1
Rumantsch è ina lingua naziunala, ma ina lingua parzialmain uffiziala da la Confederaziun, numnadamain en la correspundenza cun persunas da lingua rumantscha. La translaziun d'in decret federal serva a l'infurmaziun, n'ha dentant nagina validitad legala. Lescha federala davart l'acquist e la perdita dal dretg da burgais svizzer (Lescha davart il dretg da burgais; LDB)1 dals 29 da settember 1952 (versiun dal 1. da schaner 2013) Attenziun: Las midadas per il 01-01-2018 n'èn betg anc integradas.
L'Assamblea federala da la Confederaziun svizra, sa basond sin ils art. 43 al. 1, 44 e 68 da la Constituziun federala2,3 suenter avair gì
invista da la missiva dal Cussegl federal dals 9 d'avust 19514, concluda: I. Acquist e perdita tenor lescha A. Acquist tenor lescha
Art. 1
5 1 Burgaisa svizra u burgais svizzer6 è dapi la naschientscha:7 AS 1952 1087
1
Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 1984, en vigur dapi il 1. da fan. 1985 (AS 1985 420; BBl 1984 II 211).
2
[BS 1 3; AS 1984 290] A las disposiziuns numnadas correspundan oz als art. 37 e 38 da la Constituziun federala dals 18 d'avr. 1999 (SR 101).
3
Versiun tenor la cifra VI 1 da la LF dals 24 da mars 2000 davart il decret e l'adattaziun da la basa legala per elavurar datas da persunas, en vigur dapi il 1. da sett. 2000 (AS 2000 1891; BBl 1999 9005).
4
BBl 1951 II 669 5
Versiun tenor la cifra II 2 da la LF dals 25 da zercl. 1976 davart la midada dal Cudesch civil svizzer (Relaziun da figlialanza), en vigur dapi il 1. da schan. 1978 (AS 1977 237; BBl 1974 II 1).
6 Las disposiziuns ch'èn vegnidas midadas tras la LF dals 3 d'oct. 2003 èn formuladas uschia ch'ellas tegnan quint da las schlattainas. Per designar persunas dovran disposiziuns pli veglias per regla mo la furma masculina; manegiadas èn en quest connex però adina persunas da tuttas duas schlattainas, sch'i na po betg esser sin basa dal context che mo l'ina u mo l'autra è manegiada.
7 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
141.0
Tras derivanza
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
2
141.0
a.8 l'uffant, dal qual ils geniturs èn maridads in cun l'auter e dal qual il bab è burgais svizzer ubain la mamma è burgaisa svizra; b. l'uffant d'ina burgaisa svizra che n'è betg maridada cun il bab.
2
L'uffant ester minoren9 d'in bab svizzer che n'è betg maridà cun la mamma, acquista il dretg da burgais svizzer, sco sche l'acquist fiss capità cun la naschientscha, sch'i vegn stabilida ina relaziun da figlialanza cun il bab.10 3 Sche l'uffant minoren che acquista tenor l'alinea 2 il dretg da burgais svizzer ha agens uffants, acquistan er quels il dretg da burgais svizzer.
Art. 2-311
Art. 4
12 1 Cun il dretg da burgais svizzer acquista l'uffant il dretg da burgais chantunal e communal dal genitur svizzer.
2
Sche tuts dus geniturs èn Svizzers, acquista l'uffant il dretg da burgais chantunal e communal dal genitur dal qual el porta il num.13 3 e 4…14
Art. 5
15
Art. 6
1 In uffant che vegn chattà en Svizra e che ha ina derivanza nunenconuschenta daventa burgais da quel chantun, en il qual el è vegnì bandunà, ed uschia burgais svizzer.
2
Il chantun decida tge dretg da burgais communal ch'el survegn.
8 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
9 Designaziun tenor la cifra 1 da l'agiunta da la LF dals 19 da dec. 2008 (Protecziun da creschids, dretg da persunas e d'uffants), en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2011 725; BBl 2006 7001). Questa midada è vegnida resguardada en tut la lescha.
10 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
11 Abolì tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
12 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
13 Versiun tenor la cifra II 1 da la LF dals 30 da sett. 2011 (Num e dretg da burgais), en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 2569; BBl 2009 7573 7581).
14 Versiun tenor la cifra II 1 da la LF dals 30 da sett. 2011 (Num e dretg da burgais), en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 2569; BBl 2009 7573 7581).
15 Abolì tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 1984 (AS 1985 420; BBl 1984 II 211).
Dretg da burgais
chantunal e
communal
Uffant chattà
Lescha davart il dretg da burgais 3
141.0
Ils dretgs da burgais acquistads en questa moda extinguan, sche la derivanza da l'uffant vegn constatada, premess ch'el saja anc minoren e premess ch'el na daventia betg senza naziunalitad.
Art. 7
16 Sch'in uffant ester minoren vegn adoptà d'in burgais svizzer, acquista el il dretg da burgais chantunal e communal da l'adoptader ed uschia il dretg da burgais svizzer.
B. Perdita tenor lescha
Art. 8
17 Sche la figlialanza cun il genitur che ha transmess a l'uffant il dretg da burgais svizzer vegn abolida, perda l'uffant il dretg da burgais svizzer, premess ch'el na daventia betg senza naziunalitad.
a18 1 Sch'in burgais svizzer minoren vegn adoptà d'in burgais ester, perda el cun l'adopziun il dretg da burgais svizzer, sch'el acquista cun quai il dretg da burgais da l'adoptader u sch'el posseda gia quest dretg da burgais.
1bis
Il dretg da burgais svizzer na va betg a perder, sche l'adopziun stabilescha er ina figlialanza cun in genitur svizzer u sch'ina tala resta mantegnida suenter l'adopziun.19 2 Sche l'adopziun vegn abolida, vala la perdita dal dretg da burgais svizzer sco betg succedida.
Art. 9
20
17 Abolì tras la cifra II 2 da la LF dals 25 da zercl. 1976 davart la midada dal Cudesch civil svizzer (Relaziun da figlialanza; AS 1977 237; BBl 1974 II 1). Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
18 Integrà tras la cifra II 2 da la LF dals 30 da zercl. 1972 davart la midada dal Cudesch civil svizzer (Adopziun ed art. 321), en vigur dapi il 1. d'avr. 1973 (AS 1972 2819; BBl 1971 I 1200).
19 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 1984, en vigur dapi il 1. da fan. 1985 (AS 1985 420; BBl 1984 II 211).
20 Abolì tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
Adopziun
Tras aboliziun da
la figlialanza
Tras adopziun
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
4
141.0
Art. 10
1 L'uffant naschì a l'exteriur d'in genitur svizzer che posseda anc in'autra naziunalitad, perda ses dretg da burgais svizzer cur ch'el cumplenescha ses 22avel onn da vegliadetgna, sch'el n'è fin alura betg vegnì annunzià ad in'autoritad svizra a l'exteriur u en Svizra u sch'el n'è betg s'annunzià sez u ha declerà en scrit da vulair mantegnair il dretg da burgais svizzer.21 2 Sch'in uffant perda il dretg da burgais svizzer tenor l'alinea 1, perdan er ses uffants quel dretg.22 3 Sco annunzia en il senn da l'alinea 1 basta mintga communicaziun dals geniturs, da parents u d'enconuschents areguard l'inscripziun en il register svizzer, l'immatriculaziun u l'emissiun da scrittiras da legitimaziun.
4
Tgi che n'ha encunter sia veglia betg pudì far a temp l'annunzia u la decleraziun tenor l'alinea 1, po far quai valaivlamain anc entaifer 1 onn suenter ch'il motiv da l'impediment è scadì.
Art. 11
Tgi che perda tras lescha il dretg da burgais svizzer, perda er il dretg da burgais chantunal e communal.
II. Acquist e perdita tras ina decisiun da l'autoritad A. Acquist tras natiralisaziun a. Natiralisaziun ordinaria
Art. 12
1 Tras ina natiralisaziun en la procedura ordinaria vegn acquistà il dretg da burgais svizzer cun la natiralisaziun en in chantun ed en ina vischnanca.
2
La natiralisaziun vala mo, sch'ina permissiun da natiralisaziun da l'uffizi federal cumpetent (uffizi federal)23 è avant maun.24 21 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 1984, en vigur dapi il 1. da fan. 1985 (AS 1985 420; BBl 1984 II 211).
22 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 1984, en vigur dapi il 1. da fan. 1985 (AS 1985 420; BBl 1984 II 211).
23 Actualmain l'Uffizi federal da migraziun (UFM).
24 Versiun tenor la cifra II 1 da l'agiunta tar la LF dals 22 da mars 2002 davart l'adattaziun da disposiziuns d'organisaziun dal dretg federal, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 187; BBl 2001 3845).
En cas da la
naschientscha a
l'exteriur
Dretg da burgais
chantunal e
communal
Decisiun da
natiralisaziun
Lescha davart il dretg da burgais 5
141.0
Art. 13
1 La permissiun vegn concedida da l'uffizi federal25.26 2
La permissiun vegn concedida per in tschert chantun.
3
Ella ha ina durada limitada da 3 onns e po vegnir prolungada.
4
Ella po vegnir midada areguard l'integraziun da commembers da la famiglia.
5
L'uffizi federal po revocar la permissiun avant la natiralisaziun, sch'el vegn a savair fatgs ch'avessan impedì da conceder la permissiun, sch'els fissan stads enconuschents il mument, cur che la permissiun è vegnida concedida.27
Art. 14
28 Avant che conceder la permissiun stoi vegnir controllà, sch'il petent è adattà per la natiralisaziun, en spezial sch'el: a. è integrà en las relaziuns svizras; b. enconuscha las modas da viver, las isanzas ed ils usits da la Svizra;
c. respecta l'urden giuridic svizzer; d. na periclitescha betg la segirezza interna u externa da la Svizra.
Art. 15
1 La dumonda per la permissiun po far mo quel burgais ester che ha vivì tut en tut durant almain 12 onns en Svizra, 3 da quels en ils ultims 5 onns avant l'inoltraziun da la dumonda.
2
Per la perioda da 12 onns vegnan ils onns, durant ils quals il petent ha vivì en Svizra tranter ses 10avel e ses 20avel onn da vita cumplenì, quintads duas giadas.29 3 Sche conjugals fan ensemen ina dumonda per la permissiun e sche l'in dad els ademplescha las pretensiuns da l'alinea 1 u 2, basta per l'auter in domicil da totalmain 5 onns en Svizra, da quels 1 onn 25 Expressiun tenor la cifra II 1 da l'agiunta tar la LF dals 22 da mars 2002 davart l'adattaziun da disposiziuns d'organisaziun dal dretg federal, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 187; BBl 2001 3845). Questa midada è resguardada en l'entir decret.
26 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
27 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
28 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
29 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
Permissiun da
natiralisaziun
Qualificaziun
Necessitads da
domicil
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
6
141.0
directamain avant l'inoltraziun da la dumonda, premess ch'el vivia dapi 3 onns en ina cuminanza conjugala cun l'auter conjugal.30 4 Las duradas da l'alinea 3 valan er per in petent, dal qual il conjugal è gia vegnì natiralisà.31 5 Per la partenaria registrada d'ina burgaisa svizra u per il partenari registrà d'in burgais svizzer basta in domicil da totalmain 5 onns en Svizra; 1 da quels 5 onns sto esser directamain avant l'inoltraziun da la dumonda, sch'ella u sch'el viva dapi 3 onns en partenadi registrà cun la burgaisa svizra u cun il burgais svizzer.32 6 Per partenadis registrads tranter burgaisas estras u burgais esters valan ils alineas 3 e 4 tenor il senn.33
a34 1 La procedura en il chantun ed en la vischnanca vegn reglada dal dretg chantunal.
2
Il dretg chantunal po prevair ch'ina dumonda da natiralisaziun vegn suttamessa als votants per la decisiun ad ina radunanza communala.
b35 1 La refusa d'ina dumonda da natiralisaziun sto vegnir motivada.
2
Ils votants pon refusar ina dumonda da natiralisaziun mo, sch'ina proposta correspundenta è vegnida fatga e motivada.
c36 1 Ils chantuns procuran che la sfera privata vegn resguardada en cas d'ina natiralisaziun en il chantun ed en la vischnanca.
2
Als votants ston vegnir communitgadas las suandantas datas: 30 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
31 Integrà tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
32 Integrà tras la cifra 1 da l'agiunta tar la Lescha da partenadi dals 18 da zercl. 2004, en vigur dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2005 5685; BBl 2003 1288).
33 Integrà tras la cifra 1 da l'agiunta tar la Lescha da partenadi dals 18 da zercl. 2004, en vigur dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2005 5685; BBl 2003 1288).
34 Integrà tras cifra I da la LF dals 21 da dec. 2007 (Procedura en il chantun/recurs davant ina dretgira chantunala), en vigur dapi il 1. da schan. 2009 (AS 2008 5911; BBl 2005 6941 7125).
35 Integrà tras cifra I da la LF dals 21 da dec. 2007 (Procedura en il chantun/recurs davant ina dretgira chantunala), en vigur dapi il 1. da schan. 2009 (AS 2008 5911; BBl 2005 6941 7125).
36 Integrà tras cifra I da la LF dals 21 da dec. 2007 (Procedura en il chantun/recurs davant ina dretgira chantunala), en vigur dapi il 1. da schan. 2009 (AS 2008 5911; BBl 2005 6941 7125).
Procedura en il
chantun
Obligaziun da
motivaziun
Protecziun da la
sfera privata
Lescha davart il dretg da burgais 7
141.0
a. naziunalitad; b. durada da domicil; c. indicaziuns ch'èn necessarias per giuditgar las premissas da natiralisaziun, en spezial da l'integraziun en las relaziuns svizras.
3
Cun tscherner las datas tenor l'alinea 2 resguardan ils chantuns il circul dals adressats.
Art. 16
Sch'in chantun u sch'ina vischnanca conceda il dretg da burgais d'onur ad in burgais ester senza ina permissiun federala, n'ha quai betg il medem effect sco ina natiralisaziun.
Art. 17
37
Art. 18
38 1 La renatiralisaziun premetta ch'il petent:39 a. ademplescha las premissas dals artitgels 21 e 23; b. è collià cun la Svizra; c.40 respecta l'urden giuridic svizzer; e d. na periclitescha betg la segirezza interna u externa da la Svizra.
2
Per petents che na vivan betg en Svizra vala la premissa da l'alinea 1 litera c tenor il senn.41 Art. 19-2042
37 Abolì tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
38 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
39 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
40 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
41 Integrà tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
42 Abolì tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
Dretg da burgais
d'onur
Princip
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
8
141.0
Art. 21
43 1 Tgi che ha - per motivs perstgisabels - tralaschà da far l'annunzia u la decleraziun ch'è necessaria tenor l'artitgel 10 ed ha pervia da quai pers il dretg da burgais svizzer, po far entaifer 10 onns ina dumonda da renatiralisaziun.
2
Sch'il petent ha ina stretga relaziun cun la Svizra, po el far la dumonda da renatiralisaziun er suenter che quest termin è scadì.44
Art. 22
45
Art. 23
46 Tgi ch'è vegnì relaschà dal dretg da burgais svizzer, po far ina dumonda da renatiralisaziun, sch'el viva dapi 1 onn en Svizra.
2
Tgi ch'è vegnì relaschà dal dretg da burgais svizzer, per pudair acquistar u tegnair in'autra naziunalitad, po far la dumonda da renatiralisaziun er en cas ch'el ha ses domicil a l'exteriur, sch'el ha ina stretga relaziun cun la Svizra.48
Art. 24
49 Cun la renatiralisaziun vegn acquistà il dretg da burgais chantunal e communal ch'il petent aveva l'ultim.
Art. 25
50 L'uffizi federal51 decida davart la renatiralisaziun; l'emprim consultescha el il chantun.
43 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
44 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
45 Abolì tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
46 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
47 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
48 Integrà tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
49 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
50 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
51 Expressiun tenor la cifra II 1 da l'agiunta tar la LF dals 22 mars 2002 davart l'adattaziun da disposiziuns d'organisaziun dal dretg federal, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 187; BBl 2001 3845). Questa midada è resguardada en l'entir decret.
En cas da perdita
pervia da
naschientscha a
l'exteriur
Burgaisas svizras
e burgais
svizzers
relaschads47
Effect
Cumpetenza
Lescha davart il dretg da burgais 9
141.0
c. Natiralisaziun facilitada
Art. 26
52 1 La natiralisaziun facilitada premetta ch'il petent: a. è integrà en Svizra; b. respecta l'urden giuridic svizzer; c. na periclitescha betg la segirezza interna u externa da la Svizra.
2
Per petents che na vivan betg en Svizra valan las premissas da l'alinea 1 confurm al senn.
Art. 27
53 1 Sch'in burgais ester ha maridà in burgais svizzer, po el far ina dumonda per ina natiralisaziun facilitada, sch'el: a. ha vivì en tut 5 onns en Svizra; b. viva qua dapi 1 onn; e c. viva dapi 3 onns en ina cuminanza conjugala cun il burgais svizzer.
2
Il petent survegn il dretg da burgais chantunal e communal da ses conjugal svizzer.
Art. 28
54 1 Il conjugal ester d'in Svizzer che viva u che ha vivì a l'exteriur, po far ina dumonda per ina natiralisaziun facilitada, sch'el: a. viva dapi 6 onns en ina cuminanza conjugala cun il burgais svizzer; e
b. ha ina stretga relaziun cun la Svizra.
2
Il petent survegn il dretg da burgais chantunal e communal da ses conjugal svizzer.
Art. 29
1 Il burgais ester che ha vivì dapi almain 5 onns en buna fai dad esser burgais svizzer e ch'è vegnì tractà durant quest temp da las autoritads 52 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
53 Abolì tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 1984 (AS 1985 420; BBl 1984 II 211).
Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
54 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
Premissas
Conjugal d'in
burgais svizzer
Conjugal d'in
Svizzer a
l'exteriur
Dretg da burgais
svizzer admess
per sbagl
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
10
141.0
chantunalas e communalas effectivamain sco in tal, po vegnir natiralisà en moda facilitada.
2
Per regla survegn el il dretg da burgais da quel chantun ch'è responsabel per il sbagl. Quel decida tge dretg da burgais communal che vegn acquistà il medem mument.
3
Sch'il petent ha gia fatg servetsch militar en Svizra, n'è el betg suttamess ad ina cundiziun concernent il temp.
4
Ils alineas 1 e 3 èn applitgabels tenor il senn per quel burgais ester che ha pers il dretg da burgais svizzer perquai che la relaziun da figlialanza cun ses genitur svizzer è vegnida abolida (art. 8). El acquista il dretg da burgais chantunal e communal ch'el ha possedì avant.55
Art. 30
56 1 In uffant senza naziunalitad minoren po far ina dumonda per ina natiralisaziun facilitada, sch'el ha vivì tut en tut 5 onns en Svizra, da quels 1 onn directamain avant l'inoltraziun da la dumonda.
2
L'uffant acquista il dretg da burgais da la vischnanca e dal chantun, nua ch'el viva.
Art. 31
57
a58 1 In uffant ester, che n'è betg vegnì integrà en la natiralisaziun d'in genitur, po far ina dumonda per ina natiralisaziun facilitada avant ch'el ha cumplenì il 22avel onn da vegliadetgna, sch'el ha vivì tut en tut 5 onns en Svizra, da quels 1 onn directamain avant l'inoltraziun da la dumonda.
2
L'uffant acquista il dretg da burgais dal genitur svizzer.
55 Integrà tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
56 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
57 Abolì tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), cun effect dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
58 Integrà tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
Uffant senza
naziunalitad
Uffant d'in
genitur natiralisà
Lescha davart il dretg da burgais 11
141.0
b59 1 In uffant ester che n'ha betg pudì acquistar il dretg da burgais svizzer, perquai ch'in genitur ha pers ses dretg da burgais svizzer avant la naschientscha da l'uffant, po vegnir natiralisà en maniera facilitada, sch'el ha ina stretga relaziun cun la Svizra.
2
L'uffant acquista il dretg da burgais ch'il genitur, che ha pers il dretg da burgais, possedeva sco ultim.
Art. 32
60 L'uffizi federal decida davart la natiralisaziun facilitada; l'emprim consultescha el il chantun.
d. Disposiziuns cuminaivlas61
Art. 33
Per regla vegnan ils uffants minorens dal petent cumpigliads da la natiralisaziun.
Art. 34
1 Minorens pon inoltrar la dumonda per ina natiralisaziun mo tras lur represchentanza legala.63 2 Ils petents sur 16 onns ston ultra da quai declerar en scrit lur atgna voluntad da vulair acquistar il dretg da burgais svizzer.
Art. 35
64 Maiorennitad e minorennitad en il senn da questa lescha sa drizzan tenor il dretg svizzer (art. 14 dal Cudesch civil svizzer65).
59 Integrà tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
60 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
61 oriundamain avant l'art. 32 62 Versiun tenor la cifra 1 da l'agiunta da la LF dals 19 da dec. 2008 (Protecziun da creschids, dretg da persunas e d'uffants), en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2011 725; BBl 2006 7001).
63 designaziun tenor la cifra 1 da l'agiunta da la LF dals 19 da dec. 2008 (Protecziun da creschids, dretg da persunas e d'uffants), en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2011 725; BBl 2006 7001).
64 designaziun tenor la cifra 1 da l'agiunta da la LF dals 19 da dec. 2008 (Protecziun da creschids, dretg da persunas e d'uffants), en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2011 725; BBl 2006 7001). Questa midada è vegnida resguardada en tut la lescha.
65 SR 210
Uffant d'in
genitur che ha
pers il dretg da
burgais svizzer
Cumpetenza
Cumpigliar ils
uffants
Minorens62
Maiorennitad
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
12
141.0
Art. 36
1 Per burgais esters vala sco domicil en il senn da questa lescha la preschientscha en Svizra en concordanza cun las prescripziuns da la polizia d'esters.
2
Ina dimora curta a l'exteriur cun l'intenziun da returnar n'interrumpa betg il domicil.
3
Percunter vala la dimora sco annullada en cas d'ina partenza a l'exteriur, sch'il burgais ester annunzia sia partenza a la polizia u sch'el sa trategna durant dapli che 6 mais effectivamain a l'exteriur.
Art. 37
66 Las autoritads federalas pon incumbensar l'autoritad chantunala da natiralisaziun da far retschertgas ch'èn necessarias per giuditgar las premissas da natiralisaziun.
Art. 38
67 1 Las autoritads federalas sco er las autoritads chantunalas e communalas pon incassar per lur decisiuns maximalmain taxas che cuvran ils custs da procedura.
2
A petents basegnus relascha la Confederaziun la taxa.
Art. 39
68
Art. 40
69
Art. 41
1 La natiralisaziun po vegnir annullada da l'uffizi federal cun il consentiment da l'autoritad dal chantun d'origin, sch'ella è vegnida obtegnida cun far indicaziuns faussas u cun zuppentar fatgs impurtants.70 66 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
67 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
68 Abolì tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 1984 AS 1985 420; BBl 1984 II 211).
69 Abolì tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), cun effect dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
70 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 25 da sett. 2009 (Prolungaziun dal termin per l'annullaziun), en vigur dapi il 1. da mars 2011 (AS 2011 347; BBl 2008 1277 1289).
Domicil dals
burgais esters
Retschertgas
Taxa
Annullaziun
Lescha davart il dretg da burgais 13
141.0
1bis
La natiralisaziun po vegnir annullada entaifer 2 onns suenter che l'uffizi federal è vegnì a savair ils fatgs giuridicamain relevants, dentant fin il pli tard entaifer 8 onns suenter l'acquist dal dretg da burgais svizzer. Suenter mintga act d'inquisiziun che vegn communitgà a la persuna natiralisada, cumenza in nov termin da surannaziun. Durant ina procedura da recurs èn ils termins suspendids.71 2 Sut las medemas premissas po la natiralisaziun tenor ils artitgels 12 fin 17 vegnir declerada nunvalaivla er da las autoritads chantunalas.
3
La nunvalaivladad cumpiglia tut ils commembers da la famiglia, dals quals il dretg da burgais svizzer sa basa sin la natiralisaziun ch'è vegnida declerada sco nunvalaivla, premess ch'i na vegnia betg disponì explicitamain insatge auter.
B. Perdita tras ina decisiun da l'autoritad a. Relaschada
Art. 42
1 Sin dumonda vegn in burgais svizzer relaschà or dal dretg da burgais, sch'el n'ha nagin domicil en Svizra e sch'el ha in dretg da burgais d'in auter stadi u sch'in tal al è garantì. Per minorens vala l'artitgel 34 tenor il senn.72 2 La relaschada vegn pronunziada da l'autoritad dal chantun d'origin.
3
La perdita dal dretg da burgais chantunal e communal ed uschia dal dretg da burgais svizzer entra en vigur cun la consegna dal document da relaschada.
Art. 43
73
Art. 44
1 En la relaschada vegnan cumpigliads ils uffants minorens che stattan sut la tgira genituriala dal relaschà;74 per uffants sur 16 onns vala quai però mo, sch'els dattan lur consentiment en scrit.
71 Integrà tras la cifra I da la LF dals 25 da sett. 2009 (Prolungaziun dal termin per l'annullaziun), en vigur dapi il 1. da mars 2011 (AS 2011 347; BBl 2008 1277 1289).
72 segunda frasa tenor la cifra 1 da l'agiunta da la LF dals 19 da dec. 2008 (Protecziun da creschids, dretg da persunas e d'uffants), en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2011 725; BBl 2006 7001).
73 Abolì tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
74 Versiun tenor la cifra 1 da l'agiunta da la LF dals 19 da dec. 2008 (Protecziun da creschids, dretg da persunas e d'uffants), en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2011 725; BBl 2006 7001).
Dumonda e
decisiun da
relaschada
Cumpigliar
uffants
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
14
141.0
2
Els na dastgan er betg avair in domicil en Svizra e ston avair in dretg da burgais d'in auter stadi u in tal als sto esser garantì.
Art. 45
1 Il chantun d'origin emetta in document da relaschada che cuntegna tut las persunas ch'èn pertutgadas da la relaschada.
2
L'uffizi federal procura per la consegna dal document da relaschada ed infurmescha il chantun, che la consegna è vegnida fatga.
3
El suspenda la consegna, sch'i na po betg vegnir fatg quint ch'il relaschà vegn a survegnir la naziunalitad estra ch'è vegnida garantida ad el.
4
Sch'il lieu da dimora dal relaschà n'è betg enconuschent, po la relaschada vegnir publitgada en il Fegl uffizial federal. Questa publicaziun ha il medem effect sco la consegna dal document da relaschada.
Art. 46
1 Ils chantuns han il dretg d'incassar ina taxa da chanzlia per tractar ina dumonda da relaschada.
2
La consegna dal document da relaschada na dastga betg depender dal pajament da la taxa.
3
Per sias stentas en la procedura da relaschada n'incassescha l'uffizi federal naginas taxas.75
Art. 47
1 En cas da burgais da plirs chantuns decida mintga chantun d'origin davart la relaschada.
2
Ils documents da relaschada vegnan consegnads tuts ensemen.
3
La consegna d'in unic document da relaschada chaschuna la perdita dal dretg da burgais svizzer e da tut ils dretgs da burgais chantunals e communals, e quai er, sch'in auter chantun d'origin n'ha per sbagl betg decidì davart la relaschada.
b. Privaziun
Art. 48
Cun il consentiment da l'autoritad dal chantun d'origin po l'uffizi privar in burgais dubel dal dretg da burgais svizzer, chantunal e 75 Versiun tenor la cifra II 1 da l'agiunta tar la LF dals 22 mars 2002 davart l'adattaziun da disposiziuns d'organisaziun dal dretg federal, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 187; BBl 2001 3845).
Document da
relaschada
Taxas
Burgais da plirs
chantuns
Lescha davart il dretg da burgais 15
141.0
communal, sche ses cumportament è in dischavantatg considerabel per ils interess u per la reputaziun da la Svizra.
III. Procedura da constataziun
Art. 49
1 Sch'igl è intschert, sch'ina persuna posseda il dretg da burgais svizzer, decida - sin dumonda u d'uffizi - l'autoritad dal chantun, dal qual il dretg da burgais stat er en dumonda.
2
La dumonda po er vegnir fatga da l'uffizi federal.
IV.76 Elavuraziun da datas da persunas
a 1 Per ademplir sias incumbensas tenor questa lescha po l'uffizi federal77 elavurar datas da persunas inclusiv ils profils da la persunalitad e las datas ch'èn spezialmain degnas da vegnir protegidas davart opiniuns religiusas, davart las activitads politicas, davart la sanadad, davart mesiras da l'agid social e davart persecuziuns e sancziuns administrativas u penalas. Per quest intent maina el in sistem d'infurmaziun electronic.
2
Il Cussegl federal relascha disposiziuns executivas davart: a. l'organisaziun e la gestiun dal sistem d'infurmaziun; b. l'access a las datas; c. il dretg d'elavurar las datas; d. la durada da la conservaziun da las datas; e. l'archivaziun e la stgassada da las datas; f.
la segirezza da las datas.
b 1 Sin dumonda ed en cas singuls po l'uffizi federal communitgar a las autoritads da la Confederaziun, dals chantuns e da las vischnancas, che han d'elavurar incumbensas en connex cun l'acquist e cun la perdita 76 Integrà tras la cifra VI 1 da la LF dals 24 da mars 2000 davart il decret e l'adattaziun da la basa legala per elavurar datas da persunas, en vigur dapi il 1. da sett. 2000 (AS 2000 1891; BBl 1999 9005).
77 Expressiun tenor la cifra II 1 da l'agiunta tar la LF dals 22 mars 2002 davart l'adattaziun da disposiziuns d'organisaziun dal dretg federal, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 187; BBl 2001 3845). Questa midada è resguardada en l'entir decret.
Elavuraziun da
datas
Communicaziun
da las datas
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
16
141.0
dal dretg da burgais svizzer, tut las datas da persunas ch'èn necessarias per ademplir questas incumbensas.
2
A maun d'ina procedura d'invista renda el accessibel al Tribunal administrativ federal quellas datas da persunas ch'èn necessarias per l'instrucziun da recurs. Il Cussegl federal regla la dimensiun da questas datas.78 V. Protecziun giuridica79
Art. 50
80 Ils chantuns installeschan autoritads giudizialas che giuditgeschan sco ultimas instanzas chantunalas recurs cunter decisiuns negativas davart ina natiralisaziun ordinaria.
Art. 51
81 1 Recurs cunter disposiziuns en ultima instanza dals chantuns e cunter decisiuns da las autoritads administrativas da la Confederaziun sa drizzan tenor las disposiziuns generalas davart la giurisdicziun federala.
2
Il dretg da far recurs han er ils chantuns pertutgads e las vischnancas pertutgadas.83 3
…84
Art. 52-5385 78 Versiun tenor la cifra II 2 da la LF dals 20 da mars 2008 davart la rectificaziun formala dal dretg federal, en vigur dapi il 1. d'avust 2008 (AS 2008 3437; BBl 2007 6121).
79 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293). Oriundamain titel IV.
80 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 21 da dec. 2007 (Procedura en il chantun/recurs davant ina dretgira chantunala), en vigur dapi il 1. da schan. 2009 (AS 2008 5911; BBl 2005 6941 7125).
81 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
82 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 21 da dec. 2007 (Procedura en il chantun/recurs davant ina dretgira chantunala), en vigur dapi il 1. da schan. 2009 (AS 2008 5911; BBl 2005 6941 7125).
83 Versiun tenor la cifra 2 da l'agiunta tar la LF dals 17 da zercl. 2005 davart il TAF, en vigur dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2006 2197 1069; BBl 2001 4202).
84 Abolì tras la cifra 2 da l'agiunta tar la LF dals 17 da zercl. 2005 davart il TAF, cun effect a partir dal 1. da schan. 2007 (AS 2006 2197 1069; BBl 2001 4202).
85 Abolì tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
Recurs davant
ina dretgira
chantunala
Recurs sin plaun
federal82
Lescha davart il dretg da burgais 17
141.0
VI.86 Disposiziuns finalas e transitoricas
Art. 54
1 Il Cussegl federal vegn incumbensà cun l'execuziun da questa lescha.
2
El è autorisà da fixar reglas davart ils documents d'identitad dals burgais svizzers.
Art. 55
Tut las disposiziuns che cuntrafan a questa lescha èn abolidas, en spezial: la Lescha federala dals 3 da december 185087 davart la mancanza dal dretg da burgais; la Lescha federala dals 25 da zercladur 190388 davart l'acquist dal dretg da burgais svizzer e la renunzia da tal
Art. 56
89
Art. 57
90 L'acquist e la perdita dal dretg da burgais svizzer sa drizzan tenor quel dretg ch'è en vigur il mument ch'i capita il causal decisiv. Resalvadas restan las disposiziuns che suondan.
a91
b92 1 La dunna che ha acquista tras maridaglia il dretg da burgais svizzer tenor l'artitgel 3 alinea 1 da questa lescha en la versiun dals 29 da settember 195293, mantegna il dretg da burgais svizzer suenter che sia lètg è vegnida declerada sco nunvalaivla, premess ch'ella è stada da buna fai il mument da la maridaglia.
86 Oriundamain titel V.
87 [BS 1 99] 88 [BS 1 101]
89 Abolì tras la cifra II 2 da la LF dals 20 da mars 2008 davart la rectificaziun formala dal dretg federal, cun effect dapi il 1. d'avust 2008 (AS 2008 3437; BBl 2007 6121).
90 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
91 Integrà tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293); Abolì tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), cun effect dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
92 Integrà tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990, en vigur dapi il 1. da schan. 1992 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
93 art. 3 al. 1 en la Versiun dals 29 da sett. 1952 sa cloma: «La dunna estra acquista il dretg da burgais svizzer tras maridaglia cun in burgais svizzer.» Execuziun
Aboliziun da
disposiziuns
Nunrectroactivitad
Decleranza da
nunvalaivladad
da la lètg d'ina
Svizra tras
maridaglia
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
18
141.0
2
Uffants da la lètg ch'è vegnida declerada sco nunvalaivla restan burgais svizzers, er sche lur geniturs n'èn betg entrads en la lètg en buna fai.
Art. 58
94 1 La dunna che ha pers ses dretg da burgais svizzer tras maridaglia u tras integraziun en la relaschada dal conjugal avant che las midadas dals 3 d'october 200395 da questa lescha èn entradas en vigur, po far ina dumonda da vegnir renatiralisada.
2
Ils artitgels 18, 24, 25 e 33 fin 41 valan tenor il senn.
a96 1 L'uffant ester ch'è naschì avant il 1. da fanadur 1985 e dal qual la mamma possedeva il dretg da burgais svizzer avant u tar la naschientscha da l'uffant po far ina dumonda per ina natiralisaziun facilitada, sch'el ha ina stretga relaziun cun la Svizra.
2
L'uffant acquista il dretg da burgais chantunal e communal che la mamma posseda u possedeva l'ultim, ed uschia il dretg da burgais svizzer.
3
Sche quest uffant ha agens uffants, pon er quels far ina dumonda per ina natiralisaziun facilitada, sch'els han ina stretga relaziun cun la Svizra.
4
Ils artitgels 26 e 32 fin 41 valan tenor il senn.
b97
c98 1 L'uffant d'in bab svizzer po far ina dumonda per ina natiralisaziun facilitada avant ch'el ha cumplenì il 22avel onn da vegliadetgna, sch'el ademplescha las premissas da l'artitgel 1 alinea 2 e sch'el è naschì 94 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
95 Avant il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233).
96 Integrà tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
Versiun tenor la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
97 Integrà tras la cifra I da la LF dals 23 da mars 1990 (AS 1991 1034; BBl 1987 III 293).
Abolì tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), cun effect dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
98 Integrà tras la cifra I da la LF dals 3 d'oct. 2003 (Acquist dal dretg da burgais da persunas da derivanza svizra e taxas), en vigur dapi il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233; BBl 2002 1911).
Renatiralisaziun
d'anteriuras
Svizras
Natiralisaziun
facilitada per
l'uffant d'ina
mamma svizra
Natiralisaziun
facilitada per
l'uffant d'in bab
svizzer
Lescha davart il dretg da burgais 19
141.0
avant l'entrada en vigur da la midada dals 3 d'october 200399 da questa lescha.
2
Sch'el è pli vegl che 22 onns, po el far ina dumonda per ina natiralisaziun facilitada, sch'el ha ina stretga relaziun cun la Svizra.
3
Ils artitgels 26 e 32 fin 41 valan tenor il senn.
Art. 59
Il Cussegl federal fixescha il termin che questa lescha entra en vigur.
Data da l'entrada en vigur: 1. da schaner 1953100 99 Avant il 1. da schan. 2006 (AS 2005 5233).
100 Conclus dal Cussegl federal dals 30 da dec. 1952.
Entrada en vigur
Dretg da burgais. Domicil. Dimora.
20
141.0