01.05.2024 - * / In Kraft
01.01.2024 - 30.04.2024
01.10.2023 - 31.12.2023
01.09.2023 - 30.09.2023
01.07.2023 - 31.08.2023
01.01.2020 - 30.06.2023
  DEFRITRM • (html)
  DEFRITRM • (pdf)

01.01.2019 - 31.12.2019
01.01.2018 - 31.12.2018
01.09.2017 - 31.12.2017
01.10.2016 - 31.08.2017
01.08.2016 - 30.09.2016
01.07.2016 - 31.07.2016
20.05.2015 - 30.06.2016
01.01.2015 - 19.05.2015
01.07.2014 - 31.12.2014
11.06.2014 - 30.06.2014
01.06.2014 - 10.06.2014
01.01.2014 - 31.05.2014
27.12.2013 - 31.12.2013
01.07.2013 - 26.12.2013
01.01.2013 - 30.06.2013
01.05.2012 - 31.12.2012
01.01.2012 - 30.04.2012
01.01.2011 - 31.12.2011
01.07.2010 - 31.12.2010
01.01.2010 - 30.06.2010
01.01.2009 - 31.12.2009
01.09.2008 - 31.12.2008
01.04.2008 - 31.08.2008
01.01.2008 - 31.03.2008
01.05.2007 - 31.12.2007
01.01.2007 - 30.04.2007
01.12.2005 - 31.12.2006
01.02.2005 - 30.11.2005
01.01.2005 - 31.01.2005
01.03.2004 - 31.12.2004
01.01.2004 - 29.02.2004
01.10.2003 - 31.12.2003
01.04.2003 - 30.09.2003
01.02.2003 - 31.03.2003
01.01.2003 - 31.01.2003
01.01.2001 - 31.12.2002
Fedlex DEFRITRMEN
Versionen Vergleichen

741.01

Rumantsch è ina lingua naziunala, ma ina lingua parzialmain uffiziala da la Confederaziun, numnadamain en la correspundenza cun persunas da lingua rumantscha. La translaziun d'in decret federal serva a l'infurmaziun, n'ha dentant nagina validitad legala.

Lescha
davart il traffic sin via

(LTV)1

dals 19 da december 1958 (versiun dal 1. da schaner 2020)

1 Titel tenor la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989, en vigur dapi il 1. da favr. 1991 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209).

L'Assamblea federala da la Confederaziun svizra,

sa basond sin ils artitgels 82 alineas 1 e 2, 110 alinea 1 litera a, 122 alinea 1 e
123 alinea 1 da la Constituziun federala2,3
suenter avair gì invista da la missiva dal Cussegl federal dals 24 da zercladur 19554,

concluda:

2 SR 101

3 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

4 BBl 1955 II 1

I. titel Disposiziuns generalas

Art. 1

1 Questa lescha ordinescha il traffic sin las vias publicas sco er la responsabladad e l'assicuranza per donns che vegnan chaschunads tras vehichels a motor, tras velos u tras urdains sumegliants a vehichels.5

2 Las reglas da traffic (art. 26-57a) valan per ils manischunzs da vehichels a motor e per ils ciclists sin tut las vias che servan al traffic public; per ils auters utilisaders da la via valan ellas mo sin las vias avertas entiramain u limitadamain per ils vehichels a motor u per velos.6

3 Per metter en circulaziun vehichels a motor, velos e chars annexs sco er parts da tals vala, uschenavant che questa lescha na prevesa betg insatge auter, la Lescha federala dals 12 da zercladur 20097 davart la segirezza da products.8

5 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

6 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

7 SR 930.11

8 Integrà tras l'art. 20 al. 2 cifra 2 da la LF dals 12 da zer. 2009 davart la segirezza da products (AS 2010 2573; BBl 2008 7407). Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 2

1 Il Cussegl federal è autorisà, suenter avair consultà ils chantuns:

a.
da declerar avertas per vehichels a motor e per velos las vias ch'èn necessarias per il transit general, e quai cun u senza restricziuns;
b.
da decretar temporarmain per tut la Svizra scumonds da traffic per tuttas u per singulas spezias da vehichels a motor;
c.9
...

2 Per vehichels a motor grevs che servan al transport da rauba vala in scumond da charrar la notg da las 22.00 fin a las 05.00 sco er in scumond da charrar la dumengia. Il Cussegl federal regla ils detagls.10

3 Il Cussegl federal decretescha ina glista da las vias ch'èn mo avertas per vehichels a motor. El designescha questas vias, uschenavant che l'Assamblea federala n'è betg cumpetenta en chaussa, suenter avair consultà ils chantuns u sin proposta da quels. El fixescha tge spezias da vehichels a motor che dastgan circular sin talas vias.11

3bis L'Uffizi federal da vias (UVIAS) dispona las mesiras per regular localmain il traffic sin las vias naziunalas.12 Cunter talas disposiziuns han er las vischnancas il dretg da far recurs, uschenavant che mesiras da traffic vegnan ordinadas sin lur territori.13

4 Il traffic po vegnir limità u bloccà temporarmain sin tschertas vias, sche quai è necessari per l'armada u per la protecziun civila. Il Cussegl federal designescha ils posts dal militar e da la protecziun civila ch'èn cumpetents en chaussa. Avant che decider consulteschan els las autoritads chantunalas.14

5 Per las vias en proprietad da la Confederaziun decidan las autoritads federalas designadas dal Cussegl federal, sche e sut tge premissas ch'il traffic public è permess. Ellas procuran per la signalisaziun necessaria.

9 Abolì tras la cifra I da la LF dals 22 da mars 1991, cun effect dapi ils 15 da mars 1992 (AS 1992 534; BBl 1988 II 1333).

10 Versiun tenor l'art. 6 cifra 2 da la LF dals 8 d'oct. 1999 davart il transferiment dal traffic, en vigur dapi il 1. da schan. 2001 (AS 2000 2864; BBl 1999 6128).

11 Versiun tenor l'art. 63 da la LF dals 8 da mars 1960 davart las vias naziunalas, en vigur dapi ils 21 da zer. 1960 (AS 1960 525; BBl 1959 II 105).

12 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

13 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462). Versiun tenor la cifra 73 da l'agiunta da la LF dals 17 da zer. 2005 davart il TAF, en vigur dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2006 2197; BBl 2001 4202).

14 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989, en vigur dapi il 1. da favr. 1991 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209).

Art. 2a15

1 La Confederaziun promova il manischar en moda segira cun campagnas da sensibilisaziun e cun autras activitads che han in effect preventiv.

2 Ella po coordinar e sustegnair las activitads correspundentas dals chantuns e da las organisaziuns privatas.

15 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da favr. 2005 (AS 2002 2767, 2004 5053 art. 1 al. 1; BBl 1999 4462).

Art. 3

1 La suveranitad chantunala sur da las vias è resalvada en il rom dal dretg federal.

2 Ils chantuns èn autorisads da scumandar, da limitar u da reglar il traffic sin tschertas vias. Els pon surdar questa cumpetenza a las vischnancas cun la resalva dal dretg da far recurs ad in'autoritad chantunala.

3 Il traffic da vehichels a motor e da velos po vegnir scumandà dal tuttafatg u limità temporarmain sin vias che n'èn betg avertas per il transit general; viadis en il servetsch da la Confederaziun èn dentant permess. ...16

4 Autras restricziuns ed ordinaziuns pon vegnir decretadas, sche la protecziun dals abitants ubain da las persunas pertutgadas da canera e da l'impestaziun da l'aria, sche l'eliminaziun da dischavantatgs envers persunas cun impediments, sche la segirezza, sche la facilitaziun ubain la regulaziun dal traffic, sche la protecziun da la via u sche auters motivs che resultan da las relaziuns localas pretendan quai.17 Per tals motivs pon il traffic vegnir limità ed il parcar vegnir reglà spezialmain cunzunt en quartiers d'abitar. Las vischnancas han il dretg da far recurs, sche mesiras da traffic vegnan ordinadas sin lur territori.18 ...19 20

5 Las mesiras per las autras categorias da vehichels e per ils auters utilisaders da la via sa drizzan tenor il dretg chantunal, uschenavant ch'ellas n'èn betg necessarias per reglar il traffic da vehichels a motor e da velos.

6 En cas spezials po la polizia prender las mesiras necessarias, particularmain limitar u deviar temporarmain il traffic.

16 Abolì la frasa tras la cifra 73 da l'agiunta da la LF dals 17 da zer. 2005 davart il TAF, cun effect dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2006 2197; BBl 2001 4202).

17 Versiun tenor la cifra 4 da l'agiunta da la LF dals 13 da dec. 2002 davart l'egualitad da persunas cun impediments, en vigur dapi il 1. da schan. 2004 (AS 2003 4487; BBl 2001 1715).

18 Versiun da la frasa tenor la cifra 73 da l'agiunta da la LF dals 17 da zer. 2005 davart il TAF, en vigur dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2006 2197; BBl 2001 4202).

19 Integrà la frasa tras la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209). Abolì tras la cifra 73 da l'agiunta da la LF dals 17 da zer. 2005 davart il TAF, cun effect dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2006 2197; BBl 2001 4202).

20 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da mars 1984, en vigur dapi il 1. d'avust 1984 (AS 1984 808; BBl 1982 II 871, 1983 I 801).

Art. 4

1 Impediments da traffic na dastgan betg vegnir stgaffids senza motivs stringents; els ston vegnir signalisads en moda suffizienta ed allontanads uschè svelt sco pussaivel.

2 Tgi che sto rumper si la via, deponer material sin via u duvrar ina tala per intents sumegliants, dovra ina permissiun tenor il dretg chantunal.

Art. 5

1 Limitaziuns ed ordinaziuns per il traffic da vehichels a motor e da velos ston vegnir inditgadas tras signals u tras marcaziuns, sch'ellas na valan betg per l'entir territori da la Svizra.

2 Vias e plazzas ch'èn evidentamain resalvadas al diever privat u ad intents particulars, na dovran betg ina signalisaziun u ina marcaziun speziala.

3 Per las vias avertas per vehichels a motor u per velos dastgan vegnir applitgads mo las marcaziuns ed ils signals previs dal Cussegl federal; quels dastgan vegnir installads mo da las autoritads cumpetentas u cun il consentiment da talas.

Art. 621

1 En la vischinanza da vias avertas per vehichels a motor u per velos èsi scumandà da plazzar reclamas u autras annunzias che pon chaschunar scumbigls cun signals e cun marcaziuns, spezialmain talas che pudessan pregiuditgar la segirezza dal traffic cun distrair ils utilisaders da la via.

2 Il Cussegl federal po scumandar dal tuttafatg reclamas ed autras annunzias en la vischinanza d'autostradas e d'autovias.

21 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

Art. 6a22

1 La Confederaziun, ils chantuns e las vischnancas tegnan adequatamain quint dals giavischs da la segirezza dal traffic cun planisar, cun construir, cun mantegnair e cun gestir l'infrastructura da las vias.

2 En collavuraziun cun ils chantuns decretescha la Confederaziun prescripziuns davart la concepziun architectonica da las strivlas melnas.

3 La Confederaziun, ils chantuns e las vischnancas fan in'analisa da lur rait da vias concernent ils lieus, nua ch'i capitan accidents ed ils lieus ch'èn privlus ed elavuran ina planisaziun per eliminar quests lieus.

4 La Confederaziun ed ils chantuns nomineschan ina persuna da contact ch'è responsabla per il sectur da la segirezza dal traffic (incumbensà da segirezza).23

22 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447), cun excepziun dals al. 1, 3 e 4 en vigur dapi il 1. da fan. 2013.

23 Rectificaziun da la CdR da l'AF dals 27 da matg 2014, publitgà ils 11 da zer. 2014 (AS 2014 1387). Concerna mo il text franzos.

II. titel Vehichels e manischunzs da vehichels

1. secziun Vehichels a motor e lur manischunzs

Art. 7

1 In vehichel a motor en il senn da questa lescha è mintga vehichel cun atgna tracziun, tras la quala el vegn muventà sin la terra senza far diever da binaris.

2 Trolleybus e vehichels sumegliants èn suttamess a questa lescha a norma da la legislaziun davart las interpresas da trolleybus.

Art. 8

1 Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart la construcziun e davart l'equipament dals vehichels a motor e da lur chars annexs.

2 En quest connex dispona el las mesiras che servan a la segirezza en il traffic, sco er ad impedir canera, pulvra, fim, odurs ed auters effects donnegiants e mulestus che resultan dal diever dals vehichels. Ultra da quai tegna el quint dals basegns dals umans cun impediments.24

3 El tegna quint en moda commensurada dals basegns che resultan dal diever militar dals vehichels.

24 Integrà la segunda frasa tras la cifra 4 da l'agiunta da la LF dals 13 da dec. 2002 davart l'egualitad da persunas cun impediments, en vigur dapi il 1. da schan. 2004 (AS 2003 4487; BBl 2001 1715).

Art. 925

1 Il pais maximal admess per vehichels u per cumbinaziuns da vehichels importa 40 t, en il traffic cumbinà 44 t; l'autezza maximala admessa importa 4 m e la ladezza maximala admessa 2,55 m respectivamain 2,6 m per vehichels climatisads. La lunghezza maximala per cumbinaziuns da vehichels importa 18,75 m.26

1bis Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart las dimensiuns e davart ils pais dals vehichels a motor e da lur chars annexs. En quest connex tegna el quint dals interess da la segirezza dal traffic, da l'economia e da l'ambient e resguarda regulaziuns internaziunalas.27

2 El fixescha il pais per ischigl sco er ina relaziun adequata tranter la prestaziun dal motor ed il pais total dal vehichel respectivamain da la cumbinaziun da vehichels.

3 Suenter avair consultà ils chantuns po el prevair excepziuns per vehichels a motor e chars annexs en il traffic da lingia e per quels vehichels che pretendan inevitablamain dimensiuns pli grondas u pais pli gronds pervia da lur funcziun speziala. El circumscriva las premissas, sut las qualas viadis inevitabels pon vegnir fatgs en il cas singul cun auters vehichels che han dimensiuns pli grondas u pais pli gronds.28

3bis Sin dumonda dal possessur dal vehichel po il pais total admess d'in vehichel a motor u d'in char annex vegnir midà, però maximalmain ina giada per onn u a chaschun d'ina midada dal possessur. Las garanzias da pais dal producent dal vehichel na dastgan betg vegnir surpassadas.29

4 Limitaziuns signalisadas da la ladezza, da l'autezza, dal pais e dal pais per ischigl dals vehichels restan resalvadas en mintga cas.

25 Versiun tenor la cifra I 1 da la LF dals 8 d'oct. 1999 davart la Convenziun tranter la Confederaziun svizra e la Communitad europeica davart il traffic da rauba e da persunas sin via e cun la viafier, en vigur dapi il 1. da schan. 2001 (AS 2000 2877; BBl 1999 6128).

26 Versiun tenor l'art. 7 da la LF dals 13 da dec. 2013 davart il corridor da 4 meters, en vigur dapi il 1. da zer. 2014 (AS 2014 1111; BBl 2013 3823).

27 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

28 Versiun da la segunda frasa tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

29 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. d'avr. 2003 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462).

Art. 10

1 Vehichels a motor e lur chars annexs dastgan vegnir mess en circulaziun mo cun in document dal vehichel e cun numers d'immatriculaziun.

2 Tgi che maina in vehichel a motor, dovra in permiss da manischar, tgi che fa viadis d'emprender a manischar in permiss per emprender a manischar.

3 ...30

4 Il manischunz ha adina da purtar cun sai ils documents e da preschentar quels sin giavisch als organs da controlla; il medem vala per permissiuns spezialas.

30 Abolì tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, cun effect dapi il 1. da dec. 2005 (AS 2002 2767, 2004 5053 art. 1 al. 2; BBl 1999 4462).

Art. 11

1 Il document dal vehichel dastga vegnir concedì mo, sch'il vehichel correspunda a las prescripziuns, sch'el è segir per il traffic e sche l'assicuranza da responsabladad prescritta è avant maun.

2 Il document dal vehichel po vegnir refusà, sch'il possessur na paja betg las taglias u las taxas da traffic per il vehichel. Il document dal vehichel dastga vegnir concedì pir, sch'igl è cumprovà che:

a.
il dazi per il vehichel è pajà u ch'el è deliberà dal dazi;
b.
la taglia per il vehichel, a la quala el è suttamess tenor la Lescha federala dals 21 da zercladur 199631 davart la taglia sin ils automobils (LTAut) è pajada u el è deliberà da questa taglia; e
c.
la taxa eventualmain debitada per il vehichel u las prestaziuns da segirezza debitadas tenor la Lescha dals 19 da december 199732 davart la taxa sin il traffic da camiuns pesants èn vegnidas pajadas cumplainamain ed il vehichel è equipà cun l'apparat da registraziun ch'è prescrit per incassar la taxa.33

3 Sch'in vehichel vegn staziunà en in auter chantun u sch'el vegn transferì sin in auter possessur, sto vegnir dumandà in nov document dal vehichel.

31 SR 641.51

32 SR 641.81

33 Versiun tenor la cifra II da la LF dals 5 d'oct. 2007 davart mesiras per meglierar las proceduras en il sectur da la taxa sin il traffic pesant dependenta da la prestaziun, en vigur dapi il 1. d'avr. 2008 (AS 2008 765; BBl 2006 9539).

Art. 1234

1 Vehichels a motor e lur chars annexs construids en seria èn suttamess a l'approvaziun dal tip. Il Cussegl federal po plinavant suttametter a l'approvaziun dal tip:

a.
las cumponentas ed ils accessorics per ils vehichels a motor er per ils velos;
b.
indrizs per auters vehichels, uschenavant che la segirezza dal traffic pretenda quai;
c.
indrizs da protecziun per ils utilisaders da vehichels.

2 Vehichels ed objects ch'èn suttamess a l'approvaziun dal tip dastgan vegnir mess sin il martgà mo, sch'els correspundan al model approvà.

3 Il Cussegl federal po renunziar ad in'approvaziun dal tip svizra da vehichels a motor e da lur chars annexs:

a.
sch'igl è avant maun in'approvaziun dal tip estra ch'è vegnida concedida sin basa da prescripziuns d'equipament e da controlla ch'èn equivalentas a quellas che valan en Svizra; e
b.
sche las datas che la Confederaziun ed ils chantuns dovran stattan a disposiziun.

4 Il Cussegl federal designescha ils posts ch'èn cumpetents per la controlla, per la retschertga da datas, per l'approvaziun e per la controlla posteriura; el regla la procedura e fixescha las taxas.

34 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da favr. 2005 (AS 2002 2767, 2004 5053 art. 1 al. 1; BBl 1999 4462).

Art. 13

1 Avant che conceder il document, sto il vehichel vegnir controllà uffizialmain.

2 Il Cussegl federal po prevair la renunzia a la controlla singula da vehichels ch'èn gia stads examinads concernent il tip.35

3 Il vehichel po vegnir controllà da tut temp; el sto vegnir controllà da nov, sche midadas essenzialas vi dad el èn vegnidas fatgas u sch'igl existan dubis concernent sia segirezza da manaschi.

4 Il Cussegl federal prescriva controllas regularas dals vehichels.

35 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da favr. 2005 (AS 2002 2767, 2004 5053 art. 1 al. 1; BBl 1999 4462).

Art. 1436

1 Manischunzs da vehichels a motor ston esser abels e cumpetents per manar in vehichel a motor.

2 Abel da manar in vehichel a motor è, tgi che:

a.
ha cuntanschì la vegliadetgna minimala;
b.
ha la capacitad da prestaziun corporala e psichica ch'è necessaria per manar en moda segira in vehichel a motor;
c.
è liber d'ina dependenza che pregiuditgass da manar en moda segira in vehichel a motor; e
d.
garantescha tenor ses cumportament da fin ussa d'observar sco manischunz d'in vehichel a motor las prescripziuns e da prender resguard dals conumans.

3 Cumpetent da manar in vehichel a motor è, tgi che:

a.
enconuscha las reglas da traffic; e
b.
sa manar en moda segira ils vehichels da la categoria, per la quala vala il permiss da manischar.

36 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 14a37

1 Il permiss per emprender a manischar vegn concedì, sch'il petent:

a.
fa cun success l'examen da teoria e cumprova uschia ch'el enconuscha las reglas da traffic;
b.
cumprova d'avair la capacitad da prestaziun corporala e psichica ch'è necessaria per manar en moda segira in vehichel a motor.

2 La cumprova tenor l'alinea 1 litera b sto vegnir furnida:

a.
dals manischunzs professiunals da vehichels a motor: cun in attestat d'in medi da confidenza;
b.
dals ulteriurs manischunzs da vehichels a motor: cun in test da la vesida renconuschì uffizialmain e cun ina decleranza persunala da lur stadi da sanadad.

37 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

38 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 1539

1 Viadis d'emprender a manischar in vehichel a motor dastgan vegnir fatgs mo cun l'accumpagnament d'ina persuna che ha cumplenì il 23avel onn da vegliadetgna e che posseda dapi almain 3 onns e betg pli a prova il permiss da manischar respectiv.40

2 L'accumpagnader procura ch'il viadi d'emprender a manischar in vehichel a motor vegnia exequì senza privel e ch'il scolar na violeschia betg las prescripziuns da traffic.

3 Tgi che instruescha professiunalmain a manischar dovra ina permissiun da magister d'autoscola.41

4 Il Cussegl federal po decretar prescripziuns davart la scolaziun dals manischunzs da vehichels a motor.42 El po spezialmain prescriver ch'ina part da la scolaziun stoppia vegnir absolvida tar in titular da la permissiun da magister d'autoscola.43 Ils chantuns pon fixar la tariffa maximala per l'instrucziun obligatorica per ir cun in vehichel a motor.

5 Il Cussegl federal po decretar prescripziuns davart la furmaziun supplementara dals manischunzs professiunals da vehichels a motor.44

6 Il Cussegl federal po prescriver ch'ils candidats per il permiss da manischar hajan d'absolver ina scolaziun d'emprim agid.

39 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

40 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

41 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

42 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989, en vigur dapi il 1. da favr. 1991 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209).

43 Versiun da la segunda frasa tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

44 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 15a45

1 Il permiss da manischar motos e vehichels a motor vegn concedì l'emprim mo a prova. Il temp da prova dura 3 onns.

2 El vegn concedì, sch'il petent:

a.
ha frequentà la scolaziun prescritta; e
b.
ha fatg cun success l'examen pratic da manischunz.46

2bis Ils titulars dal permiss da manischar a prova ston frequentar curs da perfecziunament. Ils curs - en emprima lingia pratics - duain mussar a percepir ed ad evitar privels sco er a manischar en moda ecologica. Il Cussegl federal fixescha il cuntegn e la furma dals curs da furmaziun supplementara.47

3 Sch'il permiss da manischar a prova vegn retratg pervia d'ina cuntravenziun, sa prolunghescha il temp d'emprova per 1 onn. Sche la privaziun dura pli ditg ch'il temp da prova, cumenza la prolungaziun il mument ch'il permiss da manischar vegn restituì.

4 Il permiss da manischar a prova scada cun la segunda cuntravenziun, pervia da la quala il permiss da manischar vegn retratg.

5 In nov permiss per emprender a manischar po vegnir concedì il pli baud 1 onn suenter che la cuntravenziun è vegnida commessa e mo sin basa d'ina expertisa psicologica che affirmescha l'abilitad per il traffic. Quest termin vegn prolungà per 1 onn, sche la persuna pertutgada ha manà durant quest temp ina moto u in vehichel a motor.

6 Sche l'examen da manischunz vegn fatg anc ina giada cun success, vegn concedì in nov permiss da manischar a prova.

45 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da dec. 2005 (AS 2002 2767, 2004 5053 art. 1 al. 2; BBl 1999 4462).

46 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

47 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 15b48

1 Il permiss da manischar definitiv vegn concedì, sch'il petent:

a.
ha frequentà la scolaziun prescritta; ed
b.
ha fatg cun success l'examen pratic da manischunz.

2 Als titulars dal permiss da manischar a prova vegn concedì il permiss da manischar definitiv, sch'il temp da prova è passà e sch'il titular ha frequentà ils curs da furmaziun supplementara prescrits.

48 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 15c49

1 Ils permiss da manischar han da princip ina valaivladad illimitada.

2 Il Cussegl federal po prevair excepziuns per persunas domiciliadas a l'exteriur.

3 L'autoritad chantunala po limitar la valaivladad dal permiss da manischar, sche l'abilitad da manischar d'ina persuna sto vegnir controllada pli savens pervia da pregiudicaziuns existentas.

49 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 15d50

1 Sch'i dat dubis areguard l'abilitad da manischar d'ina persuna, sto quella sa suttametter ad in'examinaziun da l'abilitad da manischar, particularmain:

a.
sch'ella ha manà in vehichel en in stadi d'alcoholisaziun cun ina concentraziun d'alcohol en il sang dad 1,6 promils u dapli u cun ina concentraziun d'alcohol en il flad da 0,8 milligrams u dapli per liter aria respirada;
b.
sch'ella ha manà in vehichel sut l'influenza da narcotics u sch'ella porta cun sai narcotics che pregiuditgeschan fermamain l'abilitad da manischar u che han in grond potenzial da dependenza;
c.
sch'ella ha violà las reglas da traffic en ina moda che lascha supponer ina mancanza da resguard envers ils auters participants da traffic;
d.
en cas d'ina annunzia d'in post chantunal da la AI tenor l'artitgel 66c da la Lescha federala dals 19 da zercladur 195951 davart l'assicuranza d'invaliditad;
e.
en cas d'ina annunzia d'in medi ch'ina persuna n'è betg en cas da manar en moda segira in vehichel a motor pervia d'ina malsogna corporala u psichica, pervia d'ina menda corporala u pervia d'ina dependenza.

2 L'autoritad chantunala cloma persunas a partir dal 75avel onn da vegliadetgna cumplenì mintga 2 onns ad ina visita dal medi da confidenza.52 Ella po scursanir l'interval da la visita, sche l'abilitad da manischar d'ina persuna sto vegnir controllada pli savens pervia da pregiudicaziuns existentas.

3 Ils medis èn deliberads dal secret professiunal areguard las annunzias tenor l'alinea 1 litera e. Els pon far l'annunzia directamain a l'autoritad chantunala cumpetenta per il traffic sin via u a l'autoritad da surveglianza dals medis.

4 Sin dumonda dal post da la AI communitgescha l'autoritad chantunala a tala, sch'ina tscherta persuna posseda in permiss da manischar.

5 Sch'i dat dubis areguard la cumpetenza da manischar d'ina persuna, poi vegnir pretendì da tala, ch'ella fetschia in viadi da controlla, in examen da teoria, in examen pratic da manischunz u ch'ella sa suttamettia ad in'autra mesira adattada sco ina scolaziun u ina furmaziun supplementara ubain ina scolaziun posteriura.

50 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013, al. 1 lit. a en vigur dapi il 1. da fan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447, 2012 5959).

51 SR 831.20

52 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 29 da sett. 2017, en vigur dapi il 1. da schan. 2019 (AS 2018 2807; BBl 2017 3649 3833).

Art. 15e53

1 Tgi che ha manà in vehichel a motor senza posseder in permiss da manischar, na survegn durant almain 6 mais suenter la cuntravenziun ni in permiss per emprender a manischar ni in permiss da manischar. Sche la persuna pertutgada cuntanscha la vegliadetgna minimala pir suenter avair commess la cuntravenziun, cumenza il temp da bloccada a partir dal mument ch'ella ha cuntanschì la vegliadetgna minimala.

2 Sche durant quest viadi è er anc vegnì ademplì il causal da l'artitgel 16c alinea 2 litera abis, importa il temp da bloccada 2 onns, en cas da repetiziun 10 onns.

53 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 16

1 Ils permiss e las permissiuns ston vegnir retratgs, sch'i vegn constatà che las premissas legalas per lur concessiun n'existan betg u n'existan betg pli; els pon vegnir retratgs, sche las restricziuns u las cundiziuns ch'èn colliadas cun la concessiun en il cas singul na vegnan betg resguardadas.

2 Suenter cuntravenziuns cunter las prescripziuns concernent il traffic sin via, tar las qualas la procedura tenor la Lescha federala dals 24 da zercladur 197054 davart las multas disciplinaras è exclusa, vegn retratg il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar u pronunzià in avertiment.55

3 Per fixar la durada da la privaziun dal permiss per emprender a manischar u dal permiss da manischar ston vegnir resguardadas las circumstanzas dal cas singul, particularmain la periclitaziun da la segirezza dal traffic, la culpabilitad, la reputaziun dal manischunz dal vehichel a motor sco er la necessitad professiunala da manischar in vehichel a motor. La durada minimala da la privaziun na dastga però betg vegnir sutpassada, nun ch'il chasti saja vegnì reducì tenor l'artitgel 100 cifra 4 terza frasa.56 57

4 Il document dal vehichel po vegnir retratg per ina durada adequata:

a.
sch'il document u ils numers d'immatriculaziun èn vegnids duvrads en moda abusiva;
b.
fintant che las taglias u las taxas da traffic n'èn betg vegnidas pajadas per vehichels dal medem possessur.58

5 Il document dal vehichel vegn retratg, sche:

a.
la taxa eventualmain debitada per il vehichel u las prestaziuns da segirezza debitadas tenor la Lescha dals 19 da december 199759 davart la taxa sin il traffic da camiuns pesants n'èn betg vegnidas pajadas ed il possessur è vegnì admonì senza success; u
b.
il vehichel n'è betg equipà cun l'apparat da registraziun ch'è prescrit per incassar la taxa.60

54 SR 741.03

55 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

56 Versiun da la segunda frasa tenor la cifra 4 da l'agiunta da la LF dals 18 da mars 2016, en vigur dapi il 1. d'avust 2016 (AS 2016 2429; BBl 2015 2883).

57 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

58 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. d'avr. 2003 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462).

59 SR 641.81

60 Integrà tras la cifra II da la LF dals 5 d'oct. 2007 davart mesiras per meglierar las proceduras en il sectur da la taxa sin il traffic pesant dependenta da la prestaziun, en vigur dapi il 1. d'avr. 2008 (AS 2008 765; BBl 2006 9539).

Art. 16a61

1 Ina cuntravenziun leva commetta, tgi che :

a.
violescha las reglas da traffic e chaschuna in pitschen privel per la segirezza d'autras persunas, ed al qual po vegnir adossada mo ina pitschna culpa;
b.62
maina in vehichel a motor en in stadi d'alcoholisaziun, dentant senza ina concentraziun qualifitgada d'alcohol en il flad u en il sang (art. 55 al. 6) e senza commetter in'autra cuntravenziun cunter las prescripziuns davart il traffic sin via;
c.63
violescha il scumond da manischar sut l'influenza d'alcohol (art. 31 al. 2bis) senza commetter autras cuntravenziuns cunter las reglas davart il traffic sin via.

2 Suenter ina cuntravenziun leva vegn il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar retratg per almain 1 mais, sch'il permiss era vegnì retratg u sch'ina autra mesira administrativa era vegnida decretada durant ils 2 onns precedents.

3 La persuna fallibla vegn admonida, sch'il permiss n'era betg vegnì retratg e sche nagina autra mesira administrativa n'era vegnida decretada durant ils 2 onns precedents.

4 En cas spezialmain levs vegni renunzià da prender mintga mesira.

61 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

62 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

63 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

Art. 16b64

1 Ina cuntravenziun mesauna commetta, tgi che:

a.
violescha las reglas da traffic e chaschuna u prenda en cumpra in privel per la segirezza d'autras persunas;
b.65
maina in vehichel a motor en in stadi d'alcoholisaziun, dentant senza ina concentraziun qualifitgada d'alcohol en il flad u en il sang (art. 55 al. 6) e commetta supplementarmain ina cuntravenziun leva cunter las prescripziuns davart il traffic sin via;
bbis.66
violescha il scumond da manischar sut l'influenza d'alcohol (art. 31 al. 2bis) cun commetter anc in'autra cuntravenziun leva cunter las reglas davart il traffic sin via;
c.
maina in vehichel a motor senza posseder il permiss da manischar la categoria correspundenta;
d.
ha engulà in vehichel a motor per il diever.

2 Suenter ina cuntravenziun mesauna vegn retratg il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar:

a.
per almain 1 mais;
b.
per almain 4 mais, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 2 onns precedents gia ina giada pervia d'ina cuntravenziun greva u mesauna;
c.
per almain 9 mais, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 2 onns precedents duas giadas pervia da cuntravenziuns almain mesaunas;
d.
per almain 15 mais, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 2 onns precedents duas giadas pervia da cuntravenziuns grevas;
e.
per in temp illimità, almain però per 2 onns, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 10 onns precedents trais giadas pervia da cuntravenziuns almain mesaunas; a questa mesira vegni renunzià, sche la persuna pertutgada n'ha commess nagina cuntravenziun, per la quala è vegnida pronunziada ina mesira administrativa, durant almain 5 onns suenter che la privaziun dal permiss è scadida;
f.67
per adina, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 5 onns precedents tenor la litera e u tenor l'artitgel 16c alinea 2 litera d.

64 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

65 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

66 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

67 Guardar er las disposiziuns finalas da la midada dals 14 da dec. 2001 a la fin da quest text.

Art. 16c68

1 Ina cuntravenziun greva commetta, tgi che:

a.
violescha grevamain las reglas da traffic e chaschuna u prenda en cumpra in privel serius per la segirezza d'autras persunas;
b.69
maina in vehichel a motor en in stadi d'alcoholisaziun cun ina concentraziun qualifitgada d'alcohol en il flad u en il sang (art. 55 al. 6);
c.
è inabel da manischar pervia da l'influenza da narcotics u da medicaments u per auters motivs e maina in vehichel a motor en quest stadi;
d.
s'oppona intenziunadamain u sa retira d'ina analisa dal sang, d'ina analisa da l'alcohol en il flad u d'ina autra examinaziun preliminara reglada dal Cussegl federal, ch'è vegnida ordinada u che vegn probablamain ordinada, ubain d'ina controlla medicala supplementara u impedescha l'intent da questas mesiras;
e.
fugia suenter avair blessà u mazzà ina persuna;
f.
maina in vehichel a motor malgrà che ses permiss da manischar è vegnì retratg.

2 Suenter ina cuntravenziun greva vegn retratg il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar:

a.
almain 3 mais;
abis.70
almain 2 onns, sch'ina gronda ristga da chaschunar in accident cun persunas grevamain blessadas u cun victimas era avant maun perquai che reglas da traffic elementaras èn vegnidas violadas intenziunadamain, particularmain cun betg resguardar massivamain la sveltezza maximala admessa, cun surpassar giagliardamain u cun sa participar ad ina cursa betg permessa da vehichels a motor; l'artitgel 90 alinea 4 è applitgabel;
b.
per almain 6 mais, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 5 onns precedents ina giada pervia d'ina cuntravenziun mesauna;
c.
per almain 12 mais, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 5 onns precedents ina giada pervia d'ina cuntravenziun greva u duas giadas pervia da cuntravenziuns mesaunas;
d.
per in temp illimità, almain però per 2 onns, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 10 onns precedents duas giadas pervia da cuntravenziuns grevas u trais giadas pervia da cuntravenziuns almain mesaunas; a questa mesira vegni renunzià, sche la persuna pertutgada n'ha commess nagina cuntravenziun, per la quala è vegnida pronunziada ina mesira administrativa durant almain 5 onns suenter che la privaziun dal permiss è scadida;
e.71
per adina, sch'il permiss è vegnì retratg durant ils 5 onns precedents tenor la litera d u tenor l'artitgel 16b alinea 2 litera e.

3 La durada da la privaziun dal permiss pervia d'ina cuntravenziun cunter l'alinea 1 litera f remplazza la durada che resta anc da la privaziun currenta.

4 Sche la persuna pertutgada ha manà in vehichel a motor malgrà ina privaziun tenor l'artitgel 16d, vegn decretà in temp da bloccada; quel correspunda a la durada minimala da privaziun ch'è previsa per questa cuntravenziun.

68 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

69 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

70 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

71 Guardar er las disposiziuns finalas da la midada dals 14 da dec. 2001 a la fin da quest text.

Art. 16cbis 72

1 Suenter ina cuntravenziun a l'exteriur vegn retratg il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar:

a.
sch'igl è vegnì decretà in scumond da manischar a l'exteriur; e
b.
sche la cuntravenziun tenor ils artitgels 16b e 16c sto vegnir qualifitgada sco mesauna u sco greva.

2 Cun fixar la durada da la privaziun ston las consequenzas dal scumond da manischar a l'exteriur vegnir resguardadas adequatamain per la persuna pertutgada. La durada minimala da la privaziun dastga vegnir sutpassada. Per las persunas, davart las qualas il sistem d'infurmaziun per l'admissiun a la circulaziun (SIAC) na cuntegna naginas datas davart mesiras administrativas (art. 89c lit. d), na dastga la durada da la privaziun betg surpassar la durada dal scumond da manischar ch'è vegnida decretada al lieu dal malfatg a l'exteriur.73

72 Integrà tras la cifra I da la LF dals 20 da mars 2008, en vigur dapi il 1. da sett. 2008 (AS 2008 3939; BBl 2007 7617).

73 Versiun da la terza frasa tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2019 (AS 2012 6291, 2018 4985; BBl 2010 8447).

Art. 16d74

1 Il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar vegn retratg ad ina persuna per in temp illimità:

a.
sche sia capacitad da prestaziun corporala e spiertala na basta betg u betg pli per manar en moda segira in vehichel a motor;
b.
sch'ella patescha d'ina dependenza ch'excluda l'abilitad da manischar;
c.
sch'ella na garantescha betg - pervia da ses cumportament fin ussa - ch'ella - cun manar in vehichel a motor - vegnia ad observar en il futur las prescripziuns ed a prender resguard dals conumans.

2 Sche la privaziun tenor l'alinea 1 remplazza la privaziun tenor ils artitgels 16a-c, vegn collià cun ella in temp da bloccada che vala fin a la scadenza da la durada minimala da la privaziun ch'è previsa per la cuntravenziun commessa.

3 Il permiss vegn retratg per adina:

a.
a persunas incurregiblas;
b.
a persunas, las qualas èn vegnidas privadas da lur permiss durant ils ultims 5 onns gia ina giada sin basa da l'artitgel 16c alinea 2 litera abis.75

74 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

75 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 1776

1 Il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar ch'è vegnì retratg per in tschert temp po vegnir reconcedì il pli baud 3 mais avant la fin da la durada da la privaziun, sche la persuna pertutgada ha frequentà ina scolaziun posteriura renconuschida da l'autoritad. La durada minimala da la privaziun na dastga betg vegnir sutpassada.

2 Il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar ch'è vegnì retratg per almain 1 onn po vegnir reconcedì cundiziunadamain e cun obligaziuns, sch'il cumportament da la persuna pertutgada mussa che las mesiras administrativas han ademplì lur intent. La durada minimala da la privaziun e dus terzs da la durada da la privaziun decretada ston però esser passads.

3 Il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar ch'è vegnì retratg per in temp illimità po vegnir reconcedì cundiziunadamain e cun obligaziuns, sch'in eventual temp da bloccada legal u decretà è scadì e sche la persuna pertutgada cumprova d'avair eliminà la mancanza che ha exclus sia abilitad da manischar.

4 Il permiss da manischar ch'è vegnì retratg per adina po mo vegnir reconcedì sut las cundiziuns da l'artitgel 23 alinea 3. Sche la privaziun è vegnida fatga sin basa da l'artitgel 16d alinea 3 litera b, po il permiss vegnir reconcedì il pli baud suenter 10 onns e mo sut la cundiziun che da l'expertisa psicologica da traffic saja resultà in giudicament positiv.77

5 Sche la persuna pertutgada n'observa betg las cundiziuns u sch'ella fa en autra moda abus da la confidenza ch'ella ha survegnì, sto il permiss puspè vegnir retratg.

76 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

77 Integrà la segunda frasa tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

2. secziun Vehichels senza motor e lur manischunzs

Art. 18

1 Ils velos ston correspunder a las prescripziuns.78

2 Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart la construcziun e davart l'equipament dals velos e da lur chars annexs.79

3 Ils chantuns pon far controllas dals velos.

78 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

79 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

Art. 19

1 Uffants che n'han betg anc ademplì lur 6avel onn da vegliadetgna dastgan ir cun velo sin vias principalas mo sut la surveglianza d'ina persuna ch'è almain 16 onns veglia.80

2 Tgi che patescha d'ina malsogna corporala u spiertala u d'ina dependenza ch'excluda l'ir cun velo en moda segira, na dastga betg ir cun velo. L'autoritad po scumandar ad ina tala persuna d'ir cun velo.81

3 En medema moda e maniera po il chantun da domicil scumandar d'ir cun velo ad in ciclist che ha periclità il traffic grevamain u pliras giadas u ch'è ì cun velo en in stadi d'alcoholisaziun. La durada minimala dal scumond d'ir cun velo importa 1 mais.82

4 Ciclists, davart la qualificaziun dals quals existan dubis, pon vegnir suttamess ad in examen.

80 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

81 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

82 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

Art. 2083

Il Cussegl federal fixescha las dimensiuns dals auters vehichels u resguarda en quest connex particularmain ils basegns da l'agricultura e da la selvicultura.

83 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 19 da dec. 1997, en vigur dapi ils 15 da matg 1998 (AS 1998 1438; BBl 1997 IV 1223).

Art. 2184

1 Tgi che ha cumplenì il 14avel onn da vegliadetgna, dastga guidar manadiras.

2 Tgi che patescha d'ina malsogna corporala u spiertala u d'ina dependenza ch'excluda il guidar en moda segira d'ina manadira, na dastga betg guidar ina manadira. L'autoritad po scumandar ad ina tala persuna da guidar ina manadira.

84 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

3. secziun Disposiziuns cuminaivlas

Art. 22

1 Ils documents ed ils permiss vegnan concedids e retratgs da las autoritads administrativas. Cumpetent per vehichels è il chantun da staziunament, per manischunzs il chantun da domicil. Il Cussegl federal po desister dal barat dal permiss da manischar en cas d'ina midada da domicil e prevair permiss federals per vehichels da militar e per lur manischunzs.85

2 Las medemas reglas valan per controllas da vehichels e da manischunzs sco er per las ulteriuras mesiras ch'èn previsas en quest titel.

3 Per vehichels senza in lieu da staziunament fix e per manischunzs senza domicil en Svizra è decisiv il lieu, nua ch'els sa chattan per il pli. En cas da dubi è cumpetent il chantun, che introducescha la procedura sco emprim.

85 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. d'avr. 2003, cun excepziun da la segunda part da la terza frasa en vigur dapi il 1. da favr. 2005 (AS 2002 2767, 2004 5053 art. 1 al. 1; BBl 1999 4462).

Art. 23

1 La refusa u la privaziun d'in document dal vehichel u d'in permiss da manischar, sco er il scumond d'ir cun velo u da guidar ina manadira ston vegnir communitgads en scrit e ston vegnir motivads. Avant che privar ina persuna dal permiss da manischar u avant che decretar in scumond da manischar sto la persuna pertutgada vegnir tadlada per regla.

2 Il chantun che survegn enconuschientscha d'in motiv per ina tala mesira po proponer ina tala al chantun cumpetent; el po proponer quella er a la Confederaziun, sche quella è cumpetenta.

3 Sch'ina mesira drizzada cunter in manischunz ha durà 5 onns, sto l'autoritad dal chantun da domicil - sin dumonda - prender ina nova disposiziun, sch'i vegn fatg valair crediblamain che las premissas èn crudadas davent. Sche la persuna pertutgada ha midà ses domicil, sto vegnir consultà il chantun che ha decretà la mesira avant che quella vegnia abolida.

Art. 2486

1 La procedura da recurs sa drizza tenor las disposiziuns generalas da l'Organisaziun giudiziala.

2 Il dretg da far recurs han er:

a.
l'autoritad d'emprima instanza che dispona cunter la decisiun d'ina instanza chantunala da recurs che na dependa betg da l'administraziun;
b.
l'autoritad cumpetenta d'in chantun che ha proponì ina mesira ad in auter chantun.

86 Versiun tenor la cifra 73 da l'agiunta da la LF dals 17 da zer. 2005 davart il TAF, en vigur dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2006 2197; BBl 2001 4202).

Art. 25

1 Il Cussegl federal po excluder las spezias da vehichels qua sutvart e lur chars annexs sco er lur manischunzs per part u dal tuttafatg da las disposiziuns da quest titel e decretar - sche necessari - prescripziuns cumplementaras per els:

a.
velos cun motor auxiliar, charrets a maun a motor ed auters vehichels che han in motor da pitschna prestaziun u che cuntanschan pitschnas sveltezzas sco er tals che vegnan duvrads da rar sin vias publicas;
b.
vehichels a motor duvrads per il militar;
c.
tractors agriculs, dals quals la sveltezza è limitada, sco er chars annexs agriculs;
d.
maschinas da lavur e chars a motor.

2 Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart:

a.
las glischs ed ils reflecturs dals vehichels stradals senza motor;
b.
vehichels a motor e velos esters e lur manischunzs sco er documents da l'auto e permiss da manischar internaziunals;
c.87
magisters d'autoscola e lur vehichels;
d.
documents e numers d'immatriculaziun, inclusiv tals che vegnan emess a curta vista per vehichels a motor e chars annexs controllads u betg controllads sco er per interpresas dal mastergn da vehichels a motor;
e.
la moda da signalisar vehichels spezials;
f.88
signals d'avertiment spezials ch'èn resalvads a vehichels dals pumpiers, da la sanitad, da la polizia e da la duana, sche quels vegnan duvrads per incumbensas da polizia, sco er signals d'avertiment dals vehichels da las interpresas da transport concessiunadas sin las rutas postalas da muntogna;
g.
reclamas vi da vehichels a motor;
h.89
...
i.
apparats per registrar il temp da viadi, la sveltezza u chaussas sumegliantas; el prescriva tals indrizs, en spezial per controllar il temp da lavur dals manischunzs professiunals da vehichels a motor sco er eventualmain per vehichels da persunas ch'èn vegnidas chastiadas, perquai ch'ellas èn charradas memia svelt.

3 Suenter avair consultà ils chantuns fixescha il Cussegl federal prescripziuns davart:

a.
las pretensiuns minimalas, a las qualas ils manischunzs da vehichels a motor ston satisfar en vista corporala e psichica;
b.
l'execuziun da las controllas da vehichels e da manischunzs;
c.
las pretensiuns minimalas als experts che fan las controllas;
d.
la locaziun da vehichels a motor a persunas che guidan sezzas;
e.90
il cuntegn e la dimensiun da l'examinaziun da l'abilitad da manischar sco er il proceder en cas da dubi;
f.91
las pretensiuns minimalas a las persunas ch'examineschan l'abilitad da manischar, a la procedura d'examinaziun ed a la garanzia da qualitad.

3bis ...92

4 ...93

87 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

88 Versiun tenor la cifra II 12 da la LF dals 20 da mars 2009 davart la refurma da la viafier 2, en vigur dapi il 1. da schan. 2010 (AS 2009 5597; BBl 2005 2415, 2007 2681).

89 Abolì tras la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, cun effect dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

90 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da fan. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2581, 2016 2307; BBl 2010 8447). Per la versiun originala da l'art. 25 al. 3, lit. e anc en vigur guardar la fin dal text.

91 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da fan. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2581, 2016 2307; BBl 2010 8447).

92 Integrà tras la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209). Abolì tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, cun effect dapi il 1. da dec. 2005 (AS 2002 2767, 2004 5053 art. 1 al. 2; BBl 1999 4462).

93 Abolì tras la cifra I 23 da la LF dals 9 d'oct. 1992 davart la reducziun d'agids finanzials e d'indemnisaziuns, cun effect dapi il 1. da schan. 1993 (AS 1993 325; BBl 1992 III 349).

III. titel Reglas da traffic

Art. 26

1 Mintgin sto sa cumportar en il traffic uschia, ch'el ni impedescha ni periclitescha ils auters che dovran la via confurm a l'urden.

2 Precauziun particulara vala envers uffants, persunas malsaunas e persunas attempadas e medemamain sch'i para ch'in utilisader da la via na vegnia betg a sa cumportar correctamain.

1. secziun Reglas per tut ils utilisaders da la via

Art. 27

1 Signals e marcaziuns sco er las directivas da la polizia èn d'observar. Ils signals e las marcaziuns han la precedenza envers las reglas generalas; las directivas da la polizia han la precedenza envers las reglas generalas, ils signals e las marcaziuns.

2 Als vehichels dals pumpiers, da la sanitad, da la polizia e da la duana sto la via vegnir dada libra immediatamain, cur ch'ins percepescha ils signals d'avertiment spezials. Sche necessari ston ils vehichels sa fermar.94

94 Versiun tenor la cifra 14 da l'agiunta da la Lescha da duana dals 18 da mars 2005, en vigur dapi il 1. da matg 2007 (AS 2007 1411; BBl 2004 567).

Art. 28

Davant surpassadis da viafier ston ins sa fermar, sche las barrieras sa serran u sch'ils signals inditgeschan da sa fermar; nua che barrieras u signals mancan, ston ins sa fermar, sche trens s'avischinan.

2. secziun Reglas per il traffic da vehichels

I. Reglas generalas

Art. 29

Vehichels dastgan mo circular, sch'els èn en in stadi da funcziunament perfetg e sch'els correspundan a las prescripziuns. Els ston esser construids e mantegnids uschia, che las reglas da traffic pon vegnir observadas, ch'ils manischunzs, ils passagiers ed auters utilisaders da la via na vegnan betg periclitads ed uschia, che las vias na vegnan betg donnegiadas.

Art. 30

1 Sin vehichels a motor e sin velos dastga il manischunz prender cun sai persunas mo sin ils posts ch'èn endrizzads per quest intent. Il Cussegl federal po prevair excepziuns; el decretescha prescripziuns davart il transport da persunas cun chars annexs.95

2 Ils vehichels na dastgan betg vegnir surchargiads. La chargia sto esser fixada uschia, ch'ella na periclitescha u na mulesta nagin e ch'ella na po betg crudar giu. Chargias che tanschan sur il vehichel ora ston esser signalisadas da di e da notg en moda bain visibla.

3 Per trair chars annexs e per runar davent vehichels dastgan mo vegnir duvrads vehichels a motor, sche la forza da tracziun ed ils frains èn suffizients e sch'il rentagl è segir.

4 Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart il transport d'animals sco er da substanzas e d'objects nuschaivels per la sanadad u disgustus.96

5 El decretescha prescripziuns davart il transport da rauba privlusa. El fixescha ils trajects, sin ils quals vehichels cun rauba privlusa na dastgan - pervia da las relaziuns localas u cun l'intent da diriger il traffic - betg circular u circular mo cun restricziuns. Per containers da rauba privlusa regla el:

a.
la procedura per controllar la confurmitad cun las pretensiuns fundamentalas;
b.
la procedura per renconuscher posts independents ch'èn incaricads cun valitaziuns da confurmitad.97

95 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

96 Versiun tenor la cifra II 2 da l'agiunta da la LF dals 25 da sett. 2015 davart il transport da rauba, en vigur dapi il 1. da fan. 2016 (AS 2016 1845; BBl 2014 3827).

97 Integrà tras la cifra II 2 da l'agiunta da la LF dals 25 da sett. 2015 davart il transport da rauba, en vigur dapi il 1. da fan. 2016 (AS 2016 1845; BBl 2014 3827).

Art. 31

1 Il manischunz sto adina avair sut controlla il vehichel uschia, ch'el po ademplir sias obligaziun da precauziun.

2 Tgi che n'ha betg las capacitads corporalas e spiertalas necessarias da manischar in vehichel, perquai ch'el è sut influenza d'alcohol, da narcotics u da medicaments u pervia d'auters motivs, vala durant quest temp sco inabel da manischar e na dastga betg manischar in vehichel.98

2bis Il Cussegl federal po scumandar a las suandantas gruppas da persunas da manischar sut l'influenza d'alcohol:

a.
a las persunas che fan transports da persunas transcunfinals u concessiunads sin via (art. 8 al. 2 da la LF dals 20 da mars 200999 davart il transport da persunas ed art. 3 al. 1 da la LF dals 20 da mars 2009100 davart l'admissiun d'interpresas al transport sin via);
b.
a las persunas che fan transports professiunals da persunas u transports da rauba cun vehichels a motor grevs u che transportan rauba privlusa;
c.
als magisters d'autoscola;
d.
als titulars d'in permiss per emprender a manischar;
e.
a las persunas che accumpognan viadis d'emprender a manischar;
f.
als titulars d'in permiss da manischar a prova.101

2ter Il Cussegl federal fixescha la concentraziun d'alcohol en il flad ed en il sang, a partir da la quala il manischar vegn considerà sco manischar sut l'influenza d'alcohol.102

3 Il manischunz sto procurar ch'el na vegnia impedì ni tras la chargia ni en autra moda. Ils passagiers n'al dastgan betg impedir u disturbar.

98 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

99 SR 745.1

100 SR 744.10

101 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

102 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

Art. 32

1 La sveltezza sto adina vegnir adattada a las circumstanzas, cunzunt a las particularitads dal vehichel e da la chargia, sco er a las relaziuns da la via, dal traffic e da la vista. Nua ch'il vehichel pudess disturbar il traffic èsi da charrar plaun e sche necessari da sa fermar, cunzunt avant lieus nunsurvesaivels, avant cruschadas betg bain survesaivlas sco er avant surpassadis da viafier.

2 Il Cussegl federal limitescha la sveltezza dals vehichels a motor sin tut las vias.103

3 Per tscherts trajects po la sveltezza maximala fixada dal Cussegl federal vegnir auzada u sbassada tras l'autoritad cumpetenta mo sin basa d'ina expertisa. Il Cussegl federal po prevair excepziuns.104

4 ...105

5 ...106

103 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. da schan. 1977 (AS 1975 1257, 1976 2810 cifra II al. 2; BBl 1973 II 1173).

104 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2003 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462).

105 Abolì tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, cun effect dapi il 1. da dec. 2005 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462).

106 Abolì tras la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, cun effect dapi il 1. da schan. 1977 (AS 1975 1257, 1976 2810 cifra II al. 2; BBl 1973 II 1173).

Art. 33

1 Il manischunz sto pussibilitar en moda adequata als peduns da traversar il vial.107

2 Davant strivlas melnas sto il manischunz charrar spezialmain precaut e sche necessari sa fermar per laschar la precedenza als peduns ch'èn gia sin la strivla melna u ch'èn londervi da passar sin quella.108

3 Tar las fermadas dals meds da transport publics sto vegnir prendì resguard da persunas ch'entran e che sortan da quests vehichels.

107 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da zer. 1961, en vigur dapi il 1. da schan. 1963 (AS 1962 1362 1364 art. 99 al. 2; BBl 1961 I 405).

108 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da zer. 1961, en vigur dapi il 1. da schan. 1963 (AS 1962 1362 1364 art. 99 al. 2; BBl 1961 I 405).

II. Singulas manevras da traffic

Art. 34

1 Ils vehichels ston adina charrar a dretga, sin vias ladas entaifer il vial dretg. Els ston charrar tant sco pussaivel per lung da l'ur dretg da la via, en spezial sch'els charreschan plaun u sin trajects nunsurvesaivels.

2 Sin vias cun lingias da segirezza èsi adina da charrar a dretga da questas lingias.

3 Il manischunz che vul midar sia direcziun da viadi, saja quai per sviar a dretga u a sanestra, per surpassar, per s'enviar u per midar il vial, sto prender resguard dals vehichels che vegnan encunter e dals vehichels che suondan.

4 Envers tut ils utilisaders da la via èsi da tegnair avunda distanza, en spezial cun cruschar e cun surpassar sco er cun charrar in sper l'auter ed in davos l'auter.

Art. 35

1 Da cruschar èsi a dretga, da surpassar a sanestra.

2 Surpassar e passar sper obstachels vi è mo permess, sch'il spazi necessari è liber e sch'il cuntertraffic na vegn betg impedì. Sch'il traffic circulescha en colonna, dastgan ins mo surpassar, sch'ins è segir ch'ins po turnar a temp sin il vial oriund senza impedir auters vehichels.

3 Tgi che surpassa sto prender in resguard spezial dals ulteriurs utilisaders da la via, particularmain da quels ch'el vul surpassar.

4 En curvas nunsurvesaivlas, sin surpassadis da viafier senza barrieras e directamain davant tals sco er davant muttas èsi scumandà da surpassar; sin cruschadas dastgan ins mo surpassar, sch'ellas èn survesaivlas e sch'il dretg da precedenza dals auters na vegn betg restrenschì.

5 Vehichels na dastgan betg vegnir surpassads, sch'il manischunz mussa l'intenziun da sviar a sanestra u sch'el sa ferma davant ina strivla melna per pussibilitar als peduns da traversar la via.

6 Vehichels ch'èn s'enviads per sviar a sanestra dastgan vegnir surpassads mo a dretga.

7 Als vehichels che s'avischinan e che circuleschan pli svelt è la via da dar liber per surpassar. Tgi che vegn surpassà, na dastga betg augmentar la sveltezza.

Art. 36

1 Tgi che vul sviar a dretga sto sa tegnair a l'ur dretg da la via, tgi che vul sviar a sanestra sto sa tegnair vers il center da la via.

2 Sin cruschadas ha il vehichel che vegn da dretga la precedenza. Sin vias principalas signalisadas han ils vehichels la precedenza, er sch'els vegnan da sanestra. Resalvada resta la regulaziun tras signals u tras la polizia.

3 Avant che sviar a sanestra èsi da dar la precedenza als vehichels che vegnan encunter.

4 Sch'il manischunz vul integrar ses vehichel en la circulaziun, vul volver u vul charrar enavos cun quel, na dastga el betg impedir ils auters utilisaders da la via; quels han la precedenza.

Art. 37

1 Il manischunz che vul sa fermar sto prender uschenavant sco pussaivel resguard dals vehichels che suondan.

2 Vehichels na dastgan betg sa fermar u vegnir parcads là, nua ch'els pudessan impedir u periclitar il traffic. Sche pussaivel ston els vegnir parcads sin plazzas da parcar.

3 Il manischunz sto segirar adequatamain il vehichel avant che bandunar quel.

Art. 38

1 Al tram èsi da dar liber il binari e da laschar la precedenza.

2 Il tram en moviment vegn surpassà a dretga. Sche quai n'è betg pussaivel, dastga il tram vegnir surpassà a sanestra.

3 Il tram ch'è sa fermà dastga vegnir cruschà e surpassà mo plaun. Nua ch'i dat inslas da segirezza vegn il tram surpassà a dretga, uschiglio mo a sanestra.

4 En cas da basegn sto il manischunz sviar a sanestra, sch'in tram vegn encunter ad el per lung da l'ur dretg da la via.

III. Mesiras da segirezza

Art. 39

1 Mintga midada da direcziun sto vegnir inditgada cun l'indicatur da direcziun u cun clers segns cun il maun. Quai vala cunzunt per:

a.
s'enviar, midar il vial e sviar;
b.
surpassar e volver;
c.
integrar in vehichel en la circulaziun e sa fermar a l'ur da la via.

2 Il manischunz che dat segns sto tuttina avair la precauziun necessaria.

Art. 40

Nua che la segirezza dal traffic pretenda quai, sto il manischunz avertir ils ulteriurs utilisaders da la via. Signals d'avertiment nunnecessaris ed exagerads èn da tralaschar. Signals d'appel cun l'indriz d'avertiment èn scumandads.

Art. 41

1 Ils vehichels a motor ston adina esser illuminads, durant ch'els èn en viadi; ils auters vehichels mo a partir dal far notg fin a l'alva ed en cas da nauscha visibilitad.109

2 Vehichels parcads e vehichels betg motorisads cun pliras rodas sin la medema axa ston esser illuminads a partir dal far notg fin a l'alva ed en cas da nauscha visibilitad, auter che sin plazzas da parcar u en lieus sclerids suffizientamain da l'illuminaziun da las vias.110

2bis Per tscherts cas po il Cussegl federal prevair reflecturs empè da glischs.111

3 Ils vehichels na dastgan avair naginas glischs cotschnas davantvart e naginas glischs alvas davosvart. Il Cussegl federal po permetter excepziuns.

4 L'illuminaziun sto vegnir duvrada uschia, che nagin na vegn tschorventà nunnecessariamain.

109 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

110 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

111 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

Art. 42

1 Il manischunz sto tralaschar mintga mulesta evitabla envers ils utilisaders da la via ed envers ils abitants per lung da la via, en spezial tras canera, pulvra, fim e spizza, ed evitar tant sco pussaivel da tementar animals.

2 Il diever d'autpledaders sin vehichels a motor è scumandà, auter che per infurmar ils passagiers. L'autoritad cumpetenta tenor il dretg chantunal po permetter excepziuns en cas singuls.

IV. Reglas per cas spezials

Art. 43

1 Vias che n'èn betg adattadas per il traffic da vehichels a motor u per velos u che n'èn evidentamain betg previsas per quest intent, sco vias e sendas da viandar, na dastgan betg vegnir duvradas da tals vehichels.

2 Il passape è reservà als peduns, la via da velos als ciclists. Il Cussegl federal po prevair excepziuns.

3 Sin vias reservadas als vehichels a motor dastgan charrar mo ils geners da vehichels a motor ch'èn designads dal Cussegl federal. Als peduns è l'access scumandà; als vehichels a motor è l'access permess mo en ils lieus previs per quest intent. Il Cussegl federal po decretar prescripziuns d'utilisaziun e reglas da traffic spezialas.

Art. 44

1 Sin vias ch'èn divididas en plirs vials che mainan il traffic en la medema direcziun dastga il manischunz mo bandunar ses vial, sch'el na periclitescha betg l'ulteriur traffic.

2 Il medem vala tenor il senn, sche colonnas da vehichels charreschan ina sper l'autra en la medema direcziun sin vias ladas che n'èn betg divididas en vials.

Art. 45

1 Sin vias cun gronda pendenza e sin vias da muntogna èsi da charrar uschia, ch'ils frains na vegnan betg strapatschads. Nua ch'igl è difficil da cruschar, sto en emprima lingia il vehichel che va aval sa fermar a temp. Sch'i n'è betg pussaivel da cruschar, sto il vehichel che va aval charrar enavos, nun che l'auter saja evidentamain pli datiers d'in lieu da guntgida.

2 Per las vias da muntogna po il Cussegl federal decretar ulteriuras prescripziuns e prevair excepziuns da las reglas da traffic.

V. Categorias spezialas da vehichels

Art. 46

1 Ils ciclists ston duvrar las vias e las strivlas da velos.

2 Ils ciclists na dastgan betg charrar in sper l'auter. Il Cussegl federal po prevair excepziuns.112

3 ...113

4 Ils ciclists na dastgan betg sa laschar trair da vehichels u d'animals.

112 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. da schan. 1977 (AS 1975 1257, 1976 2810 cifra II al. 2; BBl 1973 II 1173).

113 Abolì tras la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, cun effect dapi il 1. da schan. 1977 (AS 1975 1257, 1976 2810 cifra II al. 2; BBl 1973 II 1173).

Art. 47

1 Ils motociclists na dastgan betg charrar in sper l'auter, nun che quai saja inditgà cur ch'els charreschan en ina colonna da vehichels a motor.

2 Sch'il traffic sto sa fermar, han ils motociclists da tegnair lur plazza en la colonna da vehichels.

Art. 48

Las reglas da traffic da questa lescha valan er per trens che circuleschan sin las vias, uschenavant che quai è pussaivel en vista a las particularitads da quests vehichels, da lur manaschi e dals stabiliments da viafier.

3. secziun Reglas per l'ulteriur traffic

Art. 49

1 Ils peduns ston duvrar ils passapes. Nua che tals mancan, ston els ir per lung da l'ur da la via e, sche privels spezials pretendan quai, in suenter l'auter. Sch'i na s'opponan naginas circumstanzas spezialas, ston els ir per lung da l'ur sanester da la via, en spezial la notg ordaifer ils lieus abitads.

2 Ils peduns ston traversar il vial cun precauziun e sin la via la pli curta, sche pussaivel sin ina strivla melna. Els han la precedenza sin las strivlas melnas, na dastgan dentant betg passar nunspetgadamain sin quellas.114

114 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da zer. 1961, en vigur dapi il 1. da schan. 1963 (AS 1962 1362 1364 art. 99 al. 2; BBl 1961 I 405).

Art. 50

1 Ils chavaltgaders ston ir per lung da l'ur dretg da la via.

2 Muvel na dastga betg vegnir laschà senza surveglianza sin la via, auter ch'en territoris da pastgira signalisads.

3 Scossas u muntaneras ston vegnir accumpagnadas d'in dumber suffizient da pasters; la vart sanestra da la via sto sche pussaivel vegnir laschada libra per l'ulteriur traffic. Singuls animals ston vegnir manads per lung da l'ur dretg da la via.

4 Duvrond las vias publicas ston ils chavaltgaders ed ils manaders d'animals observar tenor il senn las reglas dal traffic da vehichels (s'enviar, precedenza, dar segns e.u.v.).

4. secziun Cumportament en cas d'accidents

Art. 51

1 Sch'i capita in accident, en il qual in vehichel a motor u in velo è involvì, ston tut las persunas involvidas sa fermar immediatamain. Tenor pussaivladad ston ellas procurar per la segirezza dal traffic.

2 Sch'igl ha dà blessads, ston tut las persunas involvidas procurar per agid; persunas betg involvidas sa gidan, uschenavant che quai po vegnir pretendì dad ellas. Las persunas participadas, en emprima lingia ils manischunzs, ston infurmar la polizia. Tut las persunas participadas, en spezial er passagiers, ston cooperar a la constataziun dals fatgs. Senza il consentiment da la polizia dastgan questas persunas mo bandunar il lieu da l'accident, sch'ellas dovran sezzas agid ubain per clamar agid u per clamar la polizia.

3 Sch'igl ha mo dà donns materials, sto il donnegiader infurmar immediatamain il donnegià ed inditgar ses num e sia adressa. Sche quai n'è betg pussaivel, sto el infurmar immediatamain la polizia.

4 En cas d'accidents sin surpassadis da viafier ston las persunas participadas infurmar immediatamain l'administraziun da la viafier.

5. secziun Occurrenzas sportivas, viadis d'emprova

Art. 52

1 Cursas cun vehichels a motor sin cirquits publics èn scumandadas. Il Cussegl federal po permetter singulas excepziuns u extender il scumond sin auters geners da cursas cun vehichels a motor; prendend sia decisiun resguarda el cunzunt las pretensiuns da la segirezza dal traffic e da l'instrucziun da traffic.

2 Per autras occurrenzas sportivas cun vehichels a motor e cun velos sin vias publicas dovri la permissiun dals chantuns, sin il territori dals quals las occurrenzas han lieu; exceptads da quai èn viadis d'excursiun.

3 La permissiun dastga mo vegnir dada, sche:

a.
ils organisaturs garanteschan che las occurrenzas hajan lieu en moda irreproschabla;
b.
las pretensiuns dal traffic permettan quai;
c.
i vegnan prendidas las mesiras da segirezza necessarias;
d.
l'assicuranza da responsabladad prescritta è vegnida concludida.

4 L'autoritad chantunala po permetter excepziuns da las prescripziuns da traffic, sch'igl èn vegnidas prendidas mesiras da segirezza suffizientas.

Art. 53

Per viadis d'emprova, tar ils quals las reglas da traffic u las prescripziuns davart ils vehichels na pon betg vegnir observadas, dovri la permissiun dals chantuns, sin il territori dals quals ils viadis han lieu; quests chantuns ordineschan las mesiras da segirezza necessarias.

6. secziun Disposiziuns executivas

Art. 53a115

Per far valair las prescripziuns dal dretg davart il traffic sin via e per cuntanscher las finamiras da la Lescha dals 8 d'october 1999116 davart il transferiment dal traffic fan ils chantuns controllas dal traffic pesant sin via, tegnend quint da la periclitaziun augmentada.

115 Integrà tras l'art. 6 cifra 2 da la LF dals 8 d'oct. 1999 davart il transferiment dal traffic (AS 2000 2864; BBl 1999 6128). Versiun tenor la cifra II 18 da la LF dals 6 d'oct. 2006 davart la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las incumbensas tranter la Confederaziun ed ils chantuns (NGF), en vigur dapi il 1. da schan. 2008 (AS 2007 5779; BBl 2005 6029).

116 SR 740.1

Art. 54117

1 Sche la polizia constatescha ch'i circuleschan vehichels che n'èn betg admess, vehichels, dals quals il stadi u la chargia periclitescha il traffic, u vehichels che chaschunan canera evitabla, impedescha ella quels da charrar vinavant. Ella po confiscar il document dal vehichel e sche necessari er il vehichel.

2 La polizia po fermar vehichels a motor grevs destinads al transport da rauba che na cuntanschan betg la sveltezza minimala prescritta ed als obligar da turnar enavos.

3 Sch'in manischunz è en in stadi ch'excluda da manar en moda segira il vehichel u sch'il manischunz na dastga - per in auter motiv previs da la lescha - betg manischar, l'impedescha la polizia da charrar vinavant e confiscescha il permiss da manischar.

4 Sch'in manischunz d'in vehichel a motor è sa mussà sco spezialmain privlus, perquai ch'el ha violà grevamain reglas da traffic impurtantas, al po la polizia confiscar immediatamain il permiss da manischar.

5 Permiss da manischar confiscads da la polizia ston vegnir transmess immediatamain a l'autoritad da privaziun; quella decida senza retard davart la privaziun. Fin a la decisiun da l'autoritad ha la confiscaziun tras la polizia l'effect d'ina privaziun.

6 Sche la polizia constatescha ch'i circuleschan vehichels che na correspundan betg a las disposiziuns davart il transport da persunas u davart l'admissiun sco interpresa da transport sin via, po ella impedir quests vehichels da charrar vinavant, confiscar ils documents dals vehichels e sche necessari er ils vehichels.

117 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 55118

1 Manischunzs ed utilisaders da la via involvids en accidents pon vegnir suttamess ad in'analisa da l'alcohol en il flad.

2 Sche la persuna pertutgada mussa indizis d'ina inabilitad da manischar e sche quests indizis n'èn betg u betg mo d'attribuir a l'influenza d'alcohol, po ella vegnir suttamessa ad ulteriuras examinaziuns preliminaras, en spezial ad analisas da l'urin e da la spida.

3 In'analisa dal sang sto vegnir ordinada, sche:119

a.120
i èn avant maun indizis d'ina inabilitad da manischar che n'èn betg d'attribuir a l'influenza d'alcohol;
b.
la persuna pertutgada sa dosta cunter la realisaziun da l'analisa da l'alcohol en il flad, fugia da tala u impedescha l'intent da questa mesira;
c.121
la persuna pertutgada pretenda la realisaziun d'ina analisa da l'alcohol en il sang.

3bis In'analisa dal sang po vegnir ordinada, sche la realisaziun d'ina analisa da l'alcohol en il flad n'è betg pussaivla u betg adattada per constatar la cuntravenziun.122

4 Per motivs relevants po l'analisa dal sang vegnir fatga er cunter la voluntad da la persuna suspectada. Auters meds da cumprova per constatar l'inabilitad da manischar restan resalvads.

5 ...123

6 L'Assamblea federala fixescha en in'ordinaziun:

a.
a partir da tge concentraziun d'alcohol en il flad e da tge concentraziun d'alcohol en il sang ch'ina inabilitad da manischar en il senn da questa lescha vegn supponida (stadi d'alcoholisaziun) independentamain d'autras cumprovas e da la supportabladad individuala d'alcohol; ed
b.
tge concentraziun d'alcohol en il flad e tge concentraziun d'alcohol en il sang che valan sco qualifitgadas.124

6bis Sch'igl è vegnì mesirà tant la concentraziun d'alcohol en il flad sco er la concentraziun d'alcohol en il sang, è decisiva la concentraziun d'alcohol en il sang.125

7 Il Cussegl federal:

a.
po fixar, per autras substanzas che reduceschan l'abilitad da manischar, a partir da tge concentraziun ch'ina inabilitad da manischar en il senn da questa lescha vegn supponida independentamain d'autras cumprovas e da la supportabladad individuala;
b.
decretescha prescripziuns davart las examinaziuns preliminaras (al. 2), davart il proceder en cas d'analisas da l'alcohol en il flad e d'analisas dal sang, davart l'evaluaziun da questas analisas sco er davart la controlla medicala supplementara da la persuna che vegn suspectada dad esser inabla da manischar;
c.
po prescriver che analisas fatgas tenor quest artitgel, en spezial analisas dal sang, dals chavels e da las unglas, vegnian evaluadas per constatar ina dependenza che reducescha l'abilitad da manischar d'ina persuna.

118 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

119 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

120 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

121 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

122 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

123 Abolì tras la cifra II 21 da l'agiunta 1 dal Cudesch da procedura penala dals 5 d'oct. 2007, cun effect dapi il 1. da schan. 2011 (AS 2010 1881; BBl 2006 1085).

124 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

125 Integrà tras la cifra II 12 da la LF dals 20 da mars 2009 davart la refurma da la viafier 2 (AS 2009 5597; BBl 2005 2415, 2007 2681). Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. d'oct. 2016 (AS 2012 6291, 2015 2583; BBl 2010 8447).

Art. 56126

1 Il Cussegl federal regla il temp da lavur e da preschientscha dals manischunzs professiunals da vehichels a motor. El als garantescha in temp da paus quotidian suffizient sco er dis da paus, uschia ch'els na vegnan betg suttamess a pretensiuns pli grondas che quellas che las leschas prevesan per activitads cumparegliablas. El procura ch'i vegnia controllà en moda efficazia che questas disposiziuns vegnian observadas.

2 Il Cussegl federal regla l'applicaziun da las disposiziuns davart il temp da lavur e da paus:

a.
sin ils manischunzs professiunals che circuleschan a l'exteriur cun vehichels a motor immatriculads en Svizra;
b.
sin ils manischunzs professiunals che circuleschan en Svizra cun vehichels a motor immatriculads a l'exteriur.

3 Il Cussegl federal po scumandar ch'il salari dals manischunzs professiunals da vehichels a motor vegnia calculà tenor il viadi ch'els han fatg, tenor la quantitad da rauba ch'els han transportà u tenor prestaziuns sumegliantas.127

126 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

127 Integrà tras la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989, en vigur dapi il 1. da favr. 1991 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209).

Art. 57

1 Il Cussegl federal po decretar prescripziuns da traffic cumplementaras e prevair excepziuns da las reglas da traffic per relaziuns spezialas, en spezial per il militar e per la protecziun civila. El po decretar talas prescripziuns er per vias a direcziun unica.128

2 Suenter avair consultà ils chantuns designescha el las vias principalas cun dretg da precedenza.

3 El decretescha disposiziuns davart:

a.
ils segns ch'èn da dar tras la polizia ed, en enclegientscha cun ils chantuns, ils attributs distinctivs da la polizia da traffic;
b.
la controlla dals vehichels e da lur manischunzs al cunfin;
c.
la controlla dals vehichels da la Confederaziun e da lur manischunzs;
d.
la regulaziun dal traffic tras il militar;
e.
la constataziun dals fatgs en cas d'accidents, nua che vehichels a motor da militar èn participads.

4 ...129

5 Il Cussegl federal po prescriver che:

a.
ils manischunzs ed ils passagiers da vehichels a motor hajan da duvrar indrizs da retegn (tschintas da segirezza e.u.v.);
b.130
ils manischunzs ed ils passagiers da vehichels a motor a duas rodas sco er da vehichels a motor levs, pitschens ed a trais rodas hajan da purtar chapellinas da protecziun.131

128 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989, en vigur dapi il 1. da favr. 1991 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209).

129 Integrà tras la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975 (AS 1975 1257; BBl 1973 II 1173). Abolì tras la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989, cun effect dapi il 1. da favr. 1991 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209).

130 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

131 Integrà tras la cifra I da la LF dals 21 da mars 1980, en vigur dapi il 1. da fan. 1981 (AS 1981 505; BBl 1979 I 229).

Art. 57a132

1 Sin las vias reservadas als vehichels a motor (autostradas ed autovias) furman ils chantuns secturs da cumpetenza per il servetsch da polizia en vista ad in adempliment effizient da las incumbensas.133

2 Independentamain da cunfins chantunals procura la polizia d'autostrada cumpetenta, en ses sectur, per il servetsch d'urden e da segirezza e per l'investigaziun poliziala sco er, en cas da malfatgs da tut gener, per las mesiras urgentas ch'èn da prender sin l'areal da las autostradas. En cas da malfatgs penals incumbensescha ella immediatamain ils organs dal chantun territorial da prender las ulteriuras mesiras.

3 La giurisdicziun dal chantun territorial e l'applicaziun da ses dretg restan resalvadas.

4 Las regenzas dals chantuns participads reglan ils dretgs e las obligaziuns vicendaivlas che resultan tras l'activitad da polizia sin il territori dal chantun vischin. Sch'il servetsch da polizia n'è betg garantì pervia da mancanza d'ina enclegientscha, prenda il Cussegl federal mesiras preventivas.

132 Oriundamain art. 57bis. Integrà tras la cifra I da la LF dals 16 da mars 1967, en vigur dapi il 1. da sett. 1967 (AS 1967 1114; BBl 1966 II 332).

133 Versiun tenor la cifra II 18 da la LF dals 6 d'oct. 2006 davart la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las incumbensas tranter la Confederaziun ed ils chantuns (NGF), en vigur dapi il 1. da schan. 2008 (AS 2007 5779; BBl 2005 6029).

IIIa. titel135 Gestiun dal traffic136

135 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2003 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462).

136 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 57c137

1 La Confederaziun è cumpetenta per la gestiun dal traffic sin las vias naziunalas. Ella po delegar questas incumbensas dal tuttafatg u per part als chantuns, ad instituziuns purtadras constituidas dals chantuns u a terzas persunas.

2 La Confederaziun po:

a.
ordinar sin las vias naziunalas mesiras per diriger il traffic motorisà, las qualas èn adattadas e necessarias per impedir u eliminar grevs disturbis dal traffic;
b.
ordinar sin las vias naziunalas autras mesiras per manar e per reglar il traffic, las qualas èn adattadas e necessarias per garantir ch'il traffic motorisà è segir e fluid; l'artitgel 3 alinea 6 resta resalvà;
c.
far recumandaziuns per diriger il traffic motorisà per garantir in traffic segir e fluid sco er per cuntanscher las finamiras da la Lescha dals 8 d'october 1999138 davart il transferiment dal traffic.

3 Ils chantuns ston vegnir consultads tar ils plans da gestiun dal traffic da la Confederaziun.

4 La Confederaziun infurmescha ils utilisaders da la via, ils chantuns ed ils gestiunaris d'auters meds da transport davart la situaziun dal traffic, las restricziuns dal traffic e las relaziuns stradalas sin las vias naziunalas.

5 Ella procura per l'installaziun e per la gestiun d'in center da datas da traffic sco er d'ina centrala per la gestiun dal traffic per las vias naziunalas.

6 Ils chantuns annunzian a la Confederaziun las datas da traffic ch'èn necessarias per ademplir questas incumbensas.

7 Las datas dal center da datas da traffic tenor l'alinea 5 stattan a disposiziun gratuitamain als chantuns per ademplir lur incumbensas. Cunter indemnisaziun pussibilitescha la Confederaziun als chantuns ed a terzas persunas d'extender il center da datas da traffic e da duvrar quel per ulteriurs intents.

8 Cunter indemnisaziun po la Confederaziun surpigliar dals chantuns la preparaziun e la derasaziun da las infurmaziuns da traffic.

137 Versiun tenor la cifra II 18 da la LF dals 6 d'oct. 2006 davart la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las incumbensas tranter la Confederaziun ed ils chantuns (NGF), en vigur dapi il 1. da schan. 2008 (AS 2007 5779; BBl 2005 6029).

138 SR 740.1

Art. 57d139

1 Ils chantuns fan plans da gestiun dal traffic per las vias ch'il Cussegl federal designescha sco relevantas per la gestiun dal traffic da las vias naziunalas. Quests plans ston vegnir approvads da la Confederaziun.

2 Ils chantuns infurmeschan ils utilisaders da la via davart la situaziun dal traffic, las restricziuns dal traffic e las relaziuns stradalas sin las autras vias da lur territori. Els orienteschan la Confederaziun, ils auters chantuns ed ils stadis vischins, sche la situaziun pretenda quai.

3 Ils chantuns pon delegar l'incumbensa d'infurmaziun a la centrala per la gestiun dal traffic u a terzas persunas.

4 La Confederaziun sustegna ils chantuns tras cussegliaziun professiunala ed als gida a coordinar las infurmaziuns da traffic che interessan auters chantuns u ils pajais vischins.

139 Integrà tras la cifra II 18 da la LF dals 6 d'oct. 2006 davart la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las incumbensas tranter la Confederaziun ed ils chantuns (NGF), en vigur dapi il 1. da schan. 2008 (AS 2007 5779; BBl 2005 6029).

IV. titel Responsabladad ed assicuranza

1. secziun Responsabladad

Art. 58

1 Sch'in uman vegn mazzà u blessà u sch'i vegn chaschunà donn material tras il diever d'in vehichel a motor, sto il possessur star bun per il donn.

2 Sch'in accident da traffic vegn chaschunà tras in vehichel a motor che n'è betg en funcziun, sto il possessur star bun, sch'il donnegià cumprova ch'il possessur u persunas, per las qualas el è responsabel, han ina culpa u sch'el cumprova ch'in defect dal vehichel a motor è stà ina da las raschuns per l'accident.

3 Tenor l'appreziar dal derschader stat il possessur er bun per donns en consequenza da l'agid prestà suenter accidents, en ils quals ses vehichel a motor è stà involvì, sch'el è responsabel per l'accident ubain sch'el sez u ils passagiers da ses vehichel han survegnì agid.

4 Per la culpa dal manischunz e da persunas auxiliaras che coopereschan al diever dal vehichel è il possessur responsabel sco per l'atgna culpabilitad.

Art. 59

1 Il possessur vegn liberà da la responsabladad, sch'el cumprova che l'accident è vegnì chaschunà tras forza superiura u tras ina greva culpa dal donnegià u d'ina terza persuna, senza ch'el sez u persunas, per las qualas el è responsabel, hajan ina culpa e senza ch'in defect dal vehichel saja stà ina da las raschuns per l'accident.

2 Sch'il possessur, che na vegn betg liberà da la responsabladad tenor l'alinea 1, cumprova ch'ina culpa dal donnegià è stada ina da las raschuns per l'accident, fixescha il derschader l'indemnisaziun considerond tut las circumstanzas.

3 ...140

4 Tenor il Dretg d'obligaziuns141 vegn fixada:

a.
la responsabladad en la relaziun tranter il possessur ed il proprietari d'in vehichel per il donn vi da quest vehichel;
b.142
la responsabladad dal possessur per il donn vi da las chaussas transportadas cun ses vehichel, cun excepziun d'objects ch'il donnegià purtava cun sai, en spezial bagascha da viadi e chaussas sumegliantas; resalvada è la Lescha da transport dals 4 d'october 1985143.

140 Abolì tras la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, cun effect dapi il 1. da schan. 1976 (AS 1975 1257 1857 cifra III; BBl 1973 II 1173).

141 SR 220

142 Versiun tenor l'art. 54 cifra 2 da la LF dals 4 d'oct. 1985 davart il transport public, en vigur dapi il 1. da schan. 1987 (AS 1986 1974; BBl 1983 II 167).

143 [AS 1986 1974, 1994 2290 cifra V, 1995 3517 cifra I 10 4093 agiunta cifra 13, 1998 2856. AS 2009 5597 cifra III]. Guardar ussa la LF dals 20 da mars 2009 davart il transport da persunas (SR 745.1).

Art. 60144

1 Sche pliras persunas èn responsablas per il donn d'ina terza persuna en cas d'in accident, en il qual in vehichel a motor è involvì, stattan ellas bunas en moda solidarica.

2 Il donn vegn repartì sin las persunas responsablas involvidas considerond tut las circumstanzas. En cas da plirs possessurs da vehichels a motor vegn il donn repartì en proporziun da lur culpa, nun che circumstanzas spezialas, en spezial las ristgas che resultan dal diever dal vehichel, giustifitgeschian in'autra repartiziun.

144 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

Art. 61

1 Sch'in possessur vegn donnegià corporalmain tar in accident, en il qual plirs vehichels a motor èn involvids, vegn il donn repartì sin ils possessurs da tut ils vehichels a motor involvids en proporziun da lur culpa, nun che circumstanzas spezialas, en spezial las ristgas che resultan dal diever dal vehichel, giustifitgeschian in'autra repartiziun.145

2 Per donns materials d'in possessur stat in auter possessur mo bun, sch'il donnegià cumprova ch'il donn è vegnì chaschunà tras la culpa u tras la perdita temporara da l'abilitad da giuditgar dal possessur accusà u d'ina persuna, per la quala el è responsabel, u tras in defect da ses vehichel.

3 Plirs possessurs responsabels stattan buns en moda solidarica envers il possessur donnegià.146

145 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

146 Integrà tras la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

Art. 62

1 La moda e la dimensiun da l'indemnisaziun sco er l'attribuziun d'ina satisfacziun sa drizzan tenor ils princips dal Dretg d'obligaziuns147 davart acts illegals.

2 Sche la persunas mazzada u blessada aveva in'entrada extraordinariamain auta, po il derschader reducir adequatamain l'indemnisaziun considerond tut las circumstanzas.

3 Sch'il donnegià survegn prestaziuns d'ina assicuranza privata e sch'il possessur aveva pajà dal tuttafatg u per part las premias da questa assicuranza, ston questas prestaziuns vegnir deducidas da sia indemnisaziun en proporziun da las premias ch'el ha pajà, nun ch'il contract d'assicuranza prevesia insatge auter.

2. secziun Assicuranza

Art. 63

1 In vehichel a motor na dastga betg vegnir mess en circulaziun sin vias publicas, avant ch'ina assicuranza da responsabladad è vegnida concludida tenor las suandantas disposiziuns.

2 L'assicuranza cuvra la responsabladad dal possessur e da las persunas, per las qualas el è responsabel tenor questa lescha, almain en quels stadis, nua ch'il numer d'immatriculaziun svizzer vala sco attest d'assicuranza.148

3 Da l'assicuranza pon vegnir exclusas:

a.149
pretensiuns dal possessur per donns materials chaschunads da persunas, per las qualas el è responsabel tenor questa lescha;
b.150
pretensiuns per donns materials dal conjugal u dal partenari registrà dal possessur, da ses parents en lingia ascendenta e descendenta sco er da ses fragliuns che vivan cun el en la chasada cuminaivla;
c.
pretensiuns per donns materials, per ils quals il possessur na sto betg star bun tenor questa lescha;
d.
pretensiuns per accidents a chaschun da cursas, per las qualas è vegnida concludida l'assicuranza prescritta tenor l'artitgel 72.

148 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da zer. 1995, en vigur dapi il 1. da schan. 1996 (AS 1995 5462; BBl 1995 I 49).

149 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da zer. 1995, en vigur dapi il 1. da schan. 1996 (AS 1995 5462; BBl 1995 I 49). Guardar er las disposiziuns finalas da questa midada a la fin da questa lescha.

150 Versiun tenor la cifra 26 da l'agiunta da la Lescha da partenadi dals 18 da zer. 2004, en vigur dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2005 5685; BBl 2003 1288).

Art. 64151

Il Cussegl federal fixescha las summas che ston vegnir cuvridas da l'assicuranza da responsabladad per pretensiuns d'indemnisaziun ch'ils donnegiads fan valair per donns da persunas e per donns materials.

151 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. da schan. 1976 (AS 1975 1257 1857 cifra III; BBl 1973 II 1173).

Art. 65

1 En il rom da las summas fixadas en il contract d'assicuranza ha il donnegià in dretg da pretensiun direct envers l'assicurader.

2 Excepziuns che resultan dal contract d'assicuranza u da la Lescha federala dals 2 d'avrigl 1908152 davart il contract d'assicuranza na pon betg vegnir fatgas valair envers il donnegià.

3 L'assicurader ha in dretg da prender regress sin quel che ha concludì l'assicuranza u sin l'assicurà en la dimensiun ch'el fiss autorisà da refusar u da reducir sia prestaziun tenor il contract d'assicuranza u tenor la Lescha federala dals 2 d'avrigl 1908 davart il contract d'assicuranza. Sch'il donn e vegnì chaschunà en in stadi d'alcoholisaziun u en in stadi inabel da manischar u en consequenza d'in delict da sveltezza en il senn da l'artitgel 90 alinea 4, sto l'assicurader prender regress. La dimensiun dal regress tegna quint da la culpa e da la capacitad economica da la persuna, sin la quala i vegn prendì regress.153

152 SR 221.229.1

153 Integrà la segunda e la terza frasa tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2015 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

Art. 66

1 Sche las pretensiuns dals donnegiads surpassan la summa fixada en il contract d'assicuranza, sa reducescha la pretensiun da mintga donnegià envers l'assicurader proporziunalmain en la relaziun tranter la summa garantida e la summa da las pretensiuns.

2 Il donnegià che porta plant sco emprim sco er l'assicurader accusà pon pretender dal derschader appellà ch'el envidia ils ulteriurs donnegiads, inditgond a quels las consequenzas giuridicas d'ina omissiun, da purtar plant tar el sez entaifer in tschert termin per far valair lur pretensiuns. Il derschader appellà sto decider davart la repartiziun da la prestaziun d'assicuranza sin ils differents donnegiads. En il rom da la repartiziun da la prestaziun d'assicuranza ston l'emprim vegnir cuvridas las pretensiuns ch'èn vegnidas fatgas valair entaifer il termin, senza resguardar las ulteriuras pretensiuns.

3 L'assicurader che ha - senza avair enconuschientscha d'autras pretensiuns - pajà da buna fai ad in donnegià ina summa che surpassa la quota che quest donnegià avess proporziunalmain da bun, è liberà da sia responsabladad er envers ils auters donnegiads en la dimensiun da la summa pajada.

Art. 67

1 En cas d'ina midada dal possessur passan ils dretgs e las obligaziuns, che resultan dal contract d'assicuranza, al nov possessur. Sch'il nov document dal vehichel vegn emess sin basa d'ina autra assicuranza da responsabladad, scada l'anteriur contract.

2 L'anteriur assicurader è autorisà da sa retrair dal contract entaifer 14 dis, suenter ch'el ha survegnì enconuschientscha da las midada dal possessur.

3 Il Cussegl federal regla las premissas, sut las qualas il possessur dastga duvrar - empè dal vehichel assicurà - in vehichel da reserva cun ils numers d'immatriculaziun dal vehichel assicurà. L'assicuranza vala exclusivamain per il vehichel duvrà. L'assicurader po prender regress sin il possessur, sch'il diever n'era betg admess.154

4 ...155

154 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da mars 2004 (AS 2002 2767, 2004 647; BBl 1999 4462).

155 Abolì tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, cun effect dapi il 1. da mars 2004 (AS 2002 2767, 2004 647; BBl 1999 4462).

Art. 68

1 L'assicurader sto emetter in attest d'assicuranza per mauns da l'autoritad che consegna il document dal vehichel.

2 L'assicurader sto annunziar la suspensiun e la finiziun da l'assicuranza a l'autoritad; sche l'assicuranza n'è betg vegnida remplazzada avant tras in'autra, s'effectueschan la suspensiun e la finiziun envers il donnegià pir, cur ch'il document dal vehichel ed ils numers d'immatriculaziun èn restituids, il pli tard dentant 60 dis suenter l'entrada da l'annunzia da l'assicurader. L'autoritad sto retrair il document dal vehichel ed ils numers d'immatriculaziun, uschespert ch'ella ha survegnì l'annunzia.

3 Sch'ils numers d'immatriculaziun vegnan deponids tar l'autoritad cumpetenta, vegnan suspendids ils effects da l'assicuranza. L'autoritad communitgescha quai a l'assicurader.156

156 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

Art. 68a157

Durant la relaziun da contract ha l'assicurà da tut temp il dretg da survegnir ina decleraziun da l'andament dal donn respectivamain ina decleraziun da mancanza da donn. Sin dumonda da l'assicurà sto l'assicurader consegnar a quel entaifer 14 dis ina decleraziun vardaivla per l'entira durada dal contract, maximalmain dentant per ils ultims 5 onns da la relaziun da contract.

157 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

3. secziun Cas spezials

Art. 69158

1 Per il donn chaschunà tras in char annex u tras in vehichel a motor remortgà sto star bun il possessur dal vehichel a motor che tira; las disposiziuns davart la responsabladad per donns chaschunads tras vehichels a motor valan tenor il senn. Sch'il vehichel a motor remortgà vegn manà d'in manischunz, sto ses possessur star bun solidaricamain cun il possessur dal vehichel che tira.

2 L'assicuranza dal vehichel che tira s'extenda er sin la responsabladad per donns che vegnan chaschunads:

a.
dal char annex;
b.
dal vehichel a motor remortgà che na vegn betg manà d'in manischunz;
c.
dal vehichel a motor remortgà che vegn manà d'in manischunz, ma che n'è betg assicurà.

3 Chars annexs destinads al transport da persunas dastgan vegnir mess en circulaziun mo, sch'ina assicuranza supplementara è vegnida concludida per il char annex, uschia che l'assicuranza minimala fixada dal Cussegl federal tenor l'artitgel 64 è garantida per l'entir convoi.

4 La responsabladad dal possessur dal vehichel che tira per donns corporals dals passagiers sin chars annexs sco er la responsabladad per donns chaschunads tranter il vehichel che tira ed il vehichel a motor remortgà sa drizzan tenor questa lescha. Per donns materials chaschunads vi dal char annex sto il possessur dal vehichel che tira star bun tenor il Dretg d'obligaziuns159.

158 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989, en vigur dapi il 1. da favr. 1991 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209).

159 SR 220

Art. 71162

1 L'interprendider da la branscha da vehichels a motor stat bun sco in possessur per il donn che vegn chaschunà tras in vehichel a motor ch'era vegnì surdà ad el per tegnair en salv, per reparar, per far service, per transfurmar u per intents sumegliants. Il possessur e ses assicurader da responsabladad na ston betg star buns.

2 Quests interprendiders sco er tals che produceschan vehichels a motor u che fan commerzi cun tals vehichels ston concluder in'assicuranza da responsabladad per tut lur agens vehichels a motor sco er per ils vehichels a motor che vegnan surdads ad els. Las disposiziuns davart l'assicuranza dal possessur valan tenor il senn.

162 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. da schan. 1976 (AS 1975 1257 1857 cifra III; BBl 1973 II 1173).

Art. 72

1 Las disposiziuns da quest artitgel valan per occurrenzas sportivas cun vehichels a motor e cun velos, sch'ellas vegnan valitadas principalmain sin basa da la sveltezza cuntanschida u sch'ellas pretendan ina sveltezza media da passa 50 km/h. Las disposiziuns valan er, sch'il traject è serrà per l'ulteriur traffic. Il Cussegl federal po suttametter ulteriuras occurrenzas a questas disposiziuns.

2 Applitgond tenor il senn las disposiziuns davart la responsabladad dals possessurs da vehichels a motor stattan ils organisaturs buns per il donn chaschunà tras vehichels dals participants u tras vehichels accumpagnants u tras auters vehichels duvrads en il servetsch da l'occurrenza.

3 La responsabladad per donns dals curriders e da lur passagiers sco er per donns vi dals vehichels duvrads en il servetsch da l'occurrenza na sa drizza betg tenor questa lescha.

4 Per cuvrir la responsabladad dals organisaturs, dals participants e da las persunas auxiliaras envers terzas persunas - sco aspectaturs, auters utilisaders da la via ed abitants per lung da la via - sto vegnir concludida in'assicuranza. L'autoritad da permissiun fixescha la summa d'assicuranza minimala tenor las circumstanzas; per cursas cun vehichels a motor na dastga questa summa dentant betg esser pli bassa che tar in'assicuranza ordinaria.163 Ils artitgels 65 e 66 valan tenor il senn.

5 Sch'in donn, ch'è vegnì chaschunà durant ina cursa organisada senza autorisaziun, sto vegnir cuvrì tras l'assicuranza ordinaria dal vehichel a motor che ha chaschunà il donn, tras il ciclist che ha chaschunà il donn u tras sia assicuranza da responsabladad privata, po l'assicurader u il ciclist prender regress sin ils responsabels che savevan u - sch'els avessan dà l'attenziun duida - che pudevan savair ch'i mancava in'assicuranza speziala per la cursa.164

163 Versiun da la segunda frasa tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

164 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

Art. 73

1 Sco possessurs da vehichels a motor èn la Confederaziun ed ils chantuns suttamess a las disposiziuns da questa lescha concernent la responsabladad, dentant betg a l'obligaziun da s'assicurar. Da l'obligaziun da s'assicurar èn ultra da quai exceptads vehichels a motor, per ils quals la Confederaziun surpiglia in'obligaziun da garanzia sco in assicurader.

2 ...165

3 Tenor las disposiziuns che valan per l'assicuranza da responsabladad reglan la Confederaziun ed ils chantuns ils donns chaschunads tras vehichels a motor, tras chars annexs e tras velos, per ils quals els ston star buns. Els communitgeschan al post d'infurmaziun (art. 79a), tge posts ch'èn cumpetents per la regulaziun dals donns.166

165 Abolì tras la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, cun effect dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

166 Integrà tras la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

Art. 74167

1 Las instituziuns d'assicuranza, ch'èn autorisadas d'exercitar en Svizra lur activitads sin il sectur da l'assicuranza da responsabladad per vehichels a motor, furman e mainan cuminaivlamain il Biro naziunal d'assicuranza, il qual ha in'atgna persunalitad giuridica.

2 Il Biro naziunal d'assicuranza ha las suandantas incumbensas:

a.
cuvrir la responsabladad per donns chaschunads en Svizra tras vehichels a motor e tras chars annexs esters, sch'igl exista in'obligaziun d'assicuranza tenor questa lescha;
b.
manar il post d'infurmaziun tenor l'artitgel 79a;
c.
coordinar la conclusiun d'assicuranzas da cunfin per vehichels a motor ch'entran en Svizra, ma che n'han betg la garanzia necessaria tras assicuranzas.

3 Il Cussegl federal regla:

a.
l'obligaziun da concluder in'assicuranza da cunfin;
b.
la coordinaziun da las prestaziuns da las assicuranzas socialas cun las prestaziuns d'indemnisaziun dal Biro naziunal d'assicuranza.

4 El po excluder u restrenscher la sequestraziun destinada a segirar pretensiuns d'indemnisaziun per donns che vegnan chaschunads tras vehichels a motor u tras chars annexs esters.

167 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

Art. 75168

1 Tgi ch'engola in vehichel a motor per far diever da quel, stat bun sco in possessur. Solidaricamain cun el stat bun il manischunz che saveva u - sch'el avess dà l'attenziun duida - che avess pudì savair al cumenzament dal viadi ch'il vehichel saja vegnì engulà per il diever. Il possessur stat medemamain bun, danor envers utilisaders dal vehichel che avevan u - sch'els avessan dà l'attenziun duida - pudevan avair enconuschientscha al cumenzament dal viadi ch'il vehichel saja vegnì engulà per il diever.

2 Il possessur e ses assicurader da responsabladad pon prender regress sin las persunas che han engulà il vehichel a motor sco er sin il manischunz che aveva u - sch'el avess dà l'attenziun duida - pudeva avair enconuschientscha al cumenzament dal viadi ch'il vehichel saja vegnì engulà per il diever.

3 L'assicurader na dastga adossar naginas grevezzas finanzialas al possessur, sche quel n'è betg la culpa da l'enguladitsch dal vehichel.

168 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. da schan. 1976 (AS 1975 1257 1857 cifra III; BBl 1973 II 1173).

Art. 76169

1 Las instituziuns d'assicuranza, ch'èn autorisadas d'exercitar en Svizra lur activitads sin il sectur da l'assicuranza da responsabladad per vehichels a motor, furman e mainan cuminaivlamain il Fond naziunal da garanzia, il qual ha in'atgna persunalitad giuridica.

2 Il Fond naziunal da garanzia ha las suandantas incumbensas:

a.170
cuvrir la responsabladad per donns che vegnan chaschunads en Svizra tras:
1.
vehichels a motor e chars annexs betg eruids u betg assicurads, sch'igl exista in'obligaziun d'assicuranza tenor questa lescha,
2.
ciclists u utilisaders d'urdains sumegliants a vehichels, sch'il donnegiader na po betg vegnir eruì u sch'il donn na vegn cuvrì ni dal donnegiader ni d'ina assicuranza da responsabladad ni d'ina persuna ch'è responsabla per el ni d'ina autra assicuranza;
b.
cuvrir la responsabladad per donns che vegnan chaschunads tras vehichels a motor e tras chars annexs immatriculads en Svizra, sch'il concurs è vegnì declerà cunter l'assicurader da responsabladad che fiss obligà da pajar;
c.
manar il post d'indemnisaziun tenor l'artitgel 79d.

3 Il Cussegl federal regla:

a.
las incumbensas dals Fond naziunal da garanzia tenor l'alinea 2;
a.
ina resalva persunala dal donnegià per donns materials;
b.
la coordinaziun da las prestaziuns da las assicuranzas socialas cun las prestaziuns d'indemnisaziun dal Fond naziunal da garanzia.

4 En cas da l'alinea 2 litera a croda davent l'obligaziun da prestaziun dal Fond naziunal da garanzia en la dimensiun da las prestaziuns ch'il donnegià po far valair tar in'assicuranza da donns u tar in'assicuranza sociala.

5 En cas da l'alinea 2 litera a po il Cussegl federal:

a.171
obligar il Fond naziunal da garanzia da far pajaments anticipads, sch'il donnegiader n'ha betg in'assicuranza da responsabladad ch'è obligada da pajar u sche la mancanza d'ina tala assicuranza è dispitaivla;
b.
restrenscher u abolir l'obligaziun da prestaziun dal Fond naziunal da garanzia envers donnegiads esters domiciliads en pajais che n'applitgeschan betg la reciprocitad.

6 Tras il pajament da l'indemnisaziun al donnegià substituescha il Fond naziunal da garanzia ils dretgs dal donnegià per ils donns da medema natira sco quels ch'el cuvra.

169 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

170 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

171 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

Art. 76a172

1 Il possessur d'in vehichel a motor paja ina contribuziun annuala tenor il gener da la ristga assicurada per cuvrir ils custs tenor ils artitgels 74, 76, 79a e 79d.173

2 Il Biro naziunal d'assicuranza ed il Fond naziunal da garanzia fixeschan questas contribuziuns; quellas ston vegnir approvadas da l'Autoritad federala per la surveglianza dals martgads da finanzas (FINMA).174

3 Ils assicuraders da responsabladad per vehichels a motor incasseschan questas contribuziuns ensemen cun la premia.175

4 La Confederaziun sco er ses manaschis e sias instituziuns èn liberads da pajar questa contribuziun. Ils chantuns sco possessurs da vehichels a motor che n'èn betg suttamess a l'obligaziun d'avair in'assicuranza da responsabladad (art. 73 al. 1) ston pajar la contribuziun, uschenavant che lur vehichels èn assicurads.

5 Il Cussegl federal fixescha ils detagls; el regla en spezial las basas per calcular la contribuziun e la procedura d'approvaziun.

172 Integrà tras la cifra I da la LF dals 20 da zer. 1980, en vigur dapi il 1. da schan. 1981 (AS 1980 1509; BBl 1980 I 477). Guardar er l'art. 108 qua sutvart.

173 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

174 Versiun tenor la cifra 10 da l'agiunta da la LF dals 22 da zer. 2007 davart la surveglianza dals martgads da finanzas, en vigur dapi il 1. da schan. 2009 (AS 2008 5207; BBl 2006 2829).

175 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 23 da zer. 1995, en vigur dapi il 1. da schan. 1996 (AS 1995 5462; BBl 1995 I 49).

Art. 76b176

1 Ils donnegiads han in dretg da pretensiun direct envers il Biro naziunal d'assicuranza ed envers il Fond naziunal da garanzia.

2 Il Biro naziunal d'assicuranza ed il Fond naziunal da garanzia èn suttamess a la surveglianza da l'UVIAS177.

3 Las persunas che adempleschan las incumbensas dal Biro naziunal d'assicuranza e dal Fond naziunal da garanzia u che surveglian lur execuziun, èn suttamessas a l'obligaziun da discreziun envers terzas persunas. Ellas èn autorisadas d'elavurar u da laschar elavurar las datas da persunas, inclusiv las datas spezialmain sensiblas ed ils profils da la persunalitad, ch'ellas dovran per ademplir las incumbensas confidadas ad ellas.

4 Il Biro naziunal d'assicuranza ed il Fond naziunal da garanzia pon:

a.
incumbensar lur commembers u terzas persunas d'ademplir lur incaricas e designar in assicurader gestiunari;
b.
far cunvegnas cun auters biros naziunals d'assicuranza e cun auters fonds naziunals da garanzia sco er cun posts esters ch'adempleschan incumbensas sumegliantas per facilitar il traffic transcunfinal e per proteger las victimas da traffic en il traffic transcunfinal.

5 Il Cussegl federal decretescha disposiziuns davart las incumbensas e las cumpetenzas dal Biro naziunal d'assicuranza concernent:

a.
la cuvrida da donns en Svizra ed a l'exteriur;
b.
la promoziun ed il svilup da la garanzia tras assicuranzas sco er da la protecziun da las victimas da traffic en il traffic transcunfinal.

176 Integrà tras la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

177 Expressiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447). Questa adattaziun è vegnida fatga en tut il text.

Art. 77

1 Sch'in chantun consegna documents e numers d'immatriculaziun per vehichels a motor, senza che l'assicuranza prescritta saja avant maun, stat el bun - en il rom da l'assicuranza minimala previsa da la lescha - per il donn ch'ils possessurs dals vehichels a motor ston surpigliar.178 Da medema maniera stat el bun, sch'el tralascha da retrair il document dal vehichel ed ils numers d'immatriculaziun entaifer 60 suenter l'annunzia da l'assicurader tenor l'artitgel 68 u suenter l'annunzia dal possessur ch'in vehichel saja vegnì mess definitivamain ord circulaziun.179

2 Il chantun u ses assicurader po prender regress sin il possessur che na pudeva betg supponer da buna fai ch'el saja cuvrì tras l'assicuranza prescritta.

3 Questas disposiziuns valan confurm al senn per la consegna da documents da vehichels e da numers d'immatriculaziun tras la Confederaziun.180

178 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

179 Versiun da la segunda frasa tenor la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989, en vigur dapi il 1. da favr. 1991 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209).

180 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

Art. 79a183

1 Il post d'infurmaziun dat als donnegiads ed a las assicuranzas socialas las infurmaziuns necessarias per ch'els possian far valair las pretensiuns d'indemnisaziun.

2 Il Cussegl federal fixescha, tge infurmaziuns che ston vegnir dadas.

3 El po obligar las autoritads e las persunas privatas da metter a disposiziun al post d'infurmaziun las datas necessarias.

183 Integrà tras la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

Art. 79b184

1 Las instituziuns d'assicuranza, ch'èn autorisadas d'exercitar en Svizra lur activitads sin il sectur da l'assicuranza da responsabladad per vehichels a motor, èn obligadas da nominar en mintga stadi dal Spazi economic europeic in incumbensà per la regulaziun da donns. Ellas communitgeschan il num e l'adressa da quest incumbensà als posts d'infurmaziun da quests stadis sco er al post d'infurmaziun tenor l'artitgel 79a.

2 Il Cussegl federal po obligar las instituziuns d'assicuranza tenor l'alinea 1 da nominar incumbensads per la regulaziun da donns en auters stadis.

3 Ils incumbensads per la regulaziun da donns èn persunas natiralas u giuridicas che represchentan, en lur stadis d'activitad, las instituziuns d'assicuranza che han la sedia en in auter stadis. Els elavuran e reguleschan las pretensiuns da responsabladad tenor l'artitgel 79c che donnegiads cun sedia en lur stadi d'activitad fan valair envers l'instituziun d'assicuranza ch'els represchentan.

4 Els ston:

a.
esser domiciliads en lur stadi d'activitad;
b.
disponer da cumpetenzas suffizientas per represchentar l'instituziun d'assicuranza envers ils donnegiads e per cuntentar cumplainamain lur pretensiuns d'indemnisaziun;
c.
esser en cas d'elavurar ils cas en la lingua uffiziala u en las linguas uffizialas da lur stadis d'activitad.

5 Els pon lavurar a quint d'ina u da pliras instituziuns d'assicuranza.

184 Integrà tras la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

Art. 79c185

1 Las instituziuns d'assicuranza, ch'èn autorisadas d'exercitar en Svizra lur activitads sin il sectur da l'assicuranza da responsabladad per vehichels a motor, ils incumbensads per la regulaziun da donns che lavuran en Svizra, la Confederaziun ed ils chantuns per lur vehichels betg assicurads sco er il Biro naziunal d'assicuranza ed il Fond naziunal da garanzia ston reagir entaifer 3 mais sin las pretensiuns da responsabladad che vegnan fatgas valair da donnegiads:

a.
preschentond in'offerta d'indemnisaziun motivada, premess che la responsabladad na saja betg dispitaivla e ch'il donn saja vegnì quantifitgà;
b.
dond ina resposta motivada a las pretensiuns fatgas en la dumonda d'indemnisaziun, sche la responsabladad vegn contestada u n'è betg dal tuttafatg clera u sch'il donn n'è betg vegnì quantifitgà dal tuttafatg.

2 Per las pretensiuns d'indemnisaziun che vegnan fatgas valair concretamain cumenza il termin da 3 mais, cur che la dumonda arriva tar il post appellà dal donnegià.

3 Suenter la scadenza dal termin da 3 mais cumenza l'obligaziun da pajar tschains da retard. Ulteriuras pretensiuns dal donnegià restan resalvadas.

185 Integrà tras la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

Art. 79d186

1 Donnegiads cun domicil en Svizra pon valair lur pretensiuns da responsabladad tar il post d'indemnisaziun dal Fond naziunal da garanzia, sche:

a.
il post appellà per la regulaziun dals donns n'ha betg ademplì sias obligaziuns tenor l'artitgel 79c;
b.
l'assicurader da responsabladad ester, ch'è obligà da pajar, n'ha betg nominà in incumbensà per la regulaziun da donns en Svizra;
c.
els èn vegnids donnegiads - en in stadi, nua ch'il biro naziunal d'assicuranza è sa participà al sistem da la carta verda - tras in vehichel a motor che na po betg vegnir eruì u dal qual l'assicurader na po betg vegnir eruì entaifer 2 mais.

2 Naginas pretensiuns envers il post d'indemnisaziun existan, sch'il donnegià:

a.
ha instradà en Svizra u a l'exteriur pass giudizials per far valair sias pretensiuns d'indemnisaziun; u
b.
ha drizzà ina pretensiun d'indemnisaziun directamain a l'assicurader ester e sche quel ha dà entaifer 3 mais ina resposta motivada.

186 Integrà tras la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

Art. 79e187

1 Ils artitgels 79a-79d èn applitgabels envers in auter stadi mo, sche quest stadis conceda la reciprocitad a la Svizra.

2 La FINMA publitgescha ina glista dals stadis che concedan la reciprocitad.188

187 Integrà tras la cifra I da la LF dals 4 d'oct. 2002, en vigur dapi il 1. da favr. 2003 (AS 2003 222; BBl 2002 4397).

188 Versiun tenor la cifra 10 da l'agiunta da la LF dals 22 da zer. 2007 davart la surveglianza dals martgads da finanzas, en vigur dapi il 1. da schan. 2009 (AS 2008 5207; BBl 2006 2829).

4. secziun Relaziun cun autras assicuranzas

Art. 80189

Als donnegiads ch'èn assicurads tenor la Lescha federala dals 20 da mars 1981190 davart l'assicuranza d'accidents èn garantidas las pretensiuns tenor questa lescha.

189 Versiun tenor la cifra 4 da l'agiunta da la LF dals 6 d'oct. 2000 davart la part generala dal dretg d'assicuranza sociala, en vigur dapi il 1. da schan. 2003 (AS 2002 3371; BBl 1991 II 185 910, 1994 V 921, 1999 4523).

190 SR 832.20

Art. 81191

Sch'ina persuna ch'è assicurada tar l'assicuranza militara vegn blessada u mazzada tras in vehichel militar, sto la Confederaziun cuvrir il donn exclusivamain tenor la Lescha federala dals 19 da zercladur 1992192 davart l'assicuranza militara.

191 Versiun tenor la cifra 4 da l'agiunta da la LF dals 19 da zer. 1992 davart l'assicuranza militara, en vigur dapi il 1. da schan. 1994 (AS 1993 3043; BBl 1990 III 201).

192 SR 833.1

5. secziun Disposiziuns cuminaivlas

Art. 82193

Las assicuranzas prescrittas tras questa lescha ston vegnir concludidas tar ina instituziun d'assicuranza ch'è autorisada d'exercitar sia activitad en Svizra. Resalvada resta la renconuschientscha da las assicuranzas concludidas a l'exteriur per vehichels esters.

193 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 18 da zer. 1993, en vigur dapi il 1. d'avr. 1994 (AS 1993 3330, 1994 815; BBl 1993 I 805).

Art. 83194

1 Pretensiuns d'indemnisaziun e da satisfacziun per accidents cun vehichels a motor, cun velos e cun urdains sumegliants a vehichels suranneschan tenor las disposiziuns dal Dretg d'obligaziuns195 davart ils acts illegals.

2 Il dretg da regress tranter las persunas responsablas per in accident cun vehichels a motor, cun velos u cun urdains sumegliants a vehichels ed ils ulteriurs dretgs da regress previs en questa lescha suranneschan suenter 3 onns dapi il di che la prestaziun è vegnida furnida cumplainamain e che la persuna responsabla è vegnida enconuschenta.

194 Versiun tenor la cifra 12 da l'agiunta da la LF dals 15 da zer. 2018 (revisiun dal dretg da surannaziun), en vigur dapi il 1. da schan. 2020 (AS 2018 5343; BBl 2014 235).

195 SR 220

Art. 84196

196 Abolì tras la cifra 17 da l'agiunta da la LF dals 24 da mars 2000 davart la cumpetenza en chaussas civilas, cun effect dapi il 1. da schan. 2001 (AS 2000 2355; BBl 1999 2829).

Art. 85197

197 Abolì tras la cifra I lit. d da l'agiunta da la LF dals 18 da dec. 1987 davart il dretg internaziunal privat, cun effect dapi il 1. da schan. 1989 (AS 1988 1776; BBl 1983 I 263).

Art. 87

1 Cunvegnas ch'excludan u limiteschan la responsabladad tenor questa lescha èn nunvalaivlas.

2 Cunvegnas che fixeschan indemnisaziuns evidentamain insuffizientas èn contestablas entaifer 1 onn dapi lur conclusiun.

Art. 88

Sche las prestaziuns d'assicuranza na cuvran betg cumplainamain il donn d'in donnegià, pon ils assicuraders mo far valair lur dretgs da prender regress sin las persunas responsablas u sin lur assicuraders da responsabladad, sch'il donnegià na vegn betg dischavantagià qua tras.

Art. 89

1 Vehichels a motor cun forzas motoricas pitschnas u cun sveltezzas minimalas e tals che vegnan duvrads darar sin vias publicas po il Cussegl federal excluder dal tuttafatg u per part da las disposiziuns da quest titel u sche necessari decretar prescripziuns cumplementaras per tals.199

2 El decretescha las prescripziuns necessarias davart l'assicuranza per vehichels cun numers d'immatriculaziun da vendiders d'autos, cun numers d'immatriculaziun transferibels e per cas sumegliants.

3 Cunter las disposiziuns da las autoritads chantunalas davart la subordinaziun d'in vehichel, d'ina interpresa u d'ina occurrenza sportiva a las disposiziuns da responsabladad da questa lescha ed a l'obligaziun da s'assicurar poi vegnir fatg recurs tenor las disposiziuns generalas da la giurisdicziun federala.200

199 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

200 Versiun tenor la cifra 73 da l'agiunta da la LF dals 17 da zer. 2005 davart il TAF, en vigur dapi il 1. da schan. 2007 (AS 2006 2197; BBl 2001 4202).

IVa.201 titel Sistems d'infurmaziun

201 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, secziun 2 en vigur dapi il 1. da schan. 2013, secziun 3 en vigur dapi il 1. da schan. 2014 e secziun 1 en vigur dapi il 1. da schan. 2019 (AS 2012 6291, 2013 4669, 2018 4985; BBl 2010 8447).

1. secziun
Sistem d'infurmaziun per l'admissiun a la circulaziun

Art. 89a

1 En collavuraziun cun ils chantuns maina l'UVIAS il SIAC.

2 Ils chantuns furneschan a l'UVIAS las datas davart l'admissiun al traffic.

3 Las datas dal SIAC èn suttamessas a la suveranitad da datas da l'UVIAS. ...202

4 L'UVIAS definescha las interfatschas tecnicas e las proceduras per cumparegliar las datas.

202 Entra en vigur pli tard.

Art. 89b

Il SIAC serva ad ademplir las suandantas incumbensas:

a.
conceder, controllar e retrair:
1.
documents per l'admissiun da persunas e da vehichels al traffic sin via,
2.
permissiuns ed attestaziuns,
3.
cartas per il registratur da viadis;
b.
realisar proceduras administrativas e penalas cunter manischunzs en il traffic sin via;
c.
tipisar vehichels, examinar vehichels ed admetter vehichels al traffic sin via;
d.
controllar l'assicuranza, il pajament dals dazis ed il pajament da las taglias dals vehichels admess al traffic sin via tenor la LTAut203;
e.
identifitgar possessurs da vehichels e tschertgar vehichels;
f.
proteger las victimas da traffic;
g.
raziunar il carburant sco er requirir u prender en locaziun vehichels per l'armada, per la protecziun civila e per il provediment economic dal pajais;
h.
far statisticas, en spezial en ils secturs autorisaziuns da manischar, mesiras administrativas, tips da vehichels, admissiuns da vehichels, accidents da traffic sin via e controllas dal traffic sin via;
i.
elavurar basas da la politica da traffic, d'ambient e d'energia;
j.
incassar las taglias chantunalas sin ils vehichels a motor, las taxas sin il traffic da camiuns pesants ed autras taxas;
k.
sustegnair autoritads svizras ed estras tar l'execuziun da las prescripziuns davart il temp da lavur e da paus dals manischunzs professiunals da vehichels a motor;
l.
admetter e controllar interpresas che transportan persunas e rauba sin via;
m.
exequir la reducziun da las emissiuns da CO2 dals autos da persunas.
Art. 89c

Il SIAC cuntegna:

a.
las persunalias dals titulars da documents tenor l'artitgel 89b litera a e las persunalias d'autras persunas, cunter las qualas è vegnida disponida ina mesira administrativa;
b.
las datas davart las autorisaziuns da manischar ch'èn vegnidas concedidas tras autoritads svizras ed estras a persunas cun domicil en Svizra;
c.
las datas ch'èn necessarias per emetter las cartas per il registratur da viadis;
d.
las datas davart las suandantas mesiras administrativas sco er davart lur aboliziun e lur midada, sche questas mesiras èn vegnidas disponidas tras autoritads svizras u ordinadas tras autoritads estras cunter persunas cun domicil en Svizra:
1.
refusa e privaziun da documents e da permissiuns,
2.
scumond da manischar,
3.
sequestraziun dal permiss da manischar,
4.
pretensiuns e cundiziuns concernent l'autorisaziun da manischar,
5.
annullaziun da permiss da manischar svizzers tras autoritads estras,
6.
annullaziun da permiss da manischar esters,
7.
admoniziun,
8.
examens psicologics e medicinals concernent il traffic,
9.
nov examen da manischunz,
10.
participaziun ad ina scolaziun cumplementara,
11.
prolungaziun dal temp d'emprova,
12.
scadenza dal permiss da manischar a prova,
13.
temps da spetga;
e.
las datas davart ils tips da vehichels mess en commerzi en Svizra sco er il num e l'adressa dal possessur da l'approvaziun dal tip u da ses represchentant en Svizra;
f.
las datas dals vehichels admess tras autoritads svizras sco er lur assicuraders da responsabladad.
Art. 89d

Las suandantas autoritads elavuran las datas dal SIAC:

a.
l'UVIAS;
b.
las autoritads federalas e chantunalas ch'èn responsablas per conceder e per retrair las autorisaziuns da manischar ed ils documents dals vehichels: las datas da lur champ da cumpetenza;
c.
las autoritads ch'èn responsablas per raziunar il carburant sco er per requirir u per prender en locaziun vehichels per l'armada, per la protecziun civila e per il provediment economic dal pajais: las datas davart ils vehichels e davart lur possessurs;
d.
ils organs da polizia ch'èn responsabels per sequestrar permiss da manischar e documents da vehichels: las datas davart las autorisaziuns da manischar e davart ils vehichels.
Art. 89e

Ils suandants posts pon prender invista da las suandantas datas tras ina procedura d'invista:

a.
ils organs da polizia: da las datas ch'èn necessarias per controllar l'autorisaziun da manischar e l'admissiun al traffic, per identifitgar il possessur e l'assicurader sco er per tschertgar vehichels;
b.
ils organs da duana: da las datas ch'èn necessarias per controllar l'autorisaziun da manischar e l'admissiun al traffic, per controllar il pajament dals dazis ed il pajament da las taglias tenor la LTAut204 sco er per tschertgar vehichels;
c.
las autoritads da persecuziun penala e las autoritads giudizialas: da las datas davart las autorisaziuns da manischar e davart las mesiras administrativas en il rom da proceduras per giuditgar cuntravenziuns cunter il dretg davart il traffic sin via;
d.
las autoritads federalas e chantunalas ch'èn cumpetentas per ils examens da vehichels sco er ils posts ch'èn designads per realisar examens uffizials da vehichels: da las datas davart l'admissiun da vehichels e davart ils tips da vehichels;
e.
l'Uffizi federal da statistica: da las datas davart ils vehichels;
f.
l'Uffizi federal da traffic: da las datas davart l'admissiun da vehichels e davart las mesiras administrativas en connex cun l'admissiun sco interpresas da transport sin via;
g.
l'Uffizi federal d'energia: da las datas davart ils vehichels a motor per exequir la reducziun da las emissiuns da CO2 dals autos da persunas;
h.
il Biro naziunal d'assicuranza ed il Fond naziunal da garanzia: da las datas ch'èn necessarias per ademplir lur incumbensas publicas (art. 74 e 76);
i.
las autoritads estras ch'èn responsablas per conceder las cartas da manischunzs: da las datas davart questas cartas;
j.
ils organs da controlla esters ch'èn responsabels per controllar ils temps da lavur e da paus dals manischunzs professiunals da vehichels a motor: dal status da las cartas da manischunzs.
Art. 89f

Mintga persuna po prender invista da las datas che concernan ella sezza u ses vehichel tar las autoritads chantunalas ch'èn responsablas per l'admissiun al traffic.

Art. 89g

1 Las datas davart l'admissiun al traffic n'èn betg publicas.

2 Il Cussegl federal po permetter a l'UVIAS da communitgar datas davart ils possessurs da vehichels, davart las autorisaziuns da manischar e davart las datas tecnicas. El regla las premissas.

3 Las autoritads chantunalas ch'èn responsablas per l'admissiun al traffic dastgan communitgar las datas davart ils possessurs da vehichels e davart las assicuranzas a persunas:

a.
ch'èn participadas ad ina procedura d'admissiun;
b.
ch'èn pertutgadas d'in accident da traffic;
c.
che fan valair en scrit in interess suffizient en vista ad ina procedura.

4 Las autoritads chantunalas ch'èn responsablas per l'admissiun al traffic dastgan annunziar a la polizia las persunalias da persunas, da las qualas il permiss per emprender a manischar u il permiss da manischar è vegnì retratg per ina durada illimitada pervia d'inabilitad da manischar, u è vegnì retratg - per motivs da prevenziun - pervia da dubis davart l'abilitad da manischar fin al scleriment da l'abilitad da manischar.

5 Ils chantuns pon publitgar il num e l'adressa dals possessurs da vehichels, uschenavant che la publicaziun da questas datas n'èn betg bloccada. Ils possessurs da vehichels pon laschar inscriver la bloccada senza cundiziuns e gratuitamain tar l'autoritad chantunala responsabla.

6 L'UVIAS po emetter extracts globals per las persunas tenor l'alinea 3 sco er per ils posts che han access tras ina procedura d'invista (art. 89e).

7 Il Biro naziunal d'assicuranza ed il Fond naziunal da garanzia dastgan communitgar a terzas persunas las datas ch'èn necessarias per ademplir lur incumbensas publicas (art. 74 e 76).

8 Las datas davart ils tips da vehichels ed autras datas tecnicas pon vegnir publitgadas.

Art. 89h

Il Cussegl federal regla:

a.
l'organisaziun e la gestiun dal SIAC;
b.
la responsabladad per l'elavuraziun da las datas;
c.
il catalog da las datas che ston vegnir registradas ed ils termins da tegnair en salv quellas;
d.
la collavuraziun cun las autoritads, cun las organisaziuns, cun ils importaders da vehichels e cun auters posts ch'èn participads a las proceduras da l'admissiun al traffic;
e.
las proceduras d'annunzia;
f.
las proceduras per rectifitgar las datas;
g.
la procedura per concepir las interfatschas tecnicas cun il SIAC sco er per barattar las datas tranter la Confederaziun ed ils chantuns e las terzas persunas ch'èn participadas a la procedura d'admissiun;
h.
la protecziun e la segirezza da las datas per tut ils posts che adempleschan incumbensas d'admissiun e da controlla en il traffic sin via cun agid da sistems autonoms d'elavuraziun da datas.

2. secziun
Sistem d'infurmaziun davart ils accidents da traffic sin via

Art. 89i

1 L'UVIAS fa ina statistica dals accidents da traffic sin via; el è cumpetent per far in'evaluaziun dals accidents da traffic sin via da l'entira Svizra.

2 En collavuraziun cun ils chantuns maina el in sistem d'infurmaziun davart ils accidents da traffic sin via. Quel consista dad:

a.
in sistem per registrar ils accidents da traffic sin via (sistem da registraziun);
b.
in sistem per evaluar ils accidents da traffic sin via (sistem d'evaluaziun).

3 Ils chantuns endateschan en il sistem da registraziun las datas ch'èn vegnidas registradas en connex cun ils accidents da traffic sin via.

4 Il Cussegl federal po obligar ulteriurs posts d'endatar las datas davart ils accidents da traffic sin via ch'èn avant maun tar els, sche quai gida ad ademplir incumbensas tenor l'artitgel 89j.

Art. 89j

Il sistem d'infurmaziun serva ad ademplir las suandantas incumbensas:

a.
il sistem da registraziun: gida las autoritads cumpetentas a realisar proceduras administrativas e penalas cunter manischunzs;
b.
il sistem d'evaluaziun:
1.
ad evaluar ed ad analisar accidents da traffic sin via,
2.
ad elavurar la basa per la politica da la segirezza dal traffic,
3.
a far la statistica dals accidents da traffic sin via.
Art. 89k

Il sistem d'infurmaziun cuntegna las suandantas datas ch'èn vegnidas registradas en connex cun ils accidents da traffic sin via:

a.
las datas da las persunas participadas;
b.
las datas dals vehichels participads;
c.
las datas davart il lieu d'accident;
d.
las datas davart il gener e davart ils motivs d'accident;
e.
skizzas da l'accident;
f.
ils protocols da las interrogaziuns;
g.
ils rapports da denunzia.
Art. 89l

1 Ils suandants posts elavuran las datas dal sistem d'infurmaziun:

a.
l'UVIAS;
b.
ils posts ch'èn cumpetents per l'endataziun.

2 Ils posts tenor l'alinea 1 litera b dastgan elavurar mo las datas da quels accidents che pertutgan lur champ da cumpetenza.

3 Il Cussegl federal po permetter ad ulteriurs posts d'elavurar las datas dal sistem d'evaluaziun, en spezial tras ina procedura d'invista.

Art. 89m

Las datas d'auters sistems d'infurmaziun en il sectur dal traffic sin via dastgan:

a.
vegnir surpigliadas en u colliadas cun il sistem da registraziun per verifitgar e per cumplettar las unitads da datas;
b.
vegnir surpigliadas en u colliadas cun il sistem d'evaluaziun per evaluar ils accidents.
Art. 89n

Il Cussegl federal regla:

a.
l'organisaziun e la gestiun dal sistem d'infurmaziun;
b.
las cumpetenzas e la responsabladad per l'elavuraziun da las datas;
c.
il catalog da las datas che ston vegnir registradas ed ils termins da tegnair en salv quellas;
d.
la procedura d'endataziun;
e.
la colliaziun cun auters sistems d'infurmaziun;
f.
la collavuraziun cun ils posts pertutgads;
g.
la communicaziun da las datas;
h.
il dretg da dar infurmaziuns ed il dretg da far rectificaziuns;
i.
la segirezza da las datas;
j.
l'organisaziun e la dimensiun da la statistica dals accidents da traffic sin via.

3. secziun
Sistem d'infurmaziun davart las controllas dal traffic sin via

Art. 89o

1 L'UVIAS fa ina statistica da las controllas dal traffic sin via.

2 En collavuraziun cun ils chantuns maina el in sistem d'infurmaziun davart las controllas dal traffic sin via. Quel consista dad:

a.
in sistem per registrar las controllas dal traffic sin via (sistem da registraziun);
b.
in sistem per evaluar las controllas dal traffic sin via (sistem d'evaluaziun).

3 Ils chantuns endateschan en il sistem da registraziun las datas ch'èn vegnidas registradas en connex cun las controllas dal traffic sin via.205

4 Il Cussegl federal po obligar ulteriurs posts d'endatar datas da controllas dal traffic sin via, sche quai gida ad ademplir incumbensas tenor l'artitgel 89p.

205 La rectificaziun da la CdR da l'AF dals 6 da matg 2015 concerna mo il text franzos (AS 2015 1387).

Art. 89p

Il sistem d'infurmaziun serva ad ademplir las suandantas incumbensas:

a.
il sistem da registraziun: gida las autoritads cumpetentas a realisar proceduras administrativas e penalas cunter manischunzs;
b.
il sistem d'evaluaziun:
1.
ad ademplir las obligaziuns da rapportar che resultan da la cunvegna dals 21 da zercladur 1999206 tranter la Confederaziun svizra e la Communitad europeica davart il traffic da rauba e da persunas sin via e cun la viafier,
2.
ad evaluar ed ad analisar controllas dal traffic sin via,
3.
ad elavurar la basa per la politica da la segirezza dal traffic.
Art. 89q

Il sistem d'infurmaziun cuntegna las suandantas datas ch'èn vegnidas registradas en connex cun las controllas dal traffic sin via:

a.
las datas da las persunas participadas;
b.
las datas dals vehichels participads;
c.
las datas davart il lieu da la controlla;
d.
las datas davart il gener da la controlla;
e.
ils protocols da las interrogaziuns;
f.
ils rapports da denunzia.
Art. 89r

1 Ils suandants posts elavuran las datas dal sistem d'infurmaziun:

a.
l'UVIAS;
b.
ils posts ch'èn cumpetents per l'endataziun.

2 Ils posts tenor l'alinea 1 litera b dastgan elavurar mo las datas da quellas controllas che pertutgan lur champ da cumpetenza.

3 Il Cussegl federal po permetter ad ulteriurs posts d'elavurar las datas dal sistem d'evaluaziun, en spezial tras ina procedura d'invista.

Art. 89s

Las datas d'auters sistems d'infurmaziun en il sectur dal traffic sin via dastgan:

a.
vegnir surpigliadas en u colliadas cun il sistem da registraziun per verifitgar e per cumplettar las unitads da datas;
b.
vegnir surpigliadas en u colliadas cun il sistem d'evaluaziun per evaluar las controllas.
Art. 89t

Il Cussegl federal regla:

a.
l'organisaziun e la gestiun dal sistem d'infurmaziun;
b.
las cumpetenzas e la responsabladad per l'elavuraziun da las datas;
c.
il catalog da las datas che ston vegnir registradas ed ils termins da tegnair en salv quellas;
d.
la procedura d'endataziun;
e.
la colliaziun cun auters sistems d'infurmaziun;
f.
la collavuraziun cun ils posts pertutgads;
g.
la communicaziun da las datas;
h.
il dretg da dar infurmaziuns ed il dretg da far rectificaziuns;
i.
la segirezza da las datas;
j.
l'organisaziun e la dimensiun da la statistica da las controllas dal traffic sin via.

V. titel Disposiziuns penalas

Art. 90207

1 Tgi che violescha las reglas da traffic da questa lescha u da las prescripziuns d'execuziun dal Cussegl federal vegn chastià cun ina multa.

2 Tgi che chaschuna u prenda en cumpra - tras ina greva violaziun da las reglas da traffic - in privel serius per la segirezza d'autras persunas vegn chastià cun in chasti da detenziun da fin 3 onns u cun in chasti pecuniar.

3 Tgi che accepta la gronda ristga da chaschunar in accident cun persunas grevamain blessadas u cun victimas - tras ina violaziun sapientiva da las reglas da traffic fundamentalas - particularmain cun betg resguardar massivamain la sveltezza maximala admessa, cun surpassar giagliardamain u cun sa participar temerariamain ad ina cursa betg permessa da vehichels a motor, vegn chastià cun in chasti da detenziun dad 1 fin 4 onns.

4 L'alinea 3 è ademplì en mintga cas, sche la sveltezza maximala admessa vegn surpassada per:

a.
almain 40 km/h, nua che la sveltezza maximala è mo 30 km/h;
b.
almain 50 km/h, nua che la sveltezza maximala è mo 50 km/h;
c.
almain 60 km/h, nua che la sveltezza maximala è mo 80 km/h;
d.
almain 80 km/h, nua che la sveltezza maximala è dapli che 80 km/h.

5 L'artitgel 237 cifra 2 dal Cudesch penal svizzer208 na vegn betg applitgà en quests cas.

207 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

208 SR 311.0

Art. 90a209

1 Il Tribunal po ordinar la confiscaziun d'in vehichel a motor, sche:

a.
ina greva violaziun da las reglas da traffic è vegnida fatga cun quel en moda senza scrupels; e
b.
la confiscaziun po impedir il delinquent da far ulteriuras grevas violaziuns da las reglas da traffic.

2 Il Tribunal po ordinar la reutilisaziun dal vehichel a motor sequestrà e fixar l'utilisaziun dal retgav, main ils custs da reutilisaziun e da procedura.

209 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 91210

1 Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
maina in vehichel a motor en in stadi d'alcoholisaziun;
b.
violescha il scumond da manischar sut l'influenza d'alcohol;
c.
maina in vehichel betg motorisà en in stadi inabel da manischar.

2 Cun in chasti da detenziun da fin 3 onns u cun in chasti pecuniar vegn chastià, tgi che:

a.
maina in vehichel a motor en in stadi d'alcoholisaziun cun ina concentraziun qualifitgada d'alcohol en il flad u en il sang211;
b.
è per auters motivs inabel da manischar e maina in vehichel a motor.

210 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2014 (AS 2012 6291, 2013 4669; BBl 2010 8447).

211 La disp. davart la concentraziun d'alcohol en il flad è applitgabla a partir da l'entrada en vigur da l'art. 55 al. 3, 3bis, 6 e 6bis tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012 e da l'O da l'AF dals 15 da zer. 2012 davart las limitas d'alcohol en il traffic sin via.

Art. 91a212

1 Tgi che sco manischunz d'in vehichel a motor s'oppona intenziunadamain u sa retira d'ina analisa dal sang, d'ina analisa da l'alcohol en il flad u d'ina autra examinaziun preliminara reglada dal Cussegl federal, ch'è vegnida ordinada u che vegn probablamain ordinada, ubain d'ina controlla medicala cumplementara u tgi che impedescha l'intent da questas mesiras vegn chastià cun in chasti da detenziun da fin 3 onns u cun in chasti pecuniar.

2 Il chasti è ina multa, sch'il delinquent ha manà in vehichel betg motorisà u sch'el è stà participà ad in accident sco utilisader da la via.

212 Integrà tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462). Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 92213

1 Cun ina multa vegn chastià, tgi che violescha en cas d'in accident las obligaziuns che questa lescha al adossescha.

2 Cun in chasti da detenziun fin 3 onns u cun in chasti pecuniar vegn chastià, tgi che - sco manischunz - ha mazzà u blessà ina persuna en in accident da traffic ed è fugì.

213 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 93214

1 Tgi che periclitescha intenziunadamain la segirezza d'in vehichel, uschia ch'i resulta il privel da chaschunar in accident, vegn chastià cun in chasti da detenziun fin 3 onns u cun in chasti pecuniar. Sch'il delinquent agescha per negligientscha, vegn el chastià cun ina multa.

2 Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
maina in vehichel, dal qual el sa u po savair, sch'el avess dà l'attenziun duida, ch'el na correspunda betg a las prescripziuns;
b.
è responsabel per la segirezza dal manaschi d'in vehichel sco possessur u en la medema moda sco in possessur e tolerescha sapientivamain u per negligientscha il diever dal vehichel che na correspunda betg a las prescripziuns.

214 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 94215

1 Cun in chasti da detenziun da fin 3 onns u cun in chasti pecuniar vegn chastià, tgi che:

a.
engola in vehichel a motor per far diever da quel;
b.
maina in tal vehichel sco manischunz u sco passagier, schebain ch'el saveva al cumenzament dal viadi ch'il vehichel è vegnì engulà.

2 Sch'in dals delinquents è in confamigliar u in famigliar dal possessur e sch'il manischunz aveva il permiss da manischar necessari, vegn il chasti dà mo sin dumonda; il chasti è ina multa.

3 Sin dumonda vegn chastià cun ina multa, tgi che dovra in vehichel a motor ch'è vegnì confidà ad el per viadis, per ils quals el n'è evidentamain betg autorisà.

4 Cun ina multa vegn chastià, tgi che dovra in velo nungiustifitgadamain. Sch'il delinquent è in confamigliar u in famigliar dal possessur, vegn il chasti dà mo sin dumonda.

5 L'artitgel 141 dal Cudesch penal svizzer216 na vegn betg applitgà en quests cas.

215 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

216 SR 311.0

Art. 95217

1 Cun in chasti da detenziun da fin 3 onns u cun in chasti pecuniar vegn chastià, tgi che:

a.
maina in vehichel a motor senza il permiss da manischar necessari;
b.
maina in vehichel a motor, schebain ch'il permiss d'emprender a manischar ubain il permiss da manischar l'è vegnì refusà, retratg u abgiuditgà;
c.
maina in vehichel a motor, schebain ch'il permiss da manischar a prova è scadì;
d.
fa viadis d'emprender a manischar senza permiss d'emprender a manischar ubain senza l'accumpagnament prescrit;
e.
surlascha in vehichel a motor ad in manischunz, dal qual el sa u duess savair, sch'el avess dà l'attenziun duida, ch'el n'ha betg il permiss necessari.

2 Cun in chasti pecuniar da fin 180 taxas per di vegn chastià, tgi che maina in vehichel a motor, schebain che la valaivladad dal permiss da manischar a prova è scadida.

3 Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
na resguarda betg las restricziuns u cundiziuns ch'èn colliadas en il cas singul cun il permiss da manischar;
b.
surpiglia l'incumbensa da l'accumpagnader sin in viadi d'emprender a manischar senza ademplir las premissas;
c.
instruescha professiunalmain a manischar senza permiss da magister d'autoscola.

4 Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
maina in velo, schebain ch'igl è vegnì scumandà ad el dad ir cun velo;
b.
maina ina manadira, schebain ch'igl è vegnì scumandà ad el da manar in char tratg d'animals.

217 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 17 da dec. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 3267; BBl 2010 3917 3927).

Art. 96218

1 Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
maina in vehichel a motor u in vehichel a motor cun in char annex senza il document dal vehichel necessari ubain senza numers d'immatriculaziun;
b.
fa senza permissiun viadis che dovran ina permissiun tenor questa lescha;
c.
na resguarda betg las restricziuns u las cundiziuns ch'èn colliadas cun il document dal vehichel ubain cun la permissiun, tras lescha u en il cas singul, particularmain davart il pais total.

2 Cun in chasti da detenziun fin 3 onns u cun in chasti pecuniar vegn chastià, tgi che maina in vehichel a motor, schebain ch'el sa u ch'el po savair, sch'el avess dà l'attenziun duida, che l'assicuranza da responsabladad prescritta n'exista betg. Cun il chasti da detenziun sto vegnir collià in chasti pecuniar. En cas levs è il chasti in chasti pecuniar.

3 A las medemas smanatschas da chasti è suttamess il possessur ubain la persuna che dispona en ses lieu dal vehichel, sche la cuntravenziun l'era enconuschenta u l'avess pudì esser enconuschenta, sch'ella u el avess dà l'attenziun duida.

218 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 97219

1 Cun in chasti da detenziun da fin 3 onns u cun in chasti pecuniar vegn chastià, tgi che:

a.220
dovra documents u numers d'immatriculaziun che n'èn betg destinads per el u per ses vehichel;
b.
na consegna betg documents u numers d'immatriculaziun nunvalaivels u retratgs, malgrà l'invitaziun tras las autoritads;
c.
lascha duvrar ad autras persunas documents u numers d'immatriculaziun che n'èn betg destinads per ellas u per lur vehichels;
d.
obtegna cun rampigns in document u ina permissiun, e quai intenziunadamain tras indicaziuns fallidas, cun taschentar fatgs impurtants u cun preschentar faussas attestaziuns;
e.
sfalsifitgescha numers d'immatriculaziun u producescha fauss numers d'immatriculaziun per il diever;
f.
dovra numers d'immatriculaziun fauss u sfalsifitgads;
g.
s'appropriescha intenziunadamain numers d'immatriculaziun sin via illegala, per als duvrar u per als laschar duvrar d'autras persunas.

2 Las disposiziuns spezialas dal Cudesch penal svizzer221 na vegnan betg applitgadas en quests cas.

219 Versiun tenor la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, en vigur dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

220 Rectificaziun da la CdR da l'AF dals 10 da dec. 2013, publitgà ils 27 da dec. 2013 (AS 2013 5577).

221 SR 311.0

Art. 98222

Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
sposta u fa donn intenziunadamain ad in signal;
b.
allontanescha, renda illegibel u modifitgescha intenziunadamain in signal u ina marcaziun;
c.
n'annunzia betg a la polizia in donn ch'el ha chaschunà senza vulair vi d'in signal;
d.
plazzescha senza autorisaziun d'ina autoritad in signal u ina marcaziun.

222 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 98a223

1 Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
importa, promova, transmetta, venda, ceda autramain u surlascha, installescha en vehichels, porta cun sai en vehichels, fixescha vi da vehichels u utilisescha en intgina furma apparats u indrizs ch'èn destinads per difficultar, per destruir u per render nuneffizienta la controlla da las autoritads;
b.
gida ad effectuar ils causals tenor litera a (art. 25 dal Cudesch penal svizzer224).

2 Ils organs da controlla mettan tals apparats u tals indrizs en segirezza. La dretgira dispona lur sequestraziun e lur destrucziun.

3 Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
avertescha publicamain cunter controllas d'autoritads en il traffic sin via;
b.
porscha in servetsch cunter paja, cun il qual i vegn avertì cunter talas controllas;
c.
dovra apparats u indrizs che n'èn betg destinads en emprima lingia per avertir cunter controllas d'autoritads en il traffic sin via.

4 En cas grevs è il chasti in chasti pecuniar fin 180 taxas per di.

223 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

224 SR 311.0

Art. 99225

1 Cun ina multa vegn chastià, tgi che:

a.
fa commerzi cun vehichels, cun cumponentas u cun accessorics da tals ch'èn suttamess a l'examinaziun dal tip, ma che na correspundan betg ad in model approvà;
b.
maina in vehichel senza avair cun sai ils documents u las permissiuns necessarias;
c.
refusa da mussar als organs da controlla sin dumonda las permissiuns u las autorisaziuns necessarias;
d.
imitescha ils alarms spezials dals pumpiers, da la sanitad, da la polizia, da la duana u da la posta da muntogna;
e.
dovra senza permissiun ils segns caracteristics da la polizia da traffic;
f.
dovra senza permissiun autpledaders vi da vehichels a motor;
g.
organisescha senza permissiun occurrenzas da sport da vehichels a motor u da velos ubain viadis da prova da tals u na prenda betg las mesiras da segirezza pretendidas a chaschun da talas occurrenzas permessas;
h.-j.
...226

2 Cun ina multa fin 100 francs vegn chastià il possessur che na procura betg in nov document entaifer il termin previs, suenter ch'el ha surpiglià in vehichel a motor u in char annex d'in vehichel a motor d'in auter possessur u suenter ch'el ha transferì il lieu da staziunament en in auter chantun.

225 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2019 (AS 2012 6291, 2018 4985; BBl 2010 8447).

226 Entran en vigur pli tard.

Art. 100

1. Sche questa lescha na fixescha betg explicitamain insatge auter, è chastiabel er il malfatg per negligientscha.

En cas spezialmain levs poi vegnir renunzià da dar il chasti.227

2. Il patrun u il superiur che ha incità il manischunz dal vehichel a motor da commetter in malfatg tenor questa lescha u che n'ha betg impedì in tal tenor sias pussaivladads, è suttamess a la medema smanatscha da chasti sco il manischunz.228

Sche per il malfatg è smanatschada mo ina multa, po il derschader chastiar il manischunz pli indulgentamain u renunziar a ses chasti, sche las circumstanzas giustifitgeschan quai.

3. Per malfatgs sin viadis d'emprender a manischar è responsabel l'accumpagnader, sch'el ha violà las obligaziuns ch'el aveva obtegnì cun surpigliar l'accumpagnament.

Il scolar d'autoscola è responsabel, sch'el avess pudì evitar ina cuntravenziun tenor il stadi da sia scolaziun.

4. Sch'il manischunz d'in auto da pumpiers, da sanitad, da polizia u da la duana na resguarda betg las reglas da traffic u ordinaziuns spezialas per il traffic sin viadis da servetsch urgents u tacticamain necessaris, n'è el betg chastiabel, sch'el agescha cun tut il quità ch'è necessari tenor las circumstanzas. Sin viadis da servetsch urgents n'è il manischunz betg chastiabel mo, sch'el dat ultra da quai ils signals d'avertiment necessaris; excepziunalmain n'èsi betg necessari da dar ils signals d'avertiment, sche quai cuntrafa a l'adempliment da l'incumbensa legala. Sch'il manischunz n'ha betg agì cun il quità ch'era necessari tenor las circumstanzas u sch'el n'ha betg dà ils signals d'avertiment necessaris sin viadis da servetsch urgents, po vegnir reducì il chasti.229

227 Versiun da la segunda frasa tenor la cifra I da la LF dal 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. da schan. 2005 (AS 2002 2767, 2004 2849; BBl 1999 4462).

228 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

229 Versiun tenor la cifra 4 da l'agiunta da la LF dals 18 da mars 2016, en vigur dapi il 1. d'avust 2016 (AS 2016 2429; BBl 2015 2883).

Art. 101

1 Tgi che commetta a l'exteriur ina violaziun da las reglas da traffic u in'autra cuntravenziun en il traffic sin via, la quala è smanatschada tenor il dretg federal cun chasti da detenziun e tgi ch'è chastiabel al lieu dal malfatg, vegn persequità en Svizra sin dumonda da l'autoritad estra cumpetenta, sch'el abita e dimora en Svizra e na sa suttametta betg a la giurisdicziun penala estra.

2 Il derschader applitgescha las disposiziuns penalas svizras, na dat dentant betg in chasti da detenziun, sch'il dretg dal lieu dal malfatg na prevesa betg in tal.

Art. 102230

1 Las disposiziuns generalas dal Cudesch penal svizzer231 èn applitgablas, nun che questa lescha cuntegnia prescripziuns divergentas.

2 Las disposiziuns spezialas dal Cudesch penal svizzer restan resalvadas, medemamain la legislaziun davart la polizia da viafier.

230 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

231 SR 311.0

Art. 103

1 Il Cussegl federal po ordinar ina multa per surpassaments da las prescripziuns executivas ch'el ha prendì tar questa lescha.

2 La persecuziun penala è chaussa dals chantuns.

3 Il Cussegl federal po decretar prescripziuns davart la controlla da chastis per decisiuns che n'èn betg inscrittas en il register penal federal.

VI. titel Disposiziuns transitoricas e finalas

Art. 104232

1 Las autoritads polizialas e penalas ston annunziar a l'autoritad cumpetenta tut las cuntravenziuns che pudessan chaschunar ina mesira ch'è previsa tenor questa lescha.

2 Las autoritads polizialas e penalas ston annunziar a l'Uffizi federal da traffic las cuntravenziuns grevas u repetidas cunter questa lescha u cunter las prescripziuns d'execuziun dal Cussegl federal, las qualas èn vegnidas commessas d'interpresas da transport sin via, ch'èn activas en il traffic da persunas u da rauba, sco er da lur collavuraturs.

232 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

Art. 105

1 Il dretg dals chantuns da suttametter a la taglia ils vehichels e d'incassar taxas resta resalvà. Taxas da transit chantunalas n'èn dentant betg admessas.

2 Vehichels, dals quals il lieu da staziunament vegn transferì en in auter chantun, pon vegnir suttamess a la taglia en il nov chantun da staziunament a partir da quel di, al qual els vegnan u avessan stuì vegnir munids cun il document dal vehichel e cun ils numers d'immatriculaziun dal nov chantun da staziunament. L'anteriur chantun da staziunament sto restituir las taglias ch'eran vegnidas incassadas per ina perioda posteriura a quest termin.235

3 ...236

4 Ils chantuns pon suttametter a la taglia ils vehichels a motor da la Confederaziun per lur diever ordaifer il servetsch. Ils velos da la Confederaziun èn libers da taglia e da taxas.

5 L'incassament da taxas inizialas sin vehichels a motor esters è resalvà a la Confederaziun. Davart l'introducziun da talas taxas decida il Cussegl federal.

6 Suenter avair consultà ils chantuns fixescha il Cussegl federal las premissas per suttametter a la taglia ils vehichels a motor esters che restan per in temp pli lung en Svizra. Cumpetent d'incassar la taglia è il chantun, en il qual in tal vehichel sa chatta.

235 Versiun tenor la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

236 Abolì tras la cifra I da la LF dal 1. d'oct. 2010, cun effect dapi il 1. da schan. 2012 (AS 2011 4925; BBl 2010 4137 4149).

Art. 106

1 Il Cussegl federal decretescha las prescripziuns ch'èn necessarias per exequir questa lescha e designescha las autoritads federalas ch'èn cumpetentas per la realisar. El po autorisar l'UVIAS da reglar detagls.237

2 Dal rest realiseschan ils chantuns questa lescha. Els prendan las mesiras ch'èn necessarias per quai e designeschan las autoritads chantunalas cumpetentas.

3 Ils chantuns restan cumpetents da decretar prescripziuns cumplementaras davart il traffic sin via, exceptà per vehichels a motor e per velos sco er per vehichels da viafier.

4 Il Cussegl federal po laschar examinar dumondas davart la realisaziun da questa lescha d'experts u da cumissiuns spezialisadas. ...238

5 Sch'i cumparan novas appariziuns tecnicas en il traffic sin via sco er sch'igl è da realisar cunvegnas bilateralas, po il Cussegl federal prender las mesiras provisoricas ch'èn necessarias fin a l'entrada en vigur da la reglamentaziun legala.

6 Per persunas che profitan da privilegis e d'immunitads diplomaticas po il Cussegl federal reglar la cumpetenza da las autoritads en moda divergenta e prevair las ulteriuras excepziuns da questa lescha, las qualas resultan da las usanzas da dretg internaziunal.

7 ...239

8 Il Cussegl federal po scumandar, contingentar, suttametter a l'obligaziun da dumandar ina permissiun ubain suttametter ad autras restricziuns ils viadis da vehichels esters, sch'in stadi da l'exteriur ordinescha talas mesiras envers vehichels svizzers e lur manischunzs u applitgescha prescripziuns da traffic pli rigurusas che per ses agens vehichels e lur manischunzs.240

9 ... 241

10 Il Cussegl federal po suttametter l'execuziun da tschertas lavurs vi da vehichels ad in'obligaziun da dumandar ina permissiun, uschenavant che la segirezza dal traffic u la protecziun da l'ambient pretendan quai. El fixescha las premissas per la permissiun e regla la surveglianza.242

237 Versiun da la segunda frasa tenor la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, en vigur dapi il 1. d'avr. 2003 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462).

238 Abolì la segunda e la terza frasa tras la cifra I da la LF dals 14 da dec. 2001, cun effect dapi il 1. d'avr. 2003 (AS 2002 2767; BBl 1999 4462).

239 Abolì tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, cun effect dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

240 Integrà tras la cifra I da la LF dals 20 da mars 1975, en vigur dapi il 1. d'avust 1975 (AS 1975 1257 1268 art. 1; BBl 1973 II 1173).

241 Integrà tras la cifra I da la LF dals 6 d'oct. 1989 (AS 1991 71; BBl 1986 III 209). Abolì tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, cun effect dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

242 Integrà tras la cifra I da la LF dals 18 da zer. 1993, en vigur dapi il 1. d'avr. 1994 (AS 1993 3330, 1994 815; BBl 1993 I 805).

Art. 106a243

1 Il Cussegl federal po concluder contracts cun stadis esters davart il traffic internaziunal da vehichels a motor. En il rom da tals contracts po el:

a.
desister da barattar il permiss da manischar en cas d'ina midada da domicil suror ils cunfins naziunals;
b.
prevair permissiuns per viadis da vehichels svizzers ed esters che surpassan ils pais fixads en l'artitgel 9; las permissiuns conceda el mo excepziunalmain ed uschenavant ch'ils interess da la segirezza dal traffic u da la protecziun da l'ambient permettan quai.

2 Il Cussegl federal po concluder contracts internaziunals davart la construcziun e l'equipament da vehichels, davart l'equipament dals utilisaders dals vehichels e davart la renconuschientscha vicendaivla dals examens che stattan en connex cun quai. Il Departament federal per ambient, traffic, energia e communicaziun po surpigliar midadas da las regulaziuns tecnicas da tals contracts, sch'il dretg svizzer na sto betg vegnir adattà. El po er surpigliar midadas da las annexas a la Convenziun dals 30 da settember 1957244 davart il transport internaziunal da martganzia privlusa sin via.

3 Il Cussegl federal po far contracts cun stadis esters davart il barat vicendaivel da datas dals possessurs dal vehichel, d'autorisaziuns da manischar e da vehichels a motor sco er davart l'execuziun da chastis pecuniars u da multas en cas da cuntravenziuns cunter las prescripziuns concernent il traffic sin via. Ils contracts pon prevair che chastis pecuniars u multas che n'èn betg executabels vegnian transfurmads en chastis da detenziun.

4 Il Cussegl federal po concluder contracts cun il Principadi da Liechtenstein davart l'utilisaziun dal SIAC.

243 Integrà tras la cifra I da la LF dals 15 da zer. 2012, en vigur dapi il 1. da schan. 2013 (AS 2012 6291; BBl 2010 8447).

244 SR 0.741.621

1 Il Cussegl federal fixescha il termin che questa lescha entra en vigur.

2 El decretescha las disposiziuns transitoricas necessarias, particularmain per l'adattaziun a questa lescha dals contracts existents d'assicuranza da responsabladad.

3 Tut las disposiziuns ch'èn cuntrarias a questa lescha èn abolidas, particularmain la Lescha federala dals 15 da mars 1932245 davart la circulaziun da vehichels a motor e da velos.

245 [BS 7 595 614; AS 1948 531, 1949 II 1491 art. 4, 1960 1157 art. 28 al. 1 cifra 1 1308 art. 4 al. 6, 1962 1364 art. 99 al. 3]

Art. 108246

Per ils titulars d'in permiss da manischar ch'èn sa suttamess ad ina visita dal medi da confidenza tenor l'artitgel 15d alinea 2 dal dretg vertent, na dastga l'auzament da la limita da vegliadetgna sin il 75avel onn da vegliadetgna cumplenì betg chaschunar ina reducziun da l'interval da 2 onns tranter las visitas.

Data da l'entrada en vigur:

Art. 10 al. 3, 104-107: 1. d'october 1959247
Art. 58-75, 77-89, 96, 97, 99 cifra 4: 1. da schaner 1960248
Art. 8, 9, 93, 100, 101, 103: 1. da november 1960249
Art. 10 al. 1, 2, 4, art. 95, 99 cifra 3: 1. da december 1960250
Tut las ulteriuras disposiziuns senza art. 12: 1. da schaner 1963251
Art. 12: 1. da mars 1967252

246 Integrà tras la cifra I da la LF dals 20 da zer. 1980 (AS 1980 1509; BBl 1980 I 477). Versiun tenor la cifra I da la LF dals 29 da sett. 2017, en vigur dapi il 1. da schan. 2019 (AS 2018 2807; BBl 2017 3649 3833).

247 Cifra 4 dal COCF dals 25 d'avust 1959 (RU 1959 715).

248 Art. 61 al. 1 da l'O dals 20 da nov. 1959 (SR 741.31). Guardar dentant ils art. 71 al. 1 e 73 al. 1 da questa O.

249 Art. 29 al. 1 lit. a ed art. 30 dal COCF dals 21 d'oct. 1960 (AS 1960 1157).

250 Art. 4 al. 1 dal COCF dals 8 da nov. 1960 (AS 1960 1308).

251 Art. 99 al. 2 da l'O dals 13 da nov. 1962 (SR 741.11).

252 Art. 14 al. 1 dal COCF dals 22 da nov. 1966 (AS 1966 1493).

Disposiziuns finalas da la midada dals 23 da zercladur 1995253

1 L'artitgel midà 63 alinea 3 litera a è applitgabel per tut ils cas da donn che capitan a partir da l'entrada en vigur da questa midada. Disposiziuns divergentas dal contract d'assicuranza n'han nagin effect.

2 Ils contracts d'assicuranza ston vegnir adattads fin la fin da l'onn d'assicuranza a l'artitgel 63 alinea 3 litera a midà.

Disposiziuns finalas da la midada dals 14 da december 2001254

254 AS 2002 2767, 2004 2849 5053; BBl 1999 4462

1 Tenor las prescripziuns da questa midada vegni giuditgà - suenter sia entrada en vigur - tgi che commetta ina cuntravenziun leva, mesauna u greva cunter las prescripziuns concernent il traffic sin via.

2 Las mesiras ch'èn vegnidas ordinadas tenor il dretg vertent vegnan resguardadas tenor il dretg vertent.

3 Las disposiziuns dals artitgels 16b alinea 2 litera f e 16c alinea 2 litera e valan er per retratgas dal permiss da manischar tenor l'artitgel 16 alinea 3 litera e vertent.

Versiun originala da l'art. 25 al. 3 lit. e255

255 Vala fin a l'entrada en vigur da l'artitgel 16e da la cifra I da la midada dals 15 da zer. 2012 (AS 2016 2307).

3 Il Cussegl federal fixescha las prescripziuns suenter avair tadlà ils chantuns davart:

e.
l'instrucziun da traffic per manischunzs d'in vehichel a motor e ciclists che surpassan repetidamain las reglas da traffic.