Sco runcada vala la midada permanenta u temporara da l'intent dal terren da guaud.

¹ Runcadas èn scumandadas.

² Ina permissiun excepziunala dastga vegnir concedida, sch'il petent cumprova ch'i sajan avant maun motivs impurtants per la runcada, ils quals predomineschan l'interess da conservar il guaud, e sch'i èn ultra da quai ademplidas las suandantas premissas:

a.

l'ovra, per la quala i duai vegnir runcà, sto esser dependenta dal lieu previs;

b.

l'ovra sto ademplir materialmain las premissas da la planisaziun dal territori;

c.

la runcada na dastga betg chaschunar privels serius per l'ambient.

³ Betg sco motivs impurtants na valan interess finanzials, sco l'utilisaziun dal terren cun il pli grond profit pussaivel u la procuraziun da terren bunmartgà per intents betg forestals.

^3bis Sch'ina autoritad sto decider davart la permissiun da construir stabiliments che dovran energias regenerablas e da stabiliments che transportan e distribueschan ener­gia, sto - en il rom da la ponderaziun dals interess - l'interess naziunal da realisar quests projects vegnir considerà sco equivalent ad auters interess naziunals.⁴

⁴ Da la protecziun da la natira e da la patria stoi vegnir tegnì quint.

⁵ Permissiuns da runcar ston vegnir concedidas per ina durada limitada.

¹ Permissiuns excepziunalas vegnan concedidas:

a.

da las autoritads federalas, sch'ellas decidan davart la construcziun u la midada d'ina ovra, per la quala i duai vegnir runcà;

b.

da las autoritads chantunalas, sch'ellas decidan davart la construcziun u la midada d'ina ovra, per la quala i duai vegnir runcà.

² Avant che decider davart ina permissiun excepziunala sto l'autoritad chantunala consultar l'Uffizi federal d'ambient⁶ (uffizi federal), sche:

a.

ina surfatscha da passa 5000 m² duai vegnir runcada; en cas ch'i vegnan preschentadas pliras dumondas da runcar per la medema ovra, è decisiva la surfatscha totala;

b.

il guaud che duai vegnir runcà è situà en plirs chantuns.

¹ Per mintga runcada sto vegnir prestada ina cumpensaziun reala en la medema regiun e cun spezias confurmas al lieu.

² Empè d'ina cumpensaziun reala pon vegnir prendidas mesiras equivalentas a favur da la protecziun da la natira e da la cuntrada:

a.

en territoris, nua che la surfatscha da guaud crescha;

b.

excepziunalmain en ils ulteriurs territoris per schanegiar terren agricul sco er territoris cun in'ecologia u cun ina cuntrada preziusa.

³ Da la cumpensaziun per runcadas poi vegnir desistì:

a.

per recuperar terren agricul sin surfatschas surcreschidas durant ils ultims 30 onns;

b.

per garantir la protecziun cunter aua gronda e per revitalisar auas;

c.

per mantegnair e per augmentar la valur da biotops tenor ils artitgels 18a e 18b alinea 1 da la Lescha federala dal 1. da fanadur 1966⁸ davart la protec­ziun da la natira e da la patria.

⁴ Sche terren agricul recuperà tenor l'alinea 3 litera a vegn attribuì entaifer 30 onns ad in auter intent, sto la cumpensaziun per las runcadas vegnir prestada posteriura­main.

Ils chantuns procuran per ina gulivaziun commensurada d'avantatgs considerabels che resultan tras permissiuns da runcar, ma che na vegnan betg tractads tenor l'artitgel 5 da la Lescha federala dals 22 da zercladur 1979¹⁰ davart la planisaziun dal territori.

¹ Tgi che cumprova in interess degn da protecziun, po laschar constatar dal chantun, sch'ina surfatscha sto vegnir considerada sco guaud.

² En il rom dal decret e da la revisiun da plans d'utilisaziun tenor la Lescha federala dals 22 da zercladur 1979¹¹ davart la planisaziun dal territori sto ina determinaziun dal guaud vegnir ordinada en territoris:

a.

nua che zonas da construcziun cunfineschan u duain cunfinar en l'avegnir cun il guaud;

b.

ordaifer las zonas da construcziun, nua ch'il chantun vul impedir ina creschientscha dal guaud.¹²

³ Sch'ina dumonda per ina determinaziun dal guaud stat en connex cun ina dumonda da runcar, sa drizza la cumpetenza tenor l'artitgel 6. L'autoritad federala cumpetenta decida sin proposta da l'autoritad chantunala cumpetenta.¹³

¹ La permissiun da runcar na dispensescha betg da dumandar la permissiun da con­strucziun previsa tenor la Lescha federala dals 22 da zercladur 1979¹⁴ davart la planisaziun dal territori.

² Sch'in project da construcziun dovra tant ina permissiun da runcar sco er ina per­missiun excepziunala per construir ordaifer la zona da construcziun, dastga la permissiun excepziunala vegnir concedida mo en enclegientscha cun l'autoritad cumpetenta tenor l'artitgel 6 da questa lescha.

Per attribuir guaud ad ina zona d'utilisaziun dovri ina permissiun da runcar.

¹ Cunfins da guaud ch'èn vegnids determinads tenor l'artitgel 10 alinea 2 vegnan inscrits sin ils plans d'utilisaziun.¹⁶

² Novas populaziuns forestalas ordaifer quests cunfins da guaud na valan betg sco guaud.

³ Ils cunfins da guaud pon vegnir examinads en la procedura per la determinaziun dal guaud tenor l'artitgel 10, sch'ils plans d'utilisaziun vegnan revedids e sche las rela­ziuns effectivas èn sa midadas considerablamain.¹⁷

¹ Ils chantuns procuran ch'il guaud saja accessibel a la publicitad.

² Nua che la conservaziun dal guaud u auters interess publics, en spezial la protec­ziun da plantas e d'animals selvadis, pretendan quai, ston ils chantuns:

a.

restrenscher l'accessibladad a tscherts territoris da guaud;

b.

suttametter la realisaziun d'occurrenzas grondas en il guaud a l'obligaziun da dumandar ina permissiun.

¹ En il guaud e sin vias da guaud dastgi vegnir charrà cun vehichels a motor mo per intents forestals. Il Cussegl federal regla las excepziuns per incumbensas militaras e per autras incumbensas publicas.

² Ils chantuns pon permetter da charrar sin vias da guaud per ulteriurs intents, sche la conservaziun dal guaud u auters interess publics na s'opponan betg a quai.

³ Ils chantuns procuran per la signalisaziun correspundenta e per las controllas neces­sarias. Nua che la signalisaziun e las controllas na bastan betg, pon vegnir montadas barrieras.

¹ Utilisaziuns che n'èn betg runcadas en il senn da l'artitgel 4, ma che pericliteschan u sminueschan las funcziuns u la cultivaziun dal guaud, èn scumandadas. Dretgs sin talas utilisaziuns ston vegnir annullads, sche necessari sin via d'expropriaziun. Ils chantuns decreteschan las disposiziuns necessarias.

² Per motivs impurtants pon las autoritads cumpetentas permetter talas utilisaziuns sut cundiziuns e sut pretensiuns.¹⁸

¹ Edifizis e stabiliments en la vischinanza dal guaud èn mo admissibels, sch'els na sminueschan betg la conservaziun, la tgira e l'utilisaziun dal guaud.

² Per edifizis e per stabiliments prescrivan ils chantuns ina distanza minimala com­mensurada davent da l'ur dal guaud. Quai fan els tegnend quint da la situaziun e da l'autezza previsibla dals bostgs.

³ Per motivs impurtants pon las autoritads cumpetentas permetter - sut cundiziuns e sut pretensiuns - distanzas minimalas pli pitschnas.¹⁹

En il guaud na dastgan vegnir utilisadas naginas substanzas privlusas per l'ambient. La legislaziun davart la protecziun da l'ambient regla las excepziuns.

¹ Il guaud sto vegnir cultivà uschia, ch'el po ademplir permanentamain ed illimitada­main sias funcziuns (persistenza).

² Ils chantuns decreteschan prescripziuns da planisaziun e da cultivaziun; quai fan els tegnend quint da las necessitads dal provediment cun laina, da la selvicultura natirala sco er da la protecziun da la natira e da la patria.

³ Sch'il stadi dal guaud e la conservaziun dal guaud permettan quai, poi vegnir desistì dal tuttafatg u per part da tgirar e d'utilisar il guaud, en spezial per motivs da l'ecologia e da la cuntrada.

⁴ Per mantegnair la diversitad da las spezias da la fauna e da la flora pon ils chantuns determinar surfatschas commensuradas sco reservats da guaud.

⁵ Nua che la funcziun da protecziun pretenda quai, garanteschan ils chantuns ina tgira minimala.

Tgi che vul terrar bostgs en il guaud, dovra ina permissiun dal servetsch forestal. Ils chantuns pon prevair excepziuns.

Per garantir la segirezza a la lavur ston mandataris che fan lavurs da racolta da laina en il guaud cumprovar che las forzas da lavur engaschadas hajan frequentà in curs da sensibilisaziun per ils privels da lavurs forestalas, il qual è renconuschì da la Confederaziun.

¹ Tagls cumplets e furmas da l'explotaziun da laina cun effects sumegliants a tagls cumplets èn scumandads.

² Per mesiras selviculturalas spezialas pon ils chantuns permetter excepziuns.

¹ Sche intervenziuns u eveniments da la natira han chaschunà cleragls che periclite­schan la stabilitad u la funcziun da protecziun d'in guaud, stoi vegnir garantì che questas surfatschas vegnian replantadas.

² Sche quai na succeda betg tras regiuvinaziun natirala, ston ils cleragls vegnir replantads cun spezias da bostgs e da chaglias confurmas al lieu.

¹ Per plantaziuns forestalas dastgan vegnir utilisadas mo semenzas e plantas ch'èn saunas e confurmas al lieu.

² Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart l'origin, l'utilisaziun, il com­merzi e la segirezza da la semenza da multiplicaziun forestala.

¹ L'alienaziun da guaud en proprietad da vischnancas e da corporaziuns e la partiziun da guaud dovran ina permissiun chantunala. Quella dastga vegnir concedida mo, sche las funcziuns dal guaud na vegnan betg sminuidas tras quai.

² Sche l'alienaziun u la partiziun dovra a medem temp ina permissiun tenor la Lescha federala dals 4 d'october 1991²² davart il dretg funsil puril, procuran ils chantuns che las proceduras da permissiun vegnian unidas e terminadas tras ina suletta decisiun.

¹ Il Cussegl federal decretescha prescripziuns davart mesiras per prevegnir e per reparar donns che vegnan chaschunads tras eveniments da la natira u tras organis­sems nuschaivels e che pon periclitar considerablamain il guaud e sias funcziuns.

² Per proteger il guaud cunter organissems nuschaivels po il Cussegl federal en spezial scumandar u restrenscher l'utilisaziun da tscherts organissems, da tschertas plantas e da tscherta rauba sco er introducir obligaziuns da permissiun, d'annunzia, da registraziun e da documentaziun.

³ La Confederaziun procura per mesiras als cunfins naziunals sco er per la determi­naziun e per la coordinaziun da mesiras interchantunalas dals chantuns a l'intern dal pajais.

⁴ Ella maina in servetsch federal da protecziun da las plantas ch'è suttamess - en il sectur dal guaud - a l'uffizi federal.

¹ Cun resalva da l'artitgel 26 prendan ils chantuns mesiras cunter ils motivs e las consequenzas da donns che pon periclitar considerablamain la conservaziun dal guaud e sias funcziuns. Els surveglian en spezial ils organissems nuschaivels sin lur territori.²⁴

² Els reguleschan las populaziuns da selvaschina uschia, che la conservaziun dal guaud, en spezial sia regiuvinaziun natirala cun spezias da bostgs confurmas al lieu, è garantida senza stuair prender mesiras da protecziun. Nua che quai n'è betg pussaivel, prendan els mesiras per prevegnir a donns da selvaschina.

¹ Tgi che utilisescha material vegetal, sto observar ils princips da la protecziun da las plantas.

² En cooperaziun cun ils chantuns pertutgads fixescha la Confederaziun strategias e directivas per mesiras cunter organissems nuschaivels che pon periclitar considera­blamain il guaud e sias funcziuns. Las mesiras ston vegnir concepidas uschia, che:

a.

organissems nuschaivels scuverts da nov vegnian eliminads a temp;

b.

organissems nuschaivels derasads vegnian franads, sch'il niz ch'è da spetgar predominescha ils custs dal cumbat;

c.

organissems nuschaivels vegnian eliminads u franads er ordaifer l'areal da guaud per proteger il guaud.

³ Possessurs da bostgs, da chaglias, d'ulteriuras plantas, da culturas, da material vegetal, da meds da producziun e d'objects ch'èn infectads u che pudessan esser infectads d'organissems nuschaivels u ch'èn sezs organissems nuschaivels, ston procurar per la surveglianza, l'isolaziun, il tractament u la destrucziun da quels en collavuraziun cun las autoritads cumpetentas u tolerar questas mesiras.

En cas da catastrofas forestalas po l'Assamblea federala prender mesiras che servan en spezial al mantegniment da l'economia forestala e da l'economia da laina, e quai cun agid da conclus federals generalmain liants betg suttamess al referendum.

La Confederaziun ed ils chantuns prendan mesiras che gidan il guaud ad ademplir sias funcziuns en moda persistenta er sut cundiziuns climaticas midadas.

¹ La Confederaziun coordinescha e promova la scolaziun forestala.²⁷

² En collavuraziun cun ils chantuns procura ella per la scolaziun e per la furmaziun supplementara forestala teoretica e pratica sin il stgalim universitar.²⁸

³ ...²⁹

⁴ Per la furmaziun professiunala dal persunal forestal vala la legislaziun davart la furmaziun professiunala. Il Cussegl federal fixescha ils secturs da la scolaziun forestala, en ils quals il Departament federal per ambient, traffic, energia e communi­caziun exequescha questa legislaziun.³⁰

Ils chantuns procuran per la scolaziun dals lavurants da guaud e per la cussegliaziun dals proprietaris da guaud.

¹ La Confederaziun po surdar lavurs u sustegnair lavurs cun agids finanzials per ils suandants intents:

a.

la perscrutaziun dal guaud;

b.

la perscrutaziun ed il svilup da mesiras per proteger il guaud cunter influen­zas nuschaivlas;

c.

la perscrutaziun ed il svilup da mesiras per proteger umans e valurs materia­las considerablas cunter eveniments da la natira;

d.

la perscrutaziun ed il svilup da mesiras per meglierar la vendita e l'utilisaziun da la laina.

² Ella po endrizzar e manar instituts da perscrutaziun.

¹ La Confederaziun po surdar ad associaziuns d'impurtanza naziunala incumbensas che stattan en l'interess da la conservaziun dal guaud e conceder ad ellas agids finanzials per quest intent.

² Incumbensas particularmain impurtantas per tschertas regiuns, en spezial en il territori da muntogna, po ella er delegar ad associaziuns chantunalas u regiunalas.

¹ La Confederaziun procura per retschertgas periodicas davart ils lieus, las funcziuns ed il stadi dal guaud, davart la producziun e l'utilisaziun da la laina sco er davart las structuras e la situaziun economica da l'economia forestala. Ils proprietaris da guaud sco er ils organs responsabels dals manaschis da l'economia forestala e da l'econo­mia da laina ston dar a las autoritads las infurmaziuns necessarias ed, en cas da basegn, tolerar scleriments.

² Persunas ch'èn incaricadas cun la realisaziun u cun l'evaluaziun da retschertgas èn suttamessas al secret d'uffizi.

La Confederaziun ed ils chantuns procuran che las autoritads e la publicitad vegnian infurmadas davart l'impurtanza e davart il stadi dal guaud sco er davart l'economia forestala e davart l'economia da laina.

La Confederaziun promova la vendita e l'utilisaziun da laina producida ecologica­main, en spezial cun sustegnair projects innovativs.

¹ En il rom da la planisaziun, da la construcziun e da la gestiun d'agens edifizis e stabiliments promova la Confederaziun - uschenavant che quai è cunvegnent - l'utilisaziun da laina producida ecologicamain.

² En il rom da l'acquisiziun da products da lain resguarda ella ina cultivaziun per­sistenta dal guaud che s'accorda cun la natira, sco er la finamira da reducir las emissiuns da gas cun effect da serra.

¹ Contribuziuns da promoziun tenor questa lescha vegnan concedidas en il rom dals credits approvads sut la premissa che:

a.

las mesiras sajan economicas e vegnian exequidas en moda professiunala;

b.

las mesiras vegnian giuditgadas en moda globala ensemen cun las mesiras d'autras leschas federalas ed en connex cun talas;

c.

il retschavider furneschia in'atgna prestaziun che stat en ina relaziun adequata cun sia capacitad economica, cun las ulteriuras funtaunas da finanziaziun e cun l'agid a sasez che po vegnir pretendì dad el;

d.

terzs - saja quai giudiders u chaschunaders da donns - sa participeschian a la finanziaziun;

e.

conflicts vegnian reglads en moda persistenta a favur da la conservaziun dal guaud.

² Il Cussegl federal po prevair che contribuziuns vegnan pajadas mo a retschaviders che sa participeschan a mesiras da l'agid a sasez da l'economia forestala e da l'eco­nomia da laina.

¹ Sin basa da cunvegnas da program conceda la Confederaziun als chantuns indemni­saziuns globalas per mesiras che protegian umans e valurs materialas considerablas cunter eveniments da la natira, en spezial per:³³

a.³⁴

construir, reparar e remplazzar ovras e stabiliments da protecziun;

b.

crear guauds cun ina funcziun da protecziun particulara sco er tgirar corre­spundentamain il guaud giuven;

c.

elavurar catasters e chartas da privels, endrizzar e manar posts da mesiraziun sco er stabilir servetschs da preavertiment per segirar abitadis e vias da traffic.

² Excepziunalmain po ella conceder en il cas singul indemnisaziuns sin basa d'ina disposiziun per projects che pretendan in giudicament da la Confederaziun.³⁵

³ L'autezza da las indemnisaziuns sa drizza tenor la periclitaziun tras eveniments da la natira sco er tenor ils custs e tenor l'efficacitad da las mesiras.³⁶

¹ Sin basa da cunvegnas da program conceda la Confederaziun als chantuns indemnisaziuns globalas per mesiras ch'èn necessarias per ademplir la funcziun dal guaud da protecziun, en spezial per:

a.

tgirar il guaud da protecziun, inclusiv prevegnir e reparar donns dal guaud che pericliteschan il guaud da protecziun;

b.

garantir l'infrastructura per la tgira dal guaud da protecziun, uschenavant che tala prenda resguard dal guaud sco biocenosa natirala.

^1bis Excepziunalmain po ella conceder indemnisaziuns sin basa d'ina disposiziun per projects che resultan en consequenza d'eveniments da la natira extraordinaris.³⁸

² L'autezza da las indemnisaziuns sa drizza tenor la surfatscha dal guaud da protec­ziun ch'è da tgirar, tenor la periclitaziun ch'è d'impedir e tenor l'efficacitad da las mesiras.

¹ Sin basa da cunvegnas da program conceda la Confederaziun als chantuns indemni­saziuns globalas per mesiras che han l'intent da prevegnir e da reparar donns dal guaud ordaifer il guaud da protecziun, ils quals vegnan chaschunads tras eveniments da la natira u tras organissems nuschaivels.

² Excepziunalmain po ella conceder en il cas singul indemnisaziuns sin basa d'ina disposiziun per projects che pretendan in giudicament da la Confederaziun.

³ L'autezza da las indemnisaziuns sa drizza tenor la periclitaziun ch'è d'impedir e tenor l'efficacitad da las mesiras.

¹ Als adressats da mesiras cunter organissems nuschaivels tenor l'artitgel 27a alinea 3 po vegnir pajada ina indemnisaziun adequata per ils custs da prevenziun, da cumbat e da restabiliment che na vegnan betg surpigliads tenor l'artitgel 48a.

² Las indemnisaziuns vegnan fixadas definitivamain da l'autoritad cumpetenta en ina procedura uschè simpla sco pussaivel e gratuita per il donnegià.

¹ Sin basa da cunvegnas da program conceda la Confederaziun als chantuns agids finanzials globals per mesiras che gidan ad ademplir ed a meglierar la diversitad biologica en il guaud, en spezial per:⁴²

a.

la protecziun ed il mantegniment da reservats da guaud e d'auters spazis vitals dal guaud ecologicamain prezius;

b.⁴³

la promoziun da la diversitad da las spezias e da la diversitad genetica en il guaud;

c.

la colliaziun da spazis vitals dal guaud;

d.

il mantegniment da modas tradiziunalas da cultivar il guaud;

e.⁴⁴

...

² ...⁴⁵

³ L'autezza dals agids finanzials sa drizza tenor l'impurtanza da las mesiras per la diversitad biologica e tenor l'efficacitad da las mesiras.

¹ La Confederaziun conceda agids finanzials per mesiras che megliereschan la renta­bilitad da la cultivaziun persistenta dal guaud, en spezial per:⁴⁸

a.

basas da planisaziun che pertutgan plirs manaschis;

b.

mesiras per meglierar las cundiziuns da cultivaziun dals manaschis da l'economia forestala;

c.

mesiras temporaras per la reclama e per la promoziun da la vendita prendidas cuminaivlamain da l'economia forestala e da l'economia da laina en cas d'extraordinariamain blera laina;

d.

il deposit da laina en cas d'extraordinariamain blera laina;

e.⁴⁹

la promoziun da la scolaziun dals lavurants da guaud e la scolaziun pratica dals spezialists forestals dal stgalim universitar;

f.⁵⁰

mesiras che gidan il guaud ad ademplir sias funcziuns er sut cundiziuns climaticas midadas, en spezial la tgira dal guaud giuven e la producziun da semenza da multiplicaziun forestala;

g.⁵¹

l'adattaziun u la reparaziun da stabiliments d'avertura, uschenavant ch'els èn necessaris per la cultivaziun dal guaud en il rom da concepts generals, ch'els tegnan quint dal guaud sco biocenosa natirala e ch'i vegnan evitadas avertu­ras excessivas.

² Ella conceda agids finanzials:

a.⁵²

per mesiras tenor l'alinea 1 literas a, b e d-g: sco contribuziuns globalas sin basa da cunvegnas da program concludidas cun ils chantuns;

b.

per mesiras tenor l'alinea 1 litera c: sin basa d'ina disposiziun da l'uffizi federal.

³ L'autezza dals agids finanzials sa drizza tenor l'efficacitad da las mesiras.

¹ La Confederaziun paja contribuziuns per la scolaziun dal persunal forestal tenor ils artitgels 52-59 da la Lescha federala dals 13 da december 2002⁵³ davart la furmaziun professiunala.⁵⁴

² En divergenza da l'alinea 1 surpiglia ella fin 50 pertschient dals custs specifics per la professiun, en spezial per la scolaziun pratica dal persunal forestal liada al lieu e per la creaziun da meds d'instrucziun per il persunal forestal.⁵⁵

³ ...⁵⁶

¹ La Confederaziun po conceder emprests restituibels senza tschains u a tschains bass:

a.

sco credits da construcziun;

b.⁵⁷

per finanziar ils custs restants da mesiras ch'èn subvenziunablas tenor ils artitgels 36, 37 e 38a alinea 1 litera b;

c.

per acquistar vehichels, maschinas ed apparats forestals sco er per construir stabiliments per manaschis forestals.

² Ils emprests vegnan concedids per ina durada limitada.

³ Ils emprests vegnan concedids mo sin proposta dal chantun. Sch'in debitur n'ademplescha betg sia obligaziun da restituziun, sto il chantun pertutgà surpigliar la restituziun empè dal debitur.

⁴ Restituziuns ston vegnir impundidas per novs credits d'investiziun.

¹ Tras in conclus federal simpel permetta l'Assamblea federala mintga 4 onns in credit general d'ina durada limitada per la garanzia da contribuziuns e d'emprests.

² Contribuziuns per la superaziun d'eveniments da la natira extraordinaris vegnan concedidas per ina durada limitada tenor la durada da las mesiras correspundentas.

¹ Per promover la qualitad e la vendita po il Cussegl federal decretar prescripziuns davart la designaziun voluntara da products forestals e da lur elavuraziuns.

² Per la registraziun e per la protecziun da las designaziuns sco er per la procedura vala la Lescha federala dals 29 d'avrigl 1998⁶⁰ davart l'agricultura.

¹ La procedura da recurs sa drizza tenor las disposiziuns generalas da l'Organisaziun giudiziala.⁶⁶

^1bis ed ^1ter ...⁶⁷

² L'uffizi federal⁶⁸ è autorisà da prender ils meds legals dal dretg federal e chantunal cunter disposiziuns da las autoritads chantunalas en connex cun l'applicaziun da questa lescha e da ses decrets executivs.

³ Il dretg da recurs dals chantuns, da las vischnancas e da las associaziuns per la protecziun da la natira e da la patria sa drizza tenor ils artitgels 12-12g da la Lescha federala dal 1. da fanadur 1966⁶⁹ davart la protecziun da la natira e da la patria.⁷⁰ El è er applitgabel cunter disposiziuns che vegnan decretadas sin basa dals artitgels 5, 7, 8, 10, 12 e 13 da questa lescha.

⁴ Il Cussegl federal po prevair en ils decrets executivs ina procedura da protesta cunter disposiziuns da l'emprima instanza.⁷¹

Permissiuns ed ordinaziuns tenor questa lescha han pir effect giuridic, cur ch'ellas han survegnì forza legala. Resalvà resta l'artitgel 12e da la Lescha federala dal 1. da fanadur 1966⁷² davart la protecziun da la natira e da la patria.⁷³

¹ Sche las mesiras per conservar il guaud u la construcziun d'edifizis e da stabi­liments per la protecziun cunter eveniments da la natira pretendan quai, pon ils chantuns acquistar la proprietad funsila necessaria ed eventualas servituts sin via d'expropriaziun.

² En lur prescripziuns executivas pon els declerar sco applitgabla la Lescha federala dals 20 da zercladur 1930⁷⁴ davart l'expropriaziun; en quest cas decida la regenza chantunala davart protestas ch'èn anc pendentas. Sche l'object da l'expropriaziun s'extenda sin il territori da plirs chantuns, è applitgabla la Lescha federala davart l'expropriaziun.

Ils custs da mesiras che las autoritads prendan u ordineschan per defender il guaud cunter ina periclitaziun u ina sminuziun che smanatscha directamain sco er per constatar e per reparar tala, vegnan adossads al chaschunader culpaivel.

¹ La Confederaziun surveglia l'execuziun da questa lescha ed exequescha las incum­bensas che questa lescha deleghescha directamain ad ella.

^1bis Ella coordinescha sias mesiras executivas cun quellas dals chantuns.⁷⁷

² Avant che decretar ina disposiziun en applicaziun da la Lescha dal guaud sin basa d'ina autra lescha federala u sin basa d'in contract internaziunal, taidla l'autoritad federala ils chantuns pertutgads. L'uffizi federal ed ils ulteriurs servetschs federals pertutgads coopereschan a l'execuziun tenor ils artitgels 62a e 62b da la Lescha fede­rala dals 21 da mars 1997⁷⁸ davart l'organisaziun da la regenza e da l'administraziun.

³ Il Cussegl federal decretescha las prescripziuns executivas. El po delegar al Depar­tament federal per ambient, traffic, energia e communicaziun u a ses servetschs sco er ad uffizis federals subordinads l'incumbensa da decretar prescripziuns da natira principalmain tecnica u administrativa.⁷⁹

¹ Ils chantuns exequeschan questa lescha e decreteschan las prescripziuns necessa­rias; resalvà resta l'artitgel 49.

² Las autoritads chantunalas prendan immediatamain las mesiras necessarias per eli­minar stadis illegals. Ellas èn autorisadas d'incassar cauziuns e d'ordinar execuziuns d'uffizi.

Las autoritads executivas pon incumbensar - cunter indemnisaziun - corporaziuns da dretg public u persunas privatas da far controllas u d'exequir ulteriuras mesiras exe­cutivas.

¹ Ils chantuns procuran per in'organisaziun cunvegnenta dal servetsch forestal.

² Els dividan lur territori en cirquits forestals ed en reviers forestals. Quels vegnan manads da spezialists forestals che disponan d'ina scolaziun superiura e d'experien­tscha pratica.⁸¹

Las disposiziuns executivas chantunalas tar ils artitgels 16 alinea 1, 17 alinea 2 e 20 alinea 2 ston vegnir approvadas da la Confederaziun per esser valaivlas.

¹ Tut las disposiziuns executivas chantunalas ston vegnir communitgadas a l'uffizi federal avant lur entrada en vigur.

² Il Departament federal per ambient, traffic, energia e communicaziun fixescha tge disposiziuns e tge decisiuns chantunalas che ston vegnir communitgadas a l'uffizi federal.