legals dal dretg federal e chantunal cunter disposiziuns da las autoritads chantunalas applitgond questa lescha e sias disposiziuns executivas.¹⁵⁰

² Ils chantuns han il medem dretg en cas da dispitas che pertutgan influenzas che provegnan da chantuns vischins.

³ ...¹⁵¹

Las vischnancas han il dretg da far diever dals meds legals tenor il dretg federal e chantunal per contestar decisiuns da las autoritads chantunalas e federalas, uschenavant ch'ellas èn pertutgadas da questas decisiuns ed uschenavant ch'ellas han in interess degn da vegnir protegì che quellas vegnian abolidas u midadas.

¹ Sche l'execuziun da questa lescha pretenda quai, pon la Confederaziun ed ils chantuns far valair il dretg d'expropriaziun necessari u surdar quest dretg a terzs.¹⁵²

² En lur prescripziuns executivas pon ils chantuns declerar che la Lescha federala dals 20 da zercladur 1930¹⁵³ davart l'expropriaziun saja applitgabla. Els prevesan che la regenza chantunala decidia davart protestas ch'èn anc dispitaivlas.¹⁵⁴

³ Per ovras ch'èn situadas sin il territori da plirs chantuns vala il dretg federal d'expropriaziun.¹⁵⁵ Il Departament federal per ambient, traffic, energia e communicaziun decida davart l'expropriaziun.

Ils custs da las mesiras che las autoritads prendan per prevegnir ad ina influenza che smanatscha directamain sco er per constatar e per reparar tala vegnan adossads al chaschunader.

¹ L'uffizi federal po manar sistems d'infurmaziun e da documentaziun per la realisaziun electronica da proceduras tenor questa lescha.

² Per la realisaziun electronica da proceduras ston l'autenticitad e l'integritad da las datas transmessas esser garantidas.

³ L'uffizi federal po render accessibels ils sistems d'infurmaziun e da documentaziun als suandants posts ed a las suandantas persunas:

a.

a l'Uffizi federal da la duana e da la segirezza dals cunfins (UDSC);

b.

als posts chantunals cumpetents per l'execuziun;

c.

a las persunas ch'èn suttamessas a l'obligaziun da permissiun u d'annunzia;

d.

ad ulteriuras persunas ed ad ulteriurs posts designads dal Cussegl federal, sche quai è necessari per ademplir incumbensas ed obligaziuns tenor questa lescha.

⁴ Las persunas ed ils posts numnads en l'alinea 3 pon consultar ed elavurar datas persunalas dals sistems d'infurmaziun e da documentaziun, sche quai è necessari per ademplir lur incumbensas ed obligaziuns tenor questa lescha. La consultaziun e l'elavuraziun da datas persunalas spezialmain sensiblas davart persecuziuns u sancziuns administrativas e penalas èn resalvadas a las persunas ed als posts tenor l'alinea 3 literas a, b e d.