Questa lescha regla la relaziun da lavur dal persunal da la Confederaziun.

¹ Questa lescha vala per il persunal:

a.

da l'administraziun federala tenor l'artitgel 2 alineas 1 e 2 da la Lescha dals 21 da mars 1997³ davart l'organisaziun da la regenza e da l'administraziun (LORA);

b.⁴

dals Servetschs dal parlament tenor la Lescha dal parlament dals 13 da december 2002⁵;

c.⁶

...

d.

da las Viafiers federalas svizras tenor la Lescha federala dals 20 da mars 1998⁷ davart las Viafiers federalas;

e.

da las unitads decentralisadas da l'administraziun tenor l'artitgel 2 alinea 3 LORA, uschenavant che las disposiziuns legalas spezialas na prevedan nagut auter;

f.⁸

dal Tribunal administrativ federal, dal Tribunal penal federal e dal Tribunal federal da patentas, uschenavant che la Lescha dals 17 da zercladur 2005⁹ davart il Tribunal administrativ federal, la Lescha dals 19 da mars 2010¹⁰ davart l'organisaziun da las autoritads penalas e la Lescha dals 20 da mars 2009¹¹ davart il Tribunal federal da patentas na prevedan nagut auter;

g.¹²

dal Tribunal federal tenor la Lescha federala dals 17 da zercladur 2005¹³ davart il Tribunal federal;

h.¹⁴

dal secretariat da l'Autoritad da surveglianza da la Procura publica federala;

i.¹⁵

da la Procura publica federala tenor l'artitgel 22 alinea 2 da la Lescha dals 19 da mars 2010 davart l'organisaziun da las autoritads penalas;

^j.16

da las cumissiuns federalas da stimaziun, uschenavant ch'el è activ en uffizi principal (commembers da la cumissiun e persunal dals secretariats permanents).

² Ella na vala betg:

a.

per las persunas elegidas da l'Assamblea federala tenor l'artitgel 168 da la Constituziun federala;

b.¹⁷

per ils emprendists ch'èn suttamess a la Lescha federala dals 13 da december 2002¹⁸ davart la furmaziun professiunala;

c.¹⁹

per il persunal recrutà ed engaschà a l'exteriur;

d.²⁰

per il persunal da las organisaziuns e da las persunas da dretg public u privat ordaifer l'administraziun federala che adempleschan incumbensas administrativas, cun excepziun da las Viafiers federalas svizras.

¹ Patruns tenor questa lescha èn:

a.

il Cussegl federal sco organ directiv suprem da l'administraziun federala;

b.

l'Assamblea federala per ils Servetschs dal parlament;

c.²¹

...

d.

las Viafiers federalas svizras;

e.

il Tribunal federal;

f.²²

la Procura publica federala;

g.²³

l'Autoritad da surveglianza da la Procura publica federala.

² Ils departaments, la Chanzlia federala, las gruppas ed ils uffizis sco er las unitads administrativas decentralisadas valan sco patruns, sch'il Cussegl federal als surdat las cumpetenzas correspundentas.²⁴

³ Il Tribunal administrativ federal, il Tribunal penal federal ed il Tribunal federal da patentas valan sco patruns, uschenavant che las leschas respectivas u il Cussegl federal als surdattan las cumpetenzas correspundentas.²⁵

¹ Las disposiziuns executivas (art. 37 e 38), ils contracts da lavur (art. 8) sco er las mesiras e las decisiuns èn da furmar uschia ch'els contribueschan a la cumpetitivitad da la Confederaziun sin il martgà da lavur e gidan a cuntanscher las finamiras menziunadas en ils alineas 2 e 3.

² Ils patruns engaschan lur persunal en moda cunvegnenta, raschunaivla e socialmain giustificabla; els prendan mesiras adattadas:

a.

per gudagnar e per mantegnair persunal adattà;

b.²⁶

per il svilup persunal e professiunal, per la scolaziun e la furmaziun supplementara e per la motivaziun da ses persunal sco er per l'utilisabladad multifara da quel;

c.

per promover il cader e per sviluppar la gestiun;

d.

per schanzas egualas da dunna ed um e per lur egualitad;

e.²⁷

per garantir che las cuminanzas linguisticas sajan represchentadas entaifer il persunal confurm a lur quota vi da la populaziun residenta;

e^bis.²⁸

per promover las enconuschientschas linguisticas da las linguas uffizialas ch'èn necessarias per exequir la funcziun, en spezial per promover las enconuschientschas activas d'ina segunda lingua uffiziala e las enconuschientschas passivas d'ina terza lingua uffiziala tar il cader superiur;

f.

per l'egualitad da schanzas da persunas impedidas sco er per lur occupaziun ed integraziun;

g.

per proteger la persunalitad e la sanadad sco er per segirar la lavur da lur persunal;

h.

per promover in cumportament conscient da l'ambient al post da lavur;

i.

per crear cundiziuns da lavur che permettan al persunal d'ademplir sia responsabladad en la famiglia ed en la societad;

j.

per crear plazzas d'emprendissadi e posts da furmaziun;

k.

per ina infurmaziun cumplessiva da lur persunal.

³ Els procuran che l'arbitrariadad en la relaziun da lavur vegnia impedida ed introduceschan in sistem da giudicat che sa basa sin discurs cun ils collavuraturs; quai furma la basa per ina salarisaziun confurma a la prestaziun e per in svilup cun finamira dals emploiads.

¹ Il Cussegl federal coordinescha e dirigia la realisaziun da la politica da persunal. El examinescha periodicamain, sche las finamiras da questa lescha vegnan cuntanschidas; el rapporta a l'Assamblea federala e propona a temp las mesiras necessarias. El sa metta d'accord cun las cumissiuns parlamentaras da surveglianza davart la furma ed il cuntegn dals rapports.

² El procura ch'ils patruns fetschian diever d'in sistem da controlling adattà.

³ e ⁴ ...²⁹

¹ Il persunal ha ils dretgs e las obligaziuns regladas da la Constituziun federala e da la legislaziun.

² Uschenavant che questa lescha ed autras leschas federalas na fixeschan betg insatge divergent, valan per la relaziun da lavur las disposiziuns respectivas dal Dretg d'obligaziuns (DO)³⁰ confurm al senn.³¹

³ La relaziun da lavur vegn reglada pli detagliadamain en il rom da las disposiziuns tenor l'alinea 2 tras disposiziuns executivas (art. 37), oravant tut tras il contract da lavur collectiv (art. 38) e tras il contract da lavur (art. 8).

⁴ En cas da cuntradicziuns tranter las disposiziuns executivas resp. il contract da lavur collectiv ed il contract da lavur è applitgabla la disposiziun ch'è pli favuraivla per l'emploià.

⁵ En cas motivads po il Cussegl federal subordinar tschertas categorias da persunal al DO, en spezial persunal auxiliar sco praticants. El po decretar prescripziuns minimalas per questas relaziuns da lavur.³²

⁶ En singuls cas motivads pon ils patruns suttametter emploiads al DO.

⁷ En cas da dispitas concernent la relaziun da lavur dal persunal suttamess al DO èn cumpetentas las dretgiras civilas.

¹ Il Cussegl federal decretescha princips davart:

a.

il salari (inclusiv las prestaziuns accessoricas) dal cader superiur sco er dal persunal che vegn salarisà cun in import cumparegliabel:

1.³⁴

da las Viafiers federalas svizras (VFF);

2.

d'autras interpresas e d'auters stabiliments da la Confederaziun ch'èn suttamess a questa lescha sco unitads administrativas decentralisadas;

b.

l'onurari (inclusiv las prestaziuns accessoricas) dals commembers dal cussegl administrativ u d'in organ directiv suprem cumparegliabel d'interpresas e da stabiliments tenor la litera a;

c.³⁵

la represchentanza equilibrada da las cuminanzas linguisticas en il cussegl d'administraziun u en in organ directiv suprem cumparegliabel d'interpresas e da stabiliments tenor la litera a.

² El decretescha ils princips ch'èn applitgabels per las ulteriuras cundiziuns contractualas, las qualas èn vegnidas fixadas cun las persunas tenor l'alinea 1, en spezial cundiziuns davart il provediment professiunal e davart las indemnisaziuns da partenza.

³ El decretescha ils princips ch'èn applitgabels per las occupaziuns accessoricas da las persunas tenor l'alinea 1 litera a. Las occupaziuns accessoricas pajadas che cumpromettan las prestaziuns en la relaziun da lavur cun l'interpresa u cun il stabiliment ubain che pon chaschunar in conflict cun ils interess da quels basegnan il consentiment dal Cussegl federal. El regla l'obligaziun da consegnar las entradas che resultan da questas occupaziuns accessoricas.

⁴ La summa totala dals salaris respectivamain dals onuraris pajads (inclusiv las prestaziuns accessoricas) da las persunas tenor l'alinea 1 sco er las ulteriuras cundiziuns contractualas stipuladas cun questas persunas èn accessiblas al public. Per il parsura da la direcziun e dal cussegl d'administraziun respectivamain per il parsura d'in organ directiv suprem cumparegliabel vegn cumprovà il salari respectivamain l'onurari (inclusiv las prestaziuns accessoricas) mintgamai individualmain.

⁵ Ils princips tenor ils alineas 1 fin 4 valan er per interpresas che vegnan dominadas - areguard il chapital ed areguard las vuschs - d'interpresas e da stabiliments ch'èn suttamess a questa lescha e che han lur sedia en Svizra.

⁶ Il Cussegl federal procura ch'ils princips tenor ils alineas 1 fin 5 vegnian applitgads confurm al senn per tut las interpresas da dretg privat che vegnan dominadas - areguard il chapital ed areguard las vuschs - da la Confederaziun e che han lur sedia en Svizra. Exceptadas èn societads, da las qualas las aczias èn quotadas ad ina bursa. Per questas aczias valan ils artitgels 663b^bis e 663c alinea 3 dal DO³⁶.³⁷

Plazzas libras vegnan scrittas or publicamain. Las disposiziuns executivas reglan las excepziuns.

¹ La relaziun da lavur cumenza tras la conclusiun d'in contract da dretg public en scrit.³⁸

² Las disposiziuns executivas reglan la durada dal temp d'emprova. Per funcziuns spezialas pon ellas prevair ina durada maximala dal temp d'emprova da 6 mais.³⁹

³ Sche quai è necessari per ademplir incumbensas suveranas, regla il Cussegl federal sin via d'ordinaziun:

a.

tge relaziuns da lavur ch'èn mo accessiblas a persunas cun dretg da burgais svizzer;

b.

tge relaziuns da lavur ch'èn mo accessiblas a persunas che han exclusivamain il dretg da burgais svizzer.

¹ Ina relaziun da lavur d'ina durada limitada dastga vegnir concludida per ina durada contractuala da maximalmain 3 onns; sche la relaziun da lavur dura pli ditg, vala ella sco relaziun da durada illimitada. Relaziuns da lavur d'ina durada limitada che sa succedan senza interrupziun valan suenter 3 onns medemamain sco relaziuns da durada illimitada.

² Il Cussegl federal po prevair excepziuns per tschertas categorias professiunalas.

¹ La relaziun da lavur da durada illimitada finescha senza disditga, cur che la limita da vegliadetgna tenor l'artitgel 21 da la Lescha federala dals 20 da december 1946⁴² davart l'assicuranza per vegls e survivents (LAVS) vegn cuntanschida.

² Las disposiziuns executivas pon:

a.

fixar per tschertas categorias da persunal in pensiunament avant che la limita da vegliadetgna tenor l'artitgel 21 LAVS è cuntanschida;

b.

prevair in'occupaziun suror la vegliadetgna ordinaria da pensiun.

³ Il patrun po disdir en moda ordinaria la relaziun da lavur da durada illimitada per motivs objectivs suffizients, en spezial pervia dals suandants motivs:

a.

violaziun d'obligaziuns legalas u contractualas relevantas;

b.

mancanzas da prestaziun u da cumportament;

c.

mancanza da qualificaziun, d'abilitad u da prontezza da far la lavur fixada en il contract da lavur;

d.

mancanza da prontezza d'exequir in'autra lavur pretendibla;

e.

motivs economics u motivs da manaschi gravants, premess ch'il patrun na possia betg porscher a l'emploià ina lavur pretendibla;

f.

perdita d'ina cundiziun d'engaschament legala u contractuala.

⁴ Per motivs relevants pon las parts contractantas disdir immediatamain relaziuns da lavur da durada limitada sco er da durada illimitada.

¹ Suenter la scadenza dal temp d'emprova importa il termin per la disditga ordinaria da la relaziun da lavur maximalmain 6 mais.

² Las disposiziuns executivas reglan la durada dals termins da disditga.

La prolungaziun, la limitaziun e la terminaziun da la relaziun da lavur sco er mintga midada dal contract da lavur ston vegnir concludidas en scrit per esser valaivlas.

¹ Per persunas che vegnan elegidas per ina perioda d'uffizi valan las regulaziuns da las leschas spezialas e las disposiziuns executivas decretadas sin basa da talas.

² Sche regulaziuns da leschas spezialas mancan, valan las disposiziuns da questa lescha cun resalva da las suandantas divergenzas:

a.

La relaziun da lavur vegn constituida tras ina disposiziun che dovra il consentiment da la persuna elegida.

b.

Las disposiziuns da questa lescha e dal DO⁴⁷ davart la disditga ordinaria n'èn betg applitgablas.

c.

L'autoritad electorala po desister d'ina reelecziun, sche motivs objectivs suffizients giustifitgeschan quai; sch'ella na dispona betg almain 6 mais avant la scadenza da la perioda d'uffizi la nunreelecziun, vala la persuna respectiva sco reelegida; en la procedura da recurs èn applitgabels l'artitgel 34b alinea 1 litera a ed alinea 2 sco er l'artitgel 34c alinea 1 literas a, b e d ed alinea 2.

d.

La persuna elegida po dumandar da schliar la relaziun da lavur per la fin da mintga mais, observond in termin da 3 mais.

³ Per motivs relevants po la relaziun da lavur vegnir disditga immediatamain.

¹ Il patrun dat ina paja als emploiads. Questa vegn fixada tenor la funcziun, l'experientscha e la prestaziun.

² Il Cussegl federal regla las pajas minimalas.

³ Las disposiziuns executivas reglan ils princips da fixar las pajas.

⁴ Ellas pon prevair supplements da paja per adattar quella a la situaziun sin il martgà da lavur regiunal, a l'infrastructura locala u als basegns specifics da la branscha.⁴⁸

⁵ Els pon adattar singulas parts da la paja dal persunal engaschà a l'exteriur a la capacitad d'acquist.

⁶ Las summas dals salaris maximals che ston vegnir pajads (inclusiv las prestaziuns accessoricas) a las funcziuns da cader superiuras da l'administraziun federala sco er las ulteriuras cundiziuns contractualas stipuladas cun questas persunas èn publicas.⁴⁹

¹ Il patrun paja als emploiads ina cumpensaziun da chareschia commensurada sin la paja u sin singulas parts da questa sco er sin ulteriuras prestaziuns. El resguarda latiers sia situaziun economica e finanziala sco er las relaziuns sin il martgà da lavur.

² Las disposiziuns executivas reglan ils princips.

³ Là nua che la relaziun da lavur vegn reglada tras il contract da lavur collectiv (art. 38), cuntegna quel disposiziuns davart la cumpensaziun da chareschia. Sche las parts contractantas na van betg d'accord davart la dimensiun da questa, vegn ella fixada da la dretgira da cumpromiss (art. 38 al. 3).

Per il temp da lavur maximal per emna valan las disposiziuns da la Lescha da lavur dals 13 da mars 1964⁵¹ confurm al senn. Resalvada resta la Lescha dals 8 d'october 1971⁵² davart il temp da lavur.

¹ Las disposiziuns executivas reglan il temp da lavur sco er las vacanzas ed ils congedis; plinavant reglan ellas la dimensiun e la cumpensaziun da lavur supplementara e da sururas.

² La lavur supplementara e las sururas vegnan mo indemnisadas, sch'ellas èn vegnidas ordinadas u sch'ellas èn vegnidas renconuschidas posteriuramain.

³ Dis da vacanzas suranneschan suenter 5 onns tenor l'artitgel 128 cifra 3 DO⁵⁴.

⁴ Il Cussegl federal regla il dumber minimal da dis da vacanzas e la durada minimala dal congedi dals geniturs en cas da naschientscha e d'adopziun.

¹ Las disposiziuns executivas reglan l'equipament dal persunal cun ils utensils, la vestgadira da lavur ed il material ch'è necessari per ademplir las incumbensas.

² Ellas reglan ultra da quai la cumpensaziun da las expensas e l'indemnisaziun per malempernaivladads.

¹ Avant che disdir il contract da lavur senza culpa da l'emploià, fa il patrun diever da tut las pussaivladads d'ina ulteriura occupaziun pretendibla.

² Sch'il patrun disdi il contract da lavur senza culpa da l'emploià, sustegna el sia carriera professiunala.

³ El paja mo ina indemnisaziun a l'emploià, sche:

a.

quel lavura en ina professiun, nua che la dumonda è debla u inexistenta;

b.

la relaziun da lavur ha durà ditg u l'emploià ha cuntanschì in tscherta vegliadetgna.

⁴ Las disposiziuns executivas pon prevair ina indemnisaziun per ulteriur persunal u per il cas che la relaziun da lavur è vegnida schliada en enclegientscha vicendaivla.

⁵ L'autezza da l'indemnisaziun correspunda almain ad ina paja mensila e maximalmain ad ina paja annuala.

⁶ Las disposiziuns executivas:

a.

fixeschan il rom per las indemnisaziuns;

b.

reglan la reducziun, l'aboliziun u la restituziun da l'indemnisaziun, sche la persuna pertutgada surpiglia in'autra relaziun da lavur.

⁷ Il patrun po pajar l'indemnisaziun en ina giada u en ratas.

¹ Ils emploiads han da realisar conscienziusamain lur lavur e da proteger ils interess giustifitgads da la Confederaziun resp. da lur patrun.

² Durant la relaziun da lavur na dastgan ils emploiads far nagina lavur cunter pajament per terzas persunas, sch'els violeschan tras quai lur obligaziun da fidaivladad.

¹ Per quant che quai è necessari per ademplir las incumbensas, pon las disposiziuns executivas prevair per il persunal l'obligaziun:

a.⁵⁶

d'abitar en in tschert lieu e da sa laschar transferir en auters lieus la lavur;

b.

d'abitar en l'abitaziun attribuida; las disposiziuns executivas pon reglar la relaziun giudiziala en moda divergenta da la legislaziun davart il dretg da locaziun;

c.

da duvrar tscherts utensils, vestgadira da lavur e mesiras da segirezza;

c^bis.⁵⁷

da sa laschar transferir en autras funcziuns respectivamain champs da lavur, uschenavant ch'il persunal è suttamess ad in'obligaziun da transferiment tenor la litera a;

d.⁵⁸

da sa participar a mesiras che han la finamira da sa reintegrar en il process da lavur suenter in'absenza per motivs da malsogna u d'accident.

² Las disposiziuns executivas pon obligar il persunal da consegnar al patrun cumplettamain u per part las entradas or d'activitads en favur da terzas persunas, sch'el ademplescha quest'activitad a basa da la relaziun da lavur.

³ Il persunal na dastga betg acceptar regals, ni per el ni per auters, u pretender, acceptar u la laschar empermetter auters avantatgs, sche quai succeda en il rom da la relaziun da lavur.

⁴ Al persunal èsi scumandà d'exercitar ina funcziun uffiziala per in stadi ester sco er d'acceptar titels e distincziuns d'autoritads estras.

¹ Ils emploiads èn suttamess al secret da professiun, da fatschenta e d'uffizi.

² Las disposiziuns executivas reglan l'obligaziun da discreziun en cumplettaziun da la legislaziun speziala.

¹ Ils emploiads èn obligads d'uffizi da denunziar a las autoritads da persecuziun penala, a lur schefs u a Controlla federala da finanzas (CDF) tut ils crims e delicts ch'els constattan durant lur lavur uffiziala u ch'als vegnan annunziads.

² Obligaziuns da denunzia tras autras leschas federalas restan resalvadas.

³ L'obligaziun da denunzia na vala betg per persunas che han il dretg da refusar da dar perditga tenor ils artitgels 113 al. 1, 168 e 169 da la Procedura penala dals 5 d'october 2007⁶⁰.

⁴ Ils emploiads han il dretg d'annunziar a la CDF er autras irregularitads ch'els constattan durant lur lavur uffiziala u ch'als vegnan annunziadas. La CDF investighescha il cas ed instradescha las mesiras necessarias.

⁵ Tgi che fa ina denunzia u ina annunzia en buna fai u tgi che ha da perditga na dastga betg vegnir discriminà pervia da quai en sia posiziun professiunala.

Las disposiziuns executivas pon decider ina obligaziun da permissiun per tschertas activitads e tscherts uffizis publics, sche quels pudessan pregiuditgar l'adempliment da las incumbensas.

¹ Per quant che quai è necessari per la segirezza dal stadi, per garantir interess impurtants en affars a l'exteriur u per la garanzia dal provediment dal pajais cun bains e servetschs necessaris per viver, po il Cussegl federal limitar u abrogar il dretg da chauma per tschertas categorias d'emploiads.

² Per ils medems motivs po el:

a.

restrenscher la libertad da sa domiciliar e la libertad d'economia ultra da las restricziuns previsas en la lescha;

b.

adossar al persunal obligaziuns che surpassan il contract da lavur.

¹ Il patrun prenda las mesiras ch'èn necessarias per in'execuziun correcta da las incumbensas.

² En spezial po el prender las suandantas mesiras:

a.

mesiras da sustegn e da svilup;

b.

avertiment, reducziun da la paja, multa e dispensaziun; sco er

c.

midada dal champ d'incumbensas, dal temp da lavur e dal lieu la lavur.

³ Uschenavant che las mesiras concernan il contract da lavur, fixescha il patrun quellas en scrit ensemen cun l'emploià. En cas da dischaccord sa drizza la procedura tenor ils artitgels 34 e 36.

¹ Sin palpiri ed en in u plirs sistems d'infurmaziun elavura il patrun las datas da ses emploiads per ademplir las incumbensas tenor questa lescha, en spezial per:

a.

eruir il basegn da persunal necessari;

b.

segirar il dumber da persunal necessari tras la recrutaziun da collavuraturs;

c.

far il rendaquint dals salaris, endrizzar actas persunalas e far las annunzias a las assicuranzas socialas;

d.

promover sco er mantegnair a lunga vista ils collavuraturs;

e.

mantegnair e meglierar la qualificaziun dals collavuraturs;

f.

garantir la planisaziun, la regulaziun e la controlla cun agid d'analisas da las datas, da cumparegliaziuns, da rapports e da planisaziuns da mesiras.

² El po elavurar las suandantas datas da ses persunal ch'èn necessarias per ademplir sias incumbensas tenor l'alinea 1, inclusiv datas persunalas spezialmain sensiblas e profils da persunalitad:

a.

indicaziuns davart la persuna;

b.

indicaziuns davart la situaziun da la sanadad areguard la capacitad da lavurar;

c.

indicaziuns davart la prestaziun e davart il potenzial sco er davart il svilup persunal e professiunal;

d.

datas ch'èn necessarias en il rom da la cooperaziun tar l'execuziun dal dretg d'assicuranza sociala;

e.

actas da proceduras e decisiuns d'autoritads en connex cun la lavur.

³ El è responsabel per la protecziun e per la segirezza da las datas.

⁴ El dastga dar vinavant datas a terzas persunas, sch'igl exista ina basa giuridica correspundenta u sche la persuna pertutgada ha dà ses consentiment en scrit en chaussa.

⁵ El decretescha disposiziuns executivas davart:

a.

l'architectura, l'organisaziun e la gestiun dal sistem u dals sistems d'infurmaziun;

b.

l'elavuraziun da las datas, en spezial l'acquisiziun, la conservaziun, l'archivaziun e la destrucziun;

c.

las autorisaziuns d'elavurar las datas;

d.

las categorias da datas tenor l'alinea 2;

e.

la protecziun e la segirezza da las datas.

⁶ El po prevair che datas betg spezialmain sensiblas pon vegnir communitgadas tras ina procedura d'invista. El decretescha las disposiziuns executivas necessarias.

¹ La Cussegliaziun sociala dal persunal da l'administraziun federala (CSPers) elavura sin palpiri ed en in sistem d'infurmaziun las datas da las persunas che sa drizzan ad ella (clientella) per:

a.

cussegliar e sustegnair la clientella en ils secturs lavur, fatgs socials, sanadad e finanzas;

b.

decider davart dumondas da prestaziun tenor l'Ordinaziun dals 18 da december 2002⁶⁷ davart il fond da sustegn dal persunal da la Confederaziun;

c.

attribuir ils meds finanzials per l'integraziun professiunala da persunas cun impediments en l'administraziun federala;

d.

manar ils cas (case management).

² Per ademplir sias incumbensas po la CSPers elavurar las suandantas datas persunalas spezialmain sensiblas sco er ils suandants profils da la persunalitad da la clientella:

a.

la situaziun privata;

b.

la situaziun da la sanadad;

c.

la capacitad da prestaziun;

d.

il motiv ed il grad da l'invaliditad.

³ Ils emploiads da la CSPers ed ils uffizis responsabels per il support tecnic survegnan access al sistem d'infurmaziun, uschenavant che quai è necessari per ademplir lur incumbensas.

⁴ La CSPers po render accessiblas las datas persunalas ed ils profils da la persunalitad tenor l'alinea 2 a las suandantas persunas ed als suandants uffizis, uschenavant che talas e tals dovran questas infurmaziuns per ademplir lur incumbensas:

a.

als superiurs directs;

b.

als servetschs da persunal;

c.

als posts cumpetents da la AI, da la SUVA e da l'assicuranza militara;

d.

al Servetsch medical da l'administraziun generala da la Confederaziun;

e.

a l'Uffizi federal da persunal en il rom da l'attribuziun dals meds finanzials per l'integraziun professiunala da persunas cun impediments;

f.

als commembers dal cussegl dal fond da sustegn dal persunal da la Confederaziun.

⁵ La CSPers è responsabla per la protecziun da las datas e per la segirezza dal sistem d'infurmaziun.

⁶ Il Cussegl federal decretescha disposiziuns executivas davart:

a.

l'organisaziun e la gestiun dal sistem d'infurmaziun;

b.

l'elavuraziun da las datas, en spezial l'acquisiziun, la conservaziun, la communicaziun, l'archivaziun e la destrucziun;

c.

las autorisaziuns d'elavurar las datas;

d.

ils catalogs da datas.

¹ Il servetsch medical cumpetent elavura quellas datas persunalas spezialmain sensiblas davart la sanadad ch'èn necessarias per:

a.

giuditgar las qualificaziuns dals candidats cur ch'els vegnan engaschads;

b.

giuditgar las qualificaziuns dals emploiads durant la relaziun da lavur;

c.

giuditgar las ristgas d'invaliditad e da morbiditad dals candidats cur ch'els vegnan engaschads per funcziuns relevantas per la segirezza.⁶⁹

^1bis El po elavurar questas datas en in sistem d'infurmaziun.⁷⁰

^1ter Ils emploiads dal servetsch medical ed ils uffizis responsabels per il support tecnic survegnan access al sistem d'infurmaziun, uschenavant che quai è necessari per ademplir lur incumbensas.⁷¹

^1quater Il Cussegl federal decretescha disposiziuns executivas davart:

a.

l'organisaziun e la gestiun dal sistem d'infurmaziun;

b.

l'elavuraziun da las datas, en spezial l'acquisiziun, la conservaziun, la communicaziun, l'archivaziun e la destrucziun;

c.

ils catalogs da datas;

d.

las mesiras tecnicas ed organisatoricas per impedir che terzas persunas betg autorisadas possian elavurar datas persunalas.⁷²

² El dastga infurmar ils posts interessads davart las conclusiuns finalas da constataziuns medicalas mo per quant che quai è necessari per giuditgar l'abilitad da vegnir engaschà ed assicurà e l'abilitad da lavurar da candidats u per prender posiziun en cas da pretaisas or da la relaziun da lavur.

³ Dal rest dastga el dar vinavant datas da sanadad ed actas medicinalas mo cun l'approvaziun en scrit da la persuna pertutgada; sche l'approvaziun vegn refusada, po ins mo dar vinavant datas u actas cun l'autorisaziun dal post inditgà en las disposiziuns executivas.

⁴ L'autorisaziun tenor l'alinea 3 vegn refusada, sche:

a.

la persuna, davart la quala i vegn pretendì infurmaziuns, ha in interess dominant da discreziun;

b.

questa pregiuditgass essenzialmain il patrun en la realisaziun da sias incumbensas;

c.

interess publics pretendan quai.

¹ Las disposiziuns executivas reglan las prestaziuns dals patruns als emploiads en cas che quels èn impedids da lavurar pervia da malsogna, accident, invaliditad, servetsch militar, servetsch da protecziun civila e servetsch civil sco er en cas da maternitad.

² Ellas reglan las prestaziuns als survivents en cas da mort d'in emploià.

³ Ellas reglan ultra da quai l'imputaziun da las prestaziuns d'assicuranzas socialas obligatoricas en Svizra ed a l'exteriur vi da la paja sco er ulteriuras prestaziuns.

¹ Visavi terzas persunas ch'èn responsablas per la malsogna, l'accident, l'invaliditad u la mort surpiglia il patrun la responsabladad per ils dretgs da l'emploià e da ses survivents al mument da l'eveniment fin a l'autezza da sias prestaziuns.

² Il patrun ha in dretg da regress sin il consort da l'emploià, sin il partenari registrà, sin ses parents en lingia ascendenta e descendenta u sin persunas che vivan cun ella en cuminanza sulettamain, sch'els han provocà l'impediment da lavur cun intenziun u tras greva negligientscha.⁷³

¹ Il Cussegl federal regla las prestaziuns che vegnan pajadas als emploiads per il mantegniment da lur uffants sco cumplettaziun dals supplements da famiglia tenor ils urdens da supplements da famiglia dals chantuns.⁷⁴

² Las disposiziuns executivas pon prevair mesiras che faciliteschan la tgira dals uffants. Ellas pon prevair mesiras che faciliteschan la tgira sco er prestaziuns en favur d'emploiads che tgiran persunas dependentas impedidas d'acquistar in gudogn u che pajan per talas persunas.

³ Las disposiziuns executivas pon prevair mesiras e prestaziuns per mitigiar las consequenzas da direzzas socialas.

⁴ Sch'ins sto visar la plazza a pli gronds effectivs da persunal per motivs economics u da manaschi, decretescha il patrun in plan social. Là nua che la relaziun da lavur è reglada tras in contract da lavur collectiv (art. 38), fixeschan las parts contractantas il plan social tenor il contract da lavur collectiv. Sch'ellas na van betg d'accord, fixescha la dretgira da cumpromiss (art. 38 al. 3) il plan social.

⁵ Las disposiziuns executivas pon prevair ulteriuras mesiras e prestaziuns per la segirezza sociala dal persunal, surtut il sustegn en cas da reorientaziun professiunala u prestaziuns en cas da pensiunament anticipà.

Las disposiziuns executivas pon prevair ultra da quai:

a.

mesiras e prestaziuns per gudagnar, mantegnair e distinguer persunal;

b.

premias da fidaivladad;

c.

mesiras e prestaziuns per promover invenziuns e per distinguer propostas da meglieraziun;

d.

mesiras e prestaziuns en favur d'in cumportament ecologic, conscient da la sanadad e che promova la segirezza durant la lavur;

e.

il manaschi u il sustegn d'indrizs en favur dal persunal;

f.

la procuraziun d'alloschis als lieus da lavur nua che la purschida d'abitaziuns è insuffizienta u là nua che circumstanzas da lavur particularas pretendan quai sco er il sustegn tar la cumpra u la locaziun da spazi d'abitar;

g.

reducziuns sin prestaziuns e products da la Confederaziun.

¹ Ils emploiads dals patruns tenor l'artitgel 2 alinea 1 literas a, b ed e-i èn assicurads tar PUBLICA cunter las consequenzas economicas da la vegliadetgna, da l'invaliditad e da la mort.

² Las unitads administrativas da l'administraziun federala decentrala cun atgna persunalitad giuridica e cun atgna contabilitad, che han in statut da persunal che divergescha da questa lescha sin fundament d'ina lescha speziala u che han atgnas cumpetenzas da patrun tenor ils artitgels 3 alinea 2 e 37 alinea 3 areguard il dretg da persunal, assicureschan lur emploiads medemamain tar PUBLICA.

¹ Il Cussegl federal vala sco patrun en il senn da la Lescha dals 20 da december 2006⁷⁷ davart la PUBLICA per ils emploiads tenor l'artitgel 32a; l'alinea 2 resta resalvà.

² Las unitads administrativas da l'administraziun federala decentrala cun atgna persunalitad giuridica e cun atgna contabilitad vegnan consideradas sco patrunas da lur persunal.

³ Il Cussegl federal designescha ils represchentants da las lavurantas e dals lavurants en la cumissiun da la cassa da provediment da la Confederaziun (art. 32d al. 2).

¹ L'affiliaziun dals patruns a PUBLICA tenor l'artitgel 4 alinea 1 da la Lescha dals 20 da december 2006⁷⁸ davart la PUBLICA vegn realisada tras in contract d'affiliaziun da dretg public. Il DFF suttascriva il contract per il Cussegl federal.⁷⁹

² Ils reglaments da provediment èn ina part dal contract d'affiliaziun.

³ La conclusiun e la midada d'in contract d'affiliaziun basegnan la cooperaziun ed il consentiment da l'organ paritetic. Contracts d'affiliaziun d'auters patruns ch'il Cussegl federal basegnan - per esser giuridicamain liants - ultra da quai l'approvaziun da quest ultim.

⁴ Midadas da contracts d'affiliaziun ston vegnir approvadas dal Cussegl federal, sche quellas han consequenzas finanzialas per il patrun, per ils emploiads, per las persunas che retiran rentas u per la cassa da provediment.⁸⁰

¹ Ils patruns constitueschan ensemen cun lur persunal e cun las persunas che retiran rentas mintgamai in'atgna cassa da provediment. Cun il consentiment dal Cussegl federal pon plirs patruns constituir ina cassa da provediment communabla. Il Cussegl federal po prescriver che plirs patruns stoppian fusiunar ad ina cassa da provediment communabla.⁸¹

² Las unitads administrativas da l'administraziun federala decentrala cun atgna persunalitad giuridica e cun atgna contabilitad ch'èn suttamessas a questa lescha senza las divergenzas pervia d'ina lescha speziala e senza las cumpetenzas dal dretg da persunal d'in patrun tenor ils artitgels 3 alinea 2 e 37 alinea 3, constitueschan - cun il Cussegl federal sco patrun - ina cassa da provediment communabla (cassa da provediment da la Confederaziun), sche las prescripziuns da la lescha speziala na prevesan betg insatge auter. Cun il consentiment dal Cussegl federal pon er las unitads administrativas da l'administraziun federala decentrala tenor l'artitgel 32a alinea 2 s'affiliar a la cassa da provediment da la Confederaziun.⁸² Mintga patrun che fa part da la cassa da provediment da la Confederaziun è ina part dal contract communabel d'affiliaziun.⁸³

^2bis Sch'ina fusiun tenor l'alinea 1 u in'affiliaziun a la cassa da provediment da la Confederaziun para inditgada per motivs d'assicuranza u da provediment, cunzunt pervia da la grondezza, pervia da la structura e pervia da las incumbensas d'in patrun, po il Cussegl federal ordinar la fusiun u acceptar ina dumonda d'affiliaziun.⁸⁴

³ Las cassas da provediment surpiglian lur agens custs. En cas da cassas da provediment communablas maina PUBLICA ina contabilitad separada per patrun.

¹ Mintga cassa da provediment cumpiglia in organ paritetic che sa cumpona da represchentants dal patrun e dals emploiads.

² Sche plirs patruns constitueschan ina cassa da provediment communabla, sa drizza la represchentanza en l'organ paritetic dals patruns e dals emploiads tenor la part da mintga singul patrun vi da l'entir chapital da garanzia da la cassa da provediment.

³ Il Cussegl federal regla en in'ordinaziun l'elecziun dals organs paritetics da las singulas cassas da provediment. El po delegar questa cumpetenza als patruns che na fan betg part da la cassa da provediment da la Confederaziun.

¹ Sch'in patrun ubain ina unitad administrativa sorta da PUBLICA u d'ina cassa da provediment ubain mida il status giuridic, vegnan transferidas las persunas assicuradas activas e las persunas pensiunadas ch'èn suttamessas a quest patrun ubain a questa unitad administrativa en il nov institut da provediment respectivamain en la nova cassa da provediment.

² Sche l'interess da la Confederaziun per l'extrada u per ina midada dal status pretenda quai, pon las persunas pensiunadas restar tar PUBLICA respectivamain tar la cassa da provediment precedenta.

³ Il patrun ch'è cumpetent - suenter l'extrada u suenter la midada dal status - per las persunas assicuradas activas sto er surpigliar la finanziaziun da las obligaziuns dal patrun per las persunas pensiunadas ch'èn restadas tar PUBLICA respectivamain tar la cassa da provediment precedenta. El gulivescha l'eventuala perdita che na vegn betg garantida tras la facultad avant maun e che resulta cun laschar restar las persunas pensiunadas tar PUBLICA.

⁴ La Confederaziun po surpigliar la finanziaziun da questas obligaziuns, sch'il Cussegl federal è stà il patrun precedent e sch'ina lescha na prevesa betg insatge auter.

¹ Las contribuziuns dals patruns per il provediment per la vegliadetgna, per l'assicuranza da ristga e per la renta transitorica importan en tut almain 11 e maximalmain 13,5 pertschient da la summa dal salari assicurabla. Lur import sa drizza tenor la structura da ristga e da vegliadetgna da las persunas assicuradas tar la cassa da provediment, tenor ils retgavs ch'èn da spetgar a lunga vista, tenor la midada dal tschains tecnic e tenor la situaziun economica dal patrun.

² Ils patruns fixeschan lur contribuziuns suenter avair tadlà l'organ paritetic da las cassas da provediment.

³ Las contribuziuns da las lavurantas e dals lavurants vegnan graduadas tenor la vegliadetgna da las persunas assicuradas.

⁴ En il rom da l'artitgel 66 alinea 1 da la Lescha federala dals 25 da zercladur 1982⁸⁵ davart il provediment professiunal per vegls, survivents ed invaliditad (LPP) e da l'artitgel 331 alinea 3 DO⁸⁶ pon ils reglaments da provediment prevair divergenzas da la finanziaziun paritetica da las prestaziuns da ristga e da las prestaziuns da vegliadetgna.⁸⁷

⁵ Sco salari assicurabel valan il salari suttamess a la AVS ed ils supplements tenor l'artitgel 15. Dal salari assicurabel na fan betg part l'indemnisaziun d'expensas e da remuneraziuns per prestaziuns sco lavur supplementara e sururas, il servetsch da pichet, la lavur da notg u la lavur da squadra.

⁶ La determinaziun dal salari coordinà vegn fatga resguardond il grad d'occupaziun da l'emploià. L'import da coordinaziun po vegnir fixà sco procentuala dal salari suttamess a la AVS.

⁷ Il gudogn assicurà correspunda al salari annual assicurabel, main l'import da coordinaziun.

Ils patruns incassan las contribuziuns dals patruns debitadas a PUBLICA tar lur unitads administrativas, e quai sin la summa dals gudogns assicurads, en la furma d'ina contribuziun independenta da la vegliadetgna da l'emploià. Quai na vala betg per patruns tenor l'artitgel 32a alinea 2.

¹ L'obligaziun da pajar contribuziuns al provediment per la vegliadetgna en la prioritad da contribuziuns cumenza il 1. da schaner da l'onn che suonda il 21. onn da vegliadetgna cumplenì e dura fin cur che l'obligaziun da pajar contribuziuns tenor la LAVS⁸⁸ chala.

² Ils reglaments da provediment pon fixar che las contribuziuns al provediment per la vegliadetgna èn constitutivas per la renta fin al 70. onn da vegliadetgna cumplenì.

³ Sche la persuna assicurada finescha la relaziun da lavur tranter il 60. ed il 70. onn da vegliadetgna u sch'ella reducescha il grad d'occupaziun, po ella pretender ch'i vegnia pajada la renta da vegliadetgna correspundenta u in renta da vegliadetgna parziala.

⁴ La prestaziun da vegliadetgna tenor reglament dependa da las contribuziuns pajadas e dals retgavs da facultad. Las tariffas da conversiun vegnan fixadas tenor la matematica d'assicuranza. Il reglament da provediment regla la retratga da la prestaziun da vegliadetgna, e quai ubain en la furma d'ina cumpensaziun en chapital, ubain en la furma d'ina renta che cumenza suenter la fin da l'obligaziun da pajar contribuziuns tenor la LAVS.

¹ L'obligaziun da pajar contribuziuns per las ristgas da mort e d'invaliditad cumenza il 1. da schaner da l'onn che suonda il 17. onn da vegliadetgna cumplenì.

² Las prestaziuns d'invaliditad vegnan pajadas, cur che la persuna assicurada survegn il dretg da talas tenor l'artitgel 23 LPP⁸⁹ e cur ch'ella na survegn betg pli in salari da ses patrun, perquai che la relaziun da lavur finescha, respectivamain cur ch'ella na survegn betg pli las prestaziuns d'assicuranza che remplazzan il salari.⁹⁰

^2bis Sch'i n'è betg avant maun ina invaliditad tenor l'alinea 2 e sch'ina controlla medicala tras il servetsch medical cumpetent mussa ch'igl è mo avant maun ina invaliditad professiunala, po PUBLICA pajar prestaziuns d'invaliditad sin dumonda dal patrun, sche las mesiras d'integraziun n'han gì nagin success. Il patrun paja a PUBLICA il chapital da garanzia necessari.⁹¹

³ Las prestaziuns en cas d'invaliditad e da mort sa basan sin il dabun da vegliadetgna che po vegnir acquirì fin a la fin da l'obligaziun da pajar contribuziuns tenor la LAVS⁹². Ils reglaments da provediment pon prevair in tschains da projecziun per eruir quest dabun.⁹³

¹ Las disposiziuns executivas pon prevair ina renta transitorica per ils cas ch'il pensiunament ha lieu avant la vegliadetgna da renta tenor l'artitgel 21 LAVS⁹⁵. La renta transitorica vegn da princip finanziada dals emploiads. En il cas singul pon ils patruns sa participar a la finanziaziun da maximalmain 50 pertschient da la renta transitorica.

² Per tschertas categorias da persunal u per motivs socials po la participaziun dal patrun a la finanziaziun da la renta transitorica importar dapli che 50 pertschient.

¹ L'organ paritetic da la cassa da provediment fixescha l'adattaziun da las rentas a la chareschia tenor il retgav da la facultad che stat a disposiziun per quest intent. In'adattaziun da las rentas a la chareschia po avair lieu pir suenter ch'igl è vegnì constituì ina reserva da fluctuaziun d'almain 15 pertschient.

² En la cassa da provediment da la Confederaziun vala la decisiun da l'organ paritetic per tut ils patruns. Ella n'ha naginas consequenzas per ils anteriurs emploiads da la Confederaziun che retiran - il mument da l'adattaziun - lur renta d'ina autra instituziun da provediment che PUBLICA u d'ina autra cassa da provediment che tutga tar PUBLICA. La decisiun n'ha medemamain naginas consequenzas per las persunas pensiunadas, las qualas fan part d'in effectiv serrà (art. 23 al. 2 segunda frasa da la Lescha dals 20 da december 2006⁹⁶ davart la PUBLICA), uschè ditg che questas persunas n'èn betg vegnidas transferidas - tenor l'artitgel 24 alinea 4 da la Lescha dals 20 da december 2006 davart PUBLICA - en la cassa da provediment da la Confederaziun.

¹ Sch'ils retgavs da facultad da la cassa da provediment na permettan betg in'adattaziun da las rentas a la chareschia u permettan mo in'adattaziun insuffizienta, pon ils patruns concluder in'adattaziun extraordinaria adequata da las rentas da lur anteriurs emploiads a la chareschia u il pajament d'in supplement unic. Per ils patruns che fan part da la cassa da provediment da la Confederaziun decida il Cussegl federal.

² Il conclus dals patruns tenor l'alinea 1 n'ha naginas consequenzas per:

a.

ils anteriurs emploiads che retiran - il mument ch'ina mesira tenor l'alinea 1 entra en vigur - lur renta d'ina autra instituziun da provediment che PUBLICA u d'ina autra cassa da provediment che tutga tar PUBLICA ubain ch'èn assegnads - entaifer ina cassa da provediment cuminaivla tenor l'artitgel 32d alineas 1 e 2 - ad in auter patrun affilià a PUBLICA; e

b.

las persunas che retiran ina renta e che fan part d'in effectiv serrà (art. 23 al. 2 segunda frasa da la Lescha federala dals 20 da december 2006⁹⁸ davart la PUBLICA).

³ Ils patruns indemniseschan a PUBLICA il chapital da garanzia ch'è necessari per finanziar las mesiras tenor l'alinea 1.

¹ Ils patruns infurmeschan il persunal e sias organisaziuns a temp e cumplainamain davart tut las fatschentas da persunal impurtantas.

² Els consulteschan il persunal e sias organisaziuns surtut:

a.

avant midadas intenziunadas da questa lescha;

b.

avant la decretaziun da disposiziuns executivas tar questa lescha;

c.

avant la creaziun u la midada da sistems per elavurar datas che pertutgan il persunal;

d.

avant il transferiment da parts da l'administraziun u d'in manaschi u d'ina part d'in tal sin ina terza persuna;

e.

en connex cun dumondas da la segirezza da lavur e dal provediment da sanadad tenor l'artitgel 6 alinea 3 da la Lescha da lavur dals 13 da mars 1964⁹⁹.

³ Els tractan cun las organisaziuns dal persunal.

⁴ Las disposiziuns executivas reglan la cooperaziun dal persunal e da sias organisaziuns. Ellas pon prevair organs da consultaziun, da mediaziun e da decisiun che pon sa cumponer en moda paritetica.

¹ Sch'i na dat nagin accord en cas da dispitas or da la relaziun da lavur, decretescha il patrun ina disposiziun.

^1bis Decisiuns da transferiment u autras ordinaziuns da servetsch al persunal ch'è suttamess ad in'obligaziun da transferiment tenor l'artitgel 21 alinea 1 literas a e c^bis n'èn betg contestablas.¹⁰⁰

² La procedura d'emprima instanza sco er la procedura da recurs tenor l'artitgel 36 èn gratuitas, cun excepziun da cas da levsenn.¹⁰¹

³ Persunas che han candidà per in post e ch'èn vegnidas refusadas n'han betg il dretg ch'i vegnia decretada ina disposiziun contestabla.¹⁰²

Ils recurs han mo in effect suspensiv, sche l'instanza da recurs ordinescha in tal d'uffizi u sin dumonda d'ina partida.

¹ Sche l'instanza da recurs approvescha il recurs cunter ina disposiziun davart la disditga da la relaziun da lavur tras il patrun e sch'ella na returna excepziunalmain betg il cas a l'instanza precedenta, sto ella:

a.

conceder ina indemnisaziun al recurrent, sch'i mancan motivs objectivs suffizients per la disditga ordinaria u motivs relevants per la disditga immediata u sche prescripziuns da procedura èn vegnidas violadas;

b.

ordinar ch'il salari vegnia pajà vinavant fin a la scadenza dal termin da disditga ordinari u dal contract da lavur da durada limitada, sch'i mancan motivs relevants per ina disditga immediata;

c.

prolungar la relaziun da lavur fin a la scadenza dal termin da disditga ordinari, sche prescripziuns davart ils termins da disditga èn vegnids violadas.

² L'indemnisaziun tenor l'alinea 1 litera a vegn fixada da l'instanza da recurs considerond tut las circumstanzas. Ella importa per regla almain sis pajas mensilas e maximalmain ina paja annuala.

¹ Il patrun porscha a l'emploià la lavur ch'el aveva u - sche quai n'è betg pussaivel - in'autra lavur pretendibla, sche l'instanza da recurs ha approvà il recurs cunter ina disposiziun davart la disditga da la relaziun da lavur per in dals suandants motivs:

a.

la disditga era vegnida pronunziada, perquai che l'emploià aveva fatg en buna fai ina denunzia tenor l'artitgel 22a alinea 1 u ina annunzia tenor l'artitgel 22a alinea 4 u perquai ch'el aveva dà perditga;

b.

la disditga è abusiva tenor l'artitgel 336 DO¹⁰⁶;

c.

la disditga era vegnida pronunziada durant ina perioda numnada en l'artitgel 336c alinea 1 DO;

d.

la disditga è discriminanta tenor l'artitgel 3 u 4 da la Lescha d'egualitad dals 24 da mars 1995¹⁰⁷.

² Sch'il recurs vegn approvà e sche l'emploià dumonda quai, al conceda l'instanza da recurs ina indemnisaziun che importa per regla almain sis pajas mensilas e maximalmain ina paja annuala, empè d'ordinar la cuntinuaziun da l'engaschament tenor l'alinea 1.

¹ Cunter las disposiziuns dal patrun poi vegnir fatg recurs tar il Tribunal administrativ federal.¹¹⁰

² Recurs cunter disposiziuns che pertutgan ina relaziun da lavur tar il Tribunal federal giuditgescha ina cumissiun da recurs che consista da las presidentas u dals presidents da las dretgiras administrativas dals chantuns Vad, Lucerna e Tessin. En cas d'impediment vegnan applitgadas las reglas che valan per la dretgira administrativa, a la quala lavura la commembra u il commember pertutgà. La procedura sa drizza tenor la Lescha dals 17 da zercladur 2005¹¹¹ davart il Tribunal administrativ federal. La cumissiun vegn presidiada da quella commembra u da quel commember, da la quala u dal qual la lingua da lavur è la lingua dal process.

³ Recurs cunter disposiziuns che pertutgan ina relaziun da lavur tar il Tribunal penal federal giuditgescha il Tribunal administrativ federal.

⁴ Recurs cunter disposiziuns che pertutgan ina relaziun da lavur tar il Tribunal administrativ federal giuditgescha il Tribunal penal federal.

En dispitas davart las parts dal salari che dependan da la prestaziun vegn admess in recurs tar ina instanza giudiziala (art. 36) mo, sch'el pertutga l'egualitad da las schlattainas.

¹ Il Cussegl federal decretescha las disposiziuns executivas. El prenda resguard che quellas na restrenschan betg ils patruns en lur autonomia necessaria per ademplir lur pensums.

² Las disposiziuns executivas tenor l'alinea 1 valan er per il persunal dals Servetschs dal parlament e dal Tribunal federal, per quant che l'Assamblea federala u il Tribunal federal na decreteschan betg disposiziuns cumplettantas u divergentas per lur persunal.

³ Ils auters patruns decreteschan las disposiziuns executivas, nun che questa lescha attribueschia questa cumpetenza unicamain al Cussegl federal.¹¹³

^3bis Las unitads administrativas, a las qualas il Cussegl federal ha concedì cumpetenzas da patrun tenor l'artitgel 3 alinea 2, decreteschan las disposiziuns executivas cun resalva da l'approvaziun tras il Cussegl federal.¹¹⁴

⁴ Uschenavant ch'il DO¹¹⁵ vala confurm al senn tenor l'artitgel 6 alinea 2, pon ils patruns divergiar en lur disposiziuns executivas:

a.

da las disposiziuns betg obligatoricas dal DO;

b.

da las disposiziuns obligatoricas dal DO mo a favur dal persunal.¹¹⁶

¹ Las Viafiers federalas svizras sco er ils ulteriurs patruns autorisads dal Cussegl federal concludan per lur sectur contracts da lavur collectivs (CLC) cun lur federaziuns da persunal.¹¹⁷

² Il CLC vala da princip per tut il persunal dal patrun respectiv.

³ Il CLC prevesa ina dretgira da cumpromiss. Questa decida en cas che las parts contractantas na van betg d'accord davart la dimensiun d'ina cumpensaziun da chareschia e davart la reglamentaziun tenor il contract da lavur collectiv dal plan social. Las parts contractantas pon transferir a la dretgira da cumpromiss las cumpetenzas da decider en ulteriurs cas da discordia.

⁴ Las parts contractantas pon prevair tranter auter en il CLC:

a

organs che decidan en il lieu dals organs ordinaris dal stadi davart dispitas tranter las parts dal CLC; sch'il CLC na prevesa betg da surdar ad in organ contractual da reglar las dispitas, decida il Tribunal administrativ federal definitivamain davart dispitas tranter las partidas dal CLC;¹¹⁸

b.

l'incassament da contribuziuns per l'execuziun dal CLC.

⁵ Sch'i na dat nagin CLC tranter ils partenaris socials, convocheschan els ina cumissiun da mediaziun concernent las dumondas dispitaivlas. Questa suttametta propostas da soluziuns.

¹ La Lescha dals 30 da zercladur 1927¹¹⁹ davart ils funcziunaris vegn abrogada.

² L'artitgel 48 alineas 1 fin 5^ter da la Lescha dals 30 da zercladur 1927 davart ils funcziunaris resta vinavant en vigur.

³ Il Cussegl federal po prevair che ulteriuras disposiziuns da la Lescha dals 30 da zercladur 1927 da funcziunaris restan anc en vigur per in temp limità.

...¹²⁰

¹ Fin a l'entrada en vigur da las disposiziuns executivas necessarias per l'execuziun da questa lescha tenor l'artitgel 37 u dal CLC tenor l'artitgel 38 sa drizza la relaziun da lavur:

a.

tar ils departaments, tar la Chanzlia federala, tar las cumissiuns federalas da cumpromiss e da recurs, tar il Tribunal federal sco er tar ils Servetschs dal parlament tenor l'Ordinaziun dals 10 da november 1959¹²¹ davart ils emploiads;

b.

tar las Viafiers federalas svizras tenor l'Urden d'emploiads da las VFF dals 2 da fanadur 1993¹²²;

c.

tar la Posta svizra tenor l'Urden dals emploiads da la Posta¹²³.

² Il Cussegl federal po declerar per applitgabels per in temp limità ulteriurs decrets executivs che sa basan sin la Lescha dals 30 da zercladur 1927¹²⁴ davart ils funcziunaris.

³ Sch'ins ha decretà ina disposiziun en connex cun ina dispita davart pretensiuns or da la relaziun da lavur avant l'entrada en vigur da questa lescha, sa drizza la procedura da recurs tenor il dretg vegl.

⁴ Relaziuns da lavur ch'existan gia avant l'entrada en vigur da questa lescha tenor la Lescha dals 30 da zercladur 1927 davart ils funcziunaris, valan automaticamain tenor il dretg nov, sch'ellas n'èn betg vegnids schliads tras disditga ordinaria u nunelecziun tenor il dretg vegl.

¹ Las preparativas per midar a la prioritad da contribuziuns sa drizzan tenor l'artitgel 26 da la Lescha dals 20 da december 2006¹²⁶ davart la PUBLICA. L'organ paritetic propona a temp al DFF, per mauns dal Cussegl federal, da laschar entrar en vigur las mesiras necessarias per ch'il contract d'affiliaziun inclusiv ils reglaments da provediment valian il mument da l'entrada en vigur da questa lescha.

² Uschè ditg che la vegliadetgna da la AVS è pli bassa per las dunnas che per ils umens, prevesan ils reglaments da provediment:

a.

d'applitgar la medema tariffa da conversiun per las dunnas che van en pensiun tranter il 64. ed il 65. onn da vegliadetgna sco per las persunas che van en pensiun a la vegliadetgna da 65 onns;

b.

da calcular il dabun da vegliadetgna per ils umens e per las dunnas fin al 65. onn da vegliadetgna cumplenì per eruir las prestaziuns en cas d'invaliditad e da mort.

³ ...¹²⁷

¹ Questa lescha è suttamessa al referendum facultativ.

² Il Cussegl federal fixescha l'entrada en vigur; el po metter en vigur la lescha en moda graduada temporalmain e tenor categorias da persunal.

Entrada en vigur:
per las Viafiers federalas: 1. da schaner 2001¹²⁸
per l'administraziun federala, las unitads decentralisadas da l'administraziun, il Tribunal federal, ils Servetschs dal parlament¹²⁹ e la Posta svizra¹³⁰: 1. da schaner 2002