152.3
Rumantsch č ina lingua naziunala, ma ina lingua parzialmain uffiziala da la Confederaziun, numnadamain en la correspundenza cun persunas da lingua rumantscha. La translaziun d'in decret federal serva a l'infurmaziun, n'ha dentant nagina validitad legala.
Lescha federala davart il princip da la transparenza da l'administraziun
(Lescha da transparenza, LTrans)
dals 17 da december 2004 (versiun dals 19 d'avust 2014)
L'Assamblea federala da la Confederaziun svizra,
sa basond sin l'artitgel 173 alinea 2 da la constituziun federala1,
suenter avair gė invista da la missiva dal cussegl federal dals 12 da favrer 20032,
concluda:
Questa lescha ha l'intent da promover la transparenza davart l'incarica, davart l'organisaziun e davart l'activitad da l'administraziun. Per quest intent gida ella ad infurmar la publicitad cun al garantir l'access als documents uffizials.
1 Questa lescha vala per:
- a.
- l'administraziun federala;
- b.
- las organisaziuns e las persunas da dretg public e privat externas a l'administraziun federala, uschenavant ch'ellas relaschan actas u prendan disposiziuns d'emprima instanza en il senn da l'artitgel 5 da la Lescha federala dals 20 da december 19683 davart la procedura administrativa (PA);
- c.
- ils Servetschs dal parlament.
2 Questa lescha na vala betg per la Banca naziunala svizra e per l'Autoritad federala per la surveglianza dals martgads da finanzas.4
3 Il Cussegl federal po excluder dal champ d'applicaziun da la lescha ulteriuras unitads da l'administraziun federala sco er ulteriuras organisaziuns e persunas externas a l'administraziun federala, sche:
- a.
- quai č necessari per ademplir las incumbensas che las čn vegnidas surdadas;
- b.
- i vegniss fatg donn a lur cumpetitivitad tras la submissiun a questa lescha;
- c.
- las incumbensas che las čn vegnidas surdadas čn da pitschna impurtanza.
1 Questa lescha na vala betg per:
- a.
- l'access a documents uffizials concernent las proceduras:
- 1.
- civila,
- 2.
- penala,
- 3.
- da l'agid internaziunal giuridic ed uffizial,
- 4.
- internaziunalas per reglar dispitas,
- 5.
- da la giurisdicziun statala ed administrativa u
- 6.
- da cumpromiss;
- b.
- il dretg d'ina partida da consultar las actas d'ina procedura administrativa d'emprima instanza.
2 L'access als documents uffizials che cuntegnan datas persunalas dal petent sa drizza tenor la Lescha federala dals 19 da zercladur 19925 davart la protecziun da datas.
Resalvadas restan las disposiziuns spezialas d'ulteriuras leschas federalas:
- a.
- che decleran tschertas infurmaziuns sco secretas; u
- b.
- che prevesan premissas che divergeschan da quellas previsas en questa lescha per l'access a tschertas infurmaziuns.
1 Sco document uffizial chapeschan ins mintga infurmaziun:
- a.
- ch'č registrada sin tge purtader d'infurmaziuns ch'i saja;
- b.
- ch'č en possess da l'autoritad, da la quala ella deriva u a la quala ella č vegnida communitgada; e
- c.
- che concerna l'adempliment d'ina incumbensa publica.
2 Sco documents uffizials vegnan considerads er ils documents che pon vegnir producids cun agid d'in tractament electronic simpel sin basa d'infurmaziuns registradas che satisfan a las pretensiuns tenor l'alinea 1 literas b e c.
3 Betg sco documents uffizials vegnan considerads ils documents:
- a.
- che vegnan utilisads d'ina autoritad per intents commerzials;
- b.
- dals quals il tractament n'č betg terminā; u
- c.
- ch'čn destinads ad in diever persunal.
1 Mintga persuna ha il dretg da consultar ils documents uffizials e da survegnir infurmaziuns da vart da las autoritads areguard il cuntegn dals documents uffizials.
2 Ella po consultar ils documents al lieu ubain dumandar ina copia. La legislaziun davart il dretg d'autur resta resalvada.
3 Sch'in document uffizial č vegnė publitgā en in organ da publicaziun u sin ina pagina d'internet da la Confederaziun, vegn considerā il dretg tenor ils alineas 1 e 2 sco ademplė.
1 Il dretg d'access als documents uffizials vegn limitā, suspendė u refusā, sch'el po:
- a.
- pregiuditgar considerablamain la libra furmaziun da l'opiniun e da la voluntad d'ina autoritad suttamessa a questa lescha, d'in auter organ legislativ u administrativ u d'ina instanza giudiziala;
- b.
- disturbar l'execuziun tenor las finamiras da mesiras concretas tras ina autoritad;
- c.
- periclitar la segirezza interna u externa da la Svizra;
- d.
- cumprometter ils interess da la politica exteriura u las relaziuns internaziunalas da la Svizra;
- e.
- cumprometter las relaziuns tranter la Confederaziun ed ils chantuns u tranter ils chantuns;
- f.
- periclitar ils interess da la politica economica u monetara da la Svizra;
- g.
- svelar secrets da professiun, da fatschenta u da fabricaziun;
- h.
- divulgar infurmaziuns ch'čn vegnidas communitgadas voluntarmain da terzas persunas ad in'autoritad che aveva garantė da las tegnair secret.
2 Il dretg d'access als documents uffizials vegn limitā, suspendė u refusā, sch'el po pregiuditgar la sfera privata da terzas persunas; excepziunalmain po dentant prevalair l'interess public a l'access.
1 I n'exista nagin dretg d'access als documents uffizials da la procedura da cunrapport.
2 Ils documents uffizials dastgan vegnir rendids accessibels pir cur che la decisiun politica u administrativa, per la quala els čn la basa, č vegnida prendida.
3 Il Cussegl federal po decider excepziunalmain che documents uffizials da la consultaziun dals uffizis na vegnan betg rendids accessibels er suenter la decisiun.
4 L'access als documents uffizials concernent posiziuns relativas a tractativas currentas e futuras č en mintga cas exclus.
5 L'access als rapports davart l'evaluaziun da la capacitad da prestaziun da l'administraziun federala e davart l'efficacitad da sias mesiras č garantė.
1 Ils documents uffizials che cuntegnan datas da persunas ston, sche pussaivel, vegnir anonimisads avant che vegnir consultads.
2 Sche las dumondas d'access concernan documents uffizials che na pon betg vegnir anonimisads, vegn applitgā l'artitgel 19 da la Lescha federala davart la protecziun da datas6. La procedura d'access sa drizza tenor la lescha qua avant maun.
1 La dumonda d'access als documents uffizials sto vegnir drizzada a l'autoritad che ha fatg il document u che l'ha survegnė sco adressata principala da terzas persunas che na suttastattan betg a questa lescha.
2 Il Cussegl federal po prevair ina procedura speziala per l'access als documents uffizials da las represchentanzas svizras a l'exteriur e da las missiuns tar organisaziuns internaziunalas.
3 La dumonda sto esser formulada en moda suffizientamain clera.
4 Il Cussegl federal regla ils detagls da la procedura:
- a.
- el resguarda ils basegns spezials da las medias;
- b.
- el po prevair autras modalitads d'access, nua ch'in grond dumber da dumondas sa referescha als medems documents;
- c.
- el po prolungar ils termins da tractament per dumondas che pretendan in tractament che chaschuna ina lavur spezialmain gronda.
1 Sche la dumonda d'access concerna documents uffizials che cuntegnan datas da persunas e sche l'autoritad prevesa da conceder l'access, consultescha ella la persuna pertutgada e la dat l'occasiun da prender posiziun entaifer 10 dis.
2 L'autoritad infurmescha la persuna consultada davart sia posiziun pertutgant la dumonda d'access.
1 L'autoritad prenda posiziun uschč svelt sco pussaivel, en mintga cas dentant entaifer 20 dis suenter avair retschavė la dumonda.
2 Il termin po vegnir prolungā excepziunalmain per 20 dis, sche la dumonda concerna documents voluminus, cumplexs u grev da procurar. El vegn prolungā per la durada necessaria, sche la dumonda concerna documents uffizials che cuntegnan datas da persunas.
3 Sche la dumonda concerna documents uffizials che cuntegnan datas da persunas, suspenda l'autoritad l'access fin che la situaziun giuridica č sclerida.
4 L'autoritad infurmescha ils petents, sch'il termin vegn prolungā u sche l'access vegn limitā u refusā ed inditgescha summaricamain ils motivs persuenter. L'infurmaziun e la motivaziun, sche l'access vegn limitā u refusā, vegnan fatgas en scrit.
1 Ina dumonda da mediaziun po far mintga persuna:
- a.
- da la quala l'access a documents uffizials vegn limitā, suspendė u refusā;
- b.
- davart la dumonda da la quala l'autoritad n'ha betg prendė posiziun entaifer il termin; u
- c.
- ch'č vegnida consultada tenor l'artitgel 11, sche l'autoritad vul conceder l'access cunter sia voluntad.
2 La dumonda da mediaziun sto vegnir fatga en scrit a l'incumbensā federal per la protecziun da datas e per la transparenza entaifer 20 dis suenter avair retschavė la posiziun da l'autoritad u suenter la scadenza dal termin che stat a disposiziun a l'autoritad per prender posiziun.
3 Sch'ina mediaziun reussescha, č la procedura liquidada.
Sche la mediaziun na reussescha betg, consegna l'incumbensā federal per la protecziun da datas e per la transparenza, entaifer 30 dis suenter avair retschavė la dumonda da mediaziun, ina decleraziun en scrit a las persunas participadas.
1 Il petent u la persuna consultada po pretender, entaifer 10 dis suenter avair retschavė la recumandaziun, ch'i vegnia relaschada ina disposiziun tenor l'artitgel 5 da la Lescha federala dals 20 da december 19687 davart la procedura administrativa.
2 Dal rest relascha l'autoritad ina disposiziun, sch'ella - divergentamain da la recumandaziun:
- a.
- vul limitar, suspender u refusar il dretg d'access ad in document uffizial;
- b.
- vul conceder l'access ad in document uffizial che cuntegna datas da persunas.
3 La disposiziun sto vegnir relaschada entaifer 20 dis suenter avair retschavė la recumandaziun u la dumonda da decisiun tenor l'alinea 1.
1 La procedura da recurs sa drizza tenor las disposiziuns generalas davart l'organisaziun giudiziala.
2 Las autoritads da recurs han er access als documents uffizials ch'čn suttamess a l'obligaziun da tegnair secret.
1 L'access als documents uffizials č per regla suttamess al pajament d'ina taxa.9
2 I na vegnan betg incassadas taxas per:
- a.
- il tractament d'ina dumonda che pretenda pauca lavur;
- b.
- proceduras da mediaziun (art. 13); e
- c.
- proceduras da decisiun (art. 15).
3 Il Cussegl federal fixescha ils detagls e la tariffa da taxas tenor ils custs effectivs. Resalvadas restan las regulaziuns da taxas divergentas sin fundament da legislaziuns spezialas.
4 Per consegnar rapports, broschuras u auters stampats e purtaders d'infurmaziuns po en mintga cas vegnir incassada ina taxa.
Tenor la lescha qua avant maun ha l'Incumbensā federal per la protecziun da datas e per la transparenza (incumbensā) tenor l'artitgel 26 da la Lescha federala davart la protecziun da datas10 en spezial las suandantas incumbensas e cumpetenzas:
- a.
- el maina la procedura da mediaziun (art. 13) e fa la recumandaziun, sch'ina mediaziun na reussescha betg (art. 14);
- b.
- infurmescha d'uffizi u sin dumonda da persunas privatas e d'autoritads davart las modalitads da l'access als documents uffizials;
- c.
- s'exprima davart ils sbozs dals relaschs e davart las mesiras da la Confederaziun che concernan considerablamain il princip da transparenza.
1 L'incumbensā evaluescha l'applicaziun, l'efficacitad ed en spezial ils custs che vegnan chaschunads da l'execuziun da questa lescha e fa regularmain in rapport per mauns dal Cussegl federal.
2 In emprim rapport davart ils custs che resultan da l'execuziun da questa lescha sto vegnir suttamess al Cussegl federal entaifer 3 onns suenter l'entrada en vigur da questa lescha.
3 Ils rapports da l'incumbensā vegnan publitgads.
1 En il rom da la procedura da mediaziun ha l'incumbensā er access als documents uffizials ch'čn suttamess a l'obligaziun da tegnair secret.
2 L'incumbensā e ses secretariat čn suttamess al secret d'uffizi en la medema dimensiun sco las autoritads, da las qualas els consulteschan ils documents uffizials u survegnan infurmaziuns.
Il Cussegl federal po en spezial relaschar disposiziuns davart:
- a.
- la gestiun dals documents uffizials;
- b.
- l'infurmaziun davart ils documents uffizials;
- c.
- la publicaziun dals documents uffizials.
La midada dal dretg vertent vegn reglada en l'agiunta.
Questa lescha vegn applitgada per ils documents uffizials ch'čn vegnids fatgs u retschavids d'ina autoritad suenter ch'ella č entrada en vigur.
1 Questa lescha č suttamessa al referendum facultativ.
2 Il Cussegl federal fixescha l'entrada en vigur.
Data da l'entrada en vigur: 1. da fanadur 200611
(art. 22)
Las leschas qua sutvart vegnan midadas sco suonda:
…12